ปัญหาเรื่อง ศรัทธา และประเพณีแบบคนไทยนั้นเป็น เรื่องของความศรัทธาผสมประเพณี ถ้าไม่ทำให้ใครเดือดร้อนแล้ว อาตมาก็เห็นว่าไม่ขัด ถ้ามองโดยภาพรวม
การที่คนมาทำประทักษิณ รอบ พระพุทธรูป ( ที่ชาวพุทธให้ความนับถือเป็นสิ่งแทนพระพุทธเจ้า ) นั้นก็จัดว่าเป็นบุญ ส่วนการจะมีแตร มีกลอง นั้นก็เป็นความเคารพ เป็นสิ่งที่ผู้ศรัทธาจะแสดงได้
ในสมัยครั้งพุทธกาล มีพระราชาไปเพื่อกราบนมัสการฟังธรรม จากพระพุทธเจ้าไม่มีสิ่งใดบูชา ก็ตัดศรีษะบูชาซะเลย ถ้าเรามองว่าเป็นเรื่องโง่ แต่ความศรัทธาส่วนนี้เกินกว่าที่เราจะเข้าใจได้
การที่เราไปเดินประทักษิณ รอบพระพุทธรูป สังเวชนียสถาน สถูป เจดีย์ นั้น จะเดินเงียบ หรือ เดินไม่เงียบ มองตามความเป็นจริง ก็เป็นกุศลอยู่ เพราะกระทำสักการะ ตามความถนัดของตน
สิ่งเหล่านี้มิใช่จะบอกว่า เป็นการงมงาย หรือ เป็นความฉลาด แต่เป็นความศรัทธา
มองในแง่เศรษฐกิจ อาชีพขายดอกไม้ ธูป เทียน เครื่องไหว้ นางรำ แตรวง กลองยาว ลิเก ต่าง ๆ ยังประกอบอาชีพได้อยู่ ซึ่งมิได้เป็นอาชีพ ที่ผิดศีลธรรมเลย
มองในสภาพรวม ก็เป็นป่าวประกาศว่า ผู้นั้นไม่มีความอาย ที่จะแสดงความเคารพต่อพระพุทธเจ้า กล้าที่จะประกาศร้องป่าว ให้อึกทึก ซึ่งบางคนยังไม่กล้าที่จะกล่าวแสดงความเคารพเลยด้วยซ้ำไป
ส่วนการมองแบบผู้มีปัญญาอาจจะมองว่า เป็นเรื่องงมงาย แต่เอาอะไรมาวัดละ ในเรื่องกุศลไม่ใช่การทำพลีกรรมฆ่าสัตว์ ฆ่าคนสักหน่อย
ดังนั้นการแก้บน นั้น ก็เป็นการทำตามสัญญาที่ผู้กล่าวสัจจะวาจา ว่าจะทำอย่างนั้นอย่างนี้ ต่อหน้าพระรัตนตรัยได้นั่นเอง ส่วนการที่มีคนมากล่าวว่าขอพระรัตนตรัยให้ช่วยอย่างนั้นอย่างนี้นั้น จะช่วยหรือไม่ช่วยก็เป็นดุลยพินิจของพระรัตนตรัยเอง ซึ่งเราท่านทั้งหลายล้วนไม่สามารถไปเข้าใจได้ในส่วนนั้น
แต่ในส่วนการได้กำลังใจ .... นั้น สำหรับผู้กระทำย่อมรู้สึกได้ดี...