ยินดีต้อนรับคุณ, บุคคลทั่วไป กรุณา เข้าสู่ระบบ หรือ ลงทะเบียน

ผู้เขียน หัวข้อ: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?  (อ่าน 4968 ครั้ง)

0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้

เสกสรรค์

  • มีเหตุมีผล
  • ****
  • ผลบุญ: +3/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 419
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
0
วันนี้มาช่วยเพื่อนคุยกันในห้องนี้ ครับ
อยากเรียนถาม ทีมงาน มัชฌิมา ทุกท่านนะครับว่า
 สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ ครับ ?


ขอบคุณภาพประกอบจาก http://www.dhammathai.org
บันทึกการเข้า

Admax

  • ผู้อุปถัมภ์
  • โยคาวจรผล
  • ****
  • ผลบุญ: +0/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 1063
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
« ตอบกลับ #1 เมื่อ: สิงหาคม 13, 2012, 09:47:09 am »
0
ผมตอบตามความเข้าใจของผมที่ผมรู้เห็นมานะครับ อาจจะผิดพลาดได้ต้องรอพระอาจารย์ธัมมวังโสและผู้รู้ท่านมาตอบอีกครั้งครับ

- สมาธิ คือ จิตจดจ่อกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
- อุเบกขา คือ จิตที่ว่างจากการพุ่งเข้าไปหาการรับรู้เสพย์เสวยอารมณ์(คนละตัวกับตัวรู้อารมณ์ทางสฬายตนะ นะครับ) ก็เป็นเจตสิกตัวหนึ่งเช่นกัน ซึ่งเป็นเจตสิกที่มีความวางอยู่กลางๆรับรู้อารมณ์แต่ไม่หยิบจับเอาสิ่งใดๆมาเป็นที่ตั้งของใจจนเสพย์เสวยอารมณ์ที่เป็น สุข ทุกข์
- อุเบกขา เป็น เวทนาขันธ์ตัวหนึ่ง ที่มีสภาพจิตเป็นความวางเฉย นิ่งเฉย หากเป็นอุเบกขาฝ่ายกุศลจะเกิดความเป็นกุศลจิตที่มีความนิ่งสงบ อบอุ่น ผ่องใส เบาบางเกิดขึ้นแก่จิต เมื่อกุศลจิตเกิดสมาธิย่อมเกิดประกอบตามด้วยเสมอ แต่เป็นจิตคนละตัวกัน และ เมื่อจิตระลึกรู้อยู่กับสภาพนั้น สมาธิก็เกิดจดจ่ออยู่รู้ดูตาม

- เมื่อสติเกิด กุศลจิตเกิด สมาธิเกิดตาม
- เมื่อสมาธิเกิดที่ไม่ใช่สัมมาสมาธิ กุศลจิตจะไม่เกิดตาม ไม่ว่าจะเป็น สติ อุเบกขาฝ่ายกุศล ฯ

อุเบกขา ไม่ใช่ สูญญตา ซึ่ง สุญญตา จะเกี่ยวข้องกับสภาวะ อัพยกฤตธรรม

หากตอบกล่าวผิดพลาดประการใดขอเจ้าของกระทู้ พระอาจารย์ทั้งหลาย และ ผู้รู้ทั้งหลาย อภัยให้ผมด้วย และได้โปรดชี้แนะแนวทางที่ถูกต้องให้ผมรับรู้สืบต่อไปด้วยครับ
« แก้ไขครั้งสุดท้าย: สิงหาคม 13, 2012, 09:51:22 am โดย Admax »
บันทึกการเข้า
ความติดข้องใจเสพย์อารมณ์ความพอใจยินดี และ ความไม่พอใจยินดี เป็น สมุทัย
ผลของการดำเนินไปแห่งความพอใจยินดี และ ความไม่พอใจยินดี เป็น ทุกข์
รู้สัจธรรมและปรมัตถ์ ดำรงอยู่ในกุศล สติ ศีล สมาธิ พรหมวิหาร๔ คิดดี พูดดี ทำดี เป็น มรรค
การดับไปแห่งความพอใจยินดี และ ความไม่พอใจยินดี ถึง อัพยกตธรรม เป็น นิโรธ

kira-d-note

  • ศิษย์ตรง
  • กำลังแหวกกระแส
  • *****
  • ผลบุญ: +0/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 119
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
« ตอบกลับ #2 เมื่อ: สิงหาคม 13, 2012, 03:54:44 pm »
0
สมาธิ หมายถึง อะไร ? คะ

อุเบกขา คือ อะไร ?

   สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?

   จะเอาแง่มุมไหนดีเอ่ย ?

   :s_hi:
บันทึกการเข้า
แก๊งค์ อ๊บ อ๊บ

ฟ้าใหม่แจ่มใส

  • พอพึ่งพาได้
  • ***
  • ผลบุญ: +1/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 226
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
« ตอบกลับ #3 เมื่อ: สิงหาคม 13, 2012, 03:58:09 pm »
0
น่าจะนำคำถามไปไว้ ในห้อง บอร์ดกรรมฐาน นะคะ พระอาจารย์จะได้ตอบคะ ?
 อยู่ห้องนี้ มี เปอร์เซ็นต์ ไม่เข้ามาตอบ สัก 90 เปอร์เซ็นต์นะคะ

  :25:
บันทึกการเข้า
เครดิต ยายกบ ถ้าไม่ถูกใจก็ต้องว่า ยายกบ เพราะชวนมาศึกษาธรรมะ

VongoleX

  • ศิษย์ตรง
  • มีเหตุมีผล
  • *****
  • ผลบุญ: +0/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 402
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
« ตอบกลับ #4 เมื่อ: สิงหาคม 13, 2012, 04:02:01 pm »
0
เจตนา ของ จขกท. นั้นต้องการนำมาคุยห้องนี้ครับ คงต้องการให้เพื่อน ๆ ร่วมกัน ธัมมะวิจัย กันนะครับ เชื่อว่าไม่ต้องถึงมือพระอาจารย์เข้ามาตอบ ครับ เรื่องนี้

   สมาธิ คือ อะไร ?

    ความที่จิต เสวย ความที่มีอารมณ์เดียว ครับ

  อุเบกขา คือ ความที่วางเฉยจากอารมณ์ ครับ

     ดังนั้น สมาธิ และ อุเบกขา จึงมีความต่างกันอย่างคนละขั้ว ครับ


อันนี้ เป็น สมาธิ

อันนี้ เป็นอุเบกขา

   :s_hi: :13:
« แก้ไขครั้งสุดท้าย: สิงหาคม 13, 2012, 04:05:37 pm โดย VongoleX »
บันทึกการเข้า
ผู้พิทักษ์รุ่นที่ 10 แห่ง Vongole จับมือกับ แก็งค์ อ๊บ อ๊บ

PRAMOTE(aaaa)

  • ศิษย์ตรง
  • โยคาวจรผล
  • *****
  • ผลบุญ: +5/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • เพศ: ชาย
  • กระทู้: 3598
  • ความศรัทธาคือเชื่อเรื่องการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
« ตอบกลับ #5 เมื่อ: สิงหาคม 13, 2012, 10:37:53 pm »
0
ในวิชาธรรมของหลวงปู่ วิชาโลกุดรสยบมาร องค์สมาธิสัมโพชฌงค์ อยู่กลางกระหม่อม และองค์อุเบกขาสัมโพชฌงค์ อยู่ระหว่างคิ้ว จึงไม่ต้องกลัวว่าจะติดสุขในสมาธิ
บันทึกการเข้า
การมีกัลยาณมิตร ครูบาอาจารย์ ที่สั่งสอนธรรม เป็นเรื่องที่ดี
..เชื่อเรื่องการตรัสรู้ธรรม ขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
...และเชื่อในพระธรรมที่เป็นตัวแทนของพระศาสดา

raponsan

  • มารยิ่งมี บารมียิ่งแก่กล้า
  • ผู้ดูแลบอร์ด
  • โยคาวจรผล
  • ********
  • ผลบุญ: +61/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 28366
  • Respect: +11
    • ดูรายละเอียด
Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
« ตอบกลับ #6 เมื่อ: สิงหาคม 14, 2012, 07:52:14 pm »
0

  หากนำเอาองค์ธรรมในฌานมาพิจารณา ก็จะเห็นว่า ในฌานที่ ๔ (จตุตถฌาน)จะมีอุเบกขาอยู่ด้วย
  ฌาน ๔ คือ
           ๑. ปฐมฌาน มีองค์ ๕ (วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา)
           ๒. ทุติยฌาน มีองค์ ๓ (ปีติ สุข เอกัคคตา)
           ๓. ตติยฌาน มีองค์ ๒ (สุข เอกัคคตา)
           ๔. จตุตถฌาน มีองค์ ๒ (อุเบกขา เอกัคคตา)


  ดังนั้น หากกล่าวว่า ในสัมมาสมาธิ มีอุเบกขาเป็นองค์ประกอบ ก็ไม่ผิดแต่ประการใด

  แต่องค์ธรรมอุเบกขานี้ ปรากฏอยู่ในข้อธรรมอื่นๆอีก เช่น พรหมวิหาร ๔ และ โพชฌงค์ ๗
  อุเบกขาที่สำคัญ และเป็นเป้าหมายของพุทธศาสนา ก็คือ อุเบกขาที่ประกอบด้วยปัญญา

  อุเบกขาในฌานนั้น ไม่ประกอบด้วยปัญญา มีไว้เพื่อพักผ่อน เอาไว้ข่มกิเลส หรือนิวรณ์ชั่วคราว
  ส่วนอุเบกขาในพรหมวิหารนั้น หากยังเป็นปุถุชน ก็ยังถือว่าขาดปัญญา
  ปัญญาในที่นี้ แน่นอนครับ หมายถึง โลกุตรปัญญา


  การเจริญอุเบกขาเพื่อการได้มาซึ่งปัญญา หรือเป็นไปเพื่อวิปัสสนา ต้องเจริญโพชฌงค์ไปตามลำดับ
  ถึงตรงนี้ ผมพูดไม่ได้แล้วครับ จนปัญญาจริงๆ ขอคุยเท่านี้

   :25:

บันทึกการเข้า
ปัญจะมาเร ชิเนนาโถ ปัตโต สัมโพธิมุตตะมัง จตุสัจจัง ปะกาเสติ มหาวีรัง นะมามิหัง ปัญจะมาเร ปลายิงสุ

จ่าวิโรจน์

  • กำลังจะพ้นจากน้ำ
  • *
  • ผลบุญ: +1/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 50
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
« ตอบกลับ #7 เมื่อ: สิงหาคม 14, 2012, 08:00:16 pm »
0
คุณ vongoleX 2 ภาพที่ยกมานั้น ผมไม่เข้าใจครับ ทำไม ? ภาพคนแก่เป็น สมาธิ แล้วภาพผู้หญิง เป็นอุเบกขา ครับ

   :s_hi: :smiley_confused1: :smiley_confused1:

สำหรับ คุณ nathaponson นับว่าเป็นบัณฑิต จริง ๆ ครับ ยังสามารถแยกประเด็น อุเบกขา ให้เห็นว่า มีหลายระดับ

     ที่จริง ในสมาธิ ก็มี อยู่ 3 ระดับ

       คือ ขณิกะสมาธิ  อุปจาระสมาธิ อัปปนาสมาธิ ครับ
   
    สมาธิ ที่เจริญจาก กรรมฐาน ของพระพุทธศาสนา นั้นล้วนเป็นปัญญา หมดครับ เพราะไปหน่วงที่ วิปัสสนา ทั้งหมดครับ

   :49:
บันทึกการเข้า
ขอนอบน้อม สมเ็ด็จพระชินสีห์ เสด็จดี เป็นศรี ชาวสยาม
แม้พระนาม พุทโธ ระบือนาม ทั่วเขตคาม ถิ่นฐานได้ร่มเย็น
ชาวลพบุรีครับ

ธรรมะ ปุจฉา

  • http://www.facebook.com/srikanet?ref=tn_tnmn
  • ศิษย์ตรง
  • โยคาวจรมรรค
  • *****
  • ผลบุญ: +2/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 713
  • ปัญญสโก ภิกขุ (พระที) ..... คณะ ๓/๓ วัดพลับ
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
    • เว็บไซต์
Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
« ตอบกลับ #8 เมื่อ: สิงหาคม 15, 2012, 01:08:13 pm »
0
สมาธิ    มีใน    อุเบกขา

อุเบกขา  ก็มีใน  สมาธิ

ถ้านิมิตทั้งสามไม่หาย  ก็คือ มีสมาธิที่ดีจึงไม่หาย

แต่ในนิมิตทั้งสาม หนึ่งในนั้นก็จะมี  อุเบกขานิมิตด้วย

http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=2226.0

http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=2227.0

http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=2228.0
« แก้ไขครั้งสุดท้าย: สิงหาคม 15, 2012, 01:42:38 pm โดย Mr. งังจัง »
บันทึกการเข้า
ยาดี มิได้ทำให้คนหายไข้   คนหายไข้ เพราะได้กินยาดี
ธรรมะ มิได้ทำให้คนดี       คนดีได้  เพราะปฏิบัติธรรม