พิมพ์

[Hero]

 
อะไรเรียกว่า สมถนิมิต ครับ

 

[raponsan]

อะไรเรียกว่า สมถนิมิต ครับ

 

 

สมถนิมิต กล่าวโดยทั่วๆไป คือ ภาพที่เกิดขึ้น(เห็น)ในจิต ขณะเจริญสมถกรรมฐาน


พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๔ พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๑ ธรรมสังคณีปกรณ์
สุตตันติกทุกะ

[๘๖๘] สมถนิมิต เป็นไฉน.?
         ความตั้งอยู่แห่งจิต ฯลฯ สัมมาสมาธิ อันใด นี้เรียกว่า สมถนิมิต.
         ปัคคาหนิมิต เป็นไฉน.?
         การปรารภความเพียรทางใจ ฯลฯ สัมมาวายามะ อันใด นี้เรียกว่า ปัคคาหนิมิต.
[๘๖๙] ปัคคาหะ เป็นไฉน.?
         การปรารภความเพียรทางใจ ฯลฯ สัมมาวายามะ อันใด นี้เรียกว่า ปัคคาหะ.

ที่มา http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=34&A=7290&Z=7582
ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :-  http://www.84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=34&i=836

[raponsan]

อะไรเรียกว่า สมถนิมิต ครับ

 

 

สมถะ ธรรมเป็นเครื่องสงบระงับจิต, ธรรมยังจิตให้สงบระงับจากนิวรณูปกิเลส, การฝึกจิตให้สงบเป็นสมาธิ

นิมิต
    1. เครื่องหมาย ได้แก่วัตถุอันเป็นเครื่องหมายแห่งสีมา, วัตถุที่ควรใช้เป็นนิมิตมี ๘ อย่าง ภูเขา ศิลา ป่าไม้ ต้นไม้ จอมปลวก หนทาง แม่น้ำ น้ำ
    2. (ในคำว่าทำนิมิต) ทำอาการเป็นเชิงชวนให้เขาถวาย, ขอเขาโดยวิธีให้รู้โดยนัย ไม่ขอตรงๆ
    3. เครื่องหมายสำหรับให้จิตกำหนดในการเจริญกรรมฐาน, ภาพที่เห็นในใจของผู้เจริญกรรมฐาน,
        ภาพที่เป็นอารมณ์กรรมฐาน มี ๓ คือ
        ๑. บริกรรมนิมิต นิมิตแห่งบริกรรม หรือนิมิตตระเตรียม ได้แก่สิ่งที่เพ่ง หรือกำหนดนึกเป็นอารมณ์กรรมฐาน
        ๒. อุคคหนิมิต นิมิตที่ใจเรียน หรือนิมิตติดตาติดใจ ได้แก่ สิ่งที่เพ่งหรือนึกนั้นเอง ที่แม่นในใจ จนหลับตามองเห็น
        ๓. ปฏิภาคนิมิต นิมิตเสมือน หรือนิมิตเทียบเคียง ได้แก่ อุคคหนิมิตนั้น เจนใจจนกลายเป็นภาพที่เกิดจากสัญญา เป็นของบริสุทธิ์ จะนึกขยาย หรือย่อส่วนก็ได้ตามปรารถนา
    4. สิ่งที่พระโพธิสัตว์ทอดพระเนตรเห็นก่อนเสด็จออกบรรพชา ๔ อย่าง

ที่มา พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์  พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)

[Admax]

 

เป็นประโยชน์อย่างสูงครับ

[Ninjanakap]

อ่านแล้วได้ความรู้ใหม่เพิ่มมากขึ้นเลยครับ