สูตรสำเร็จในชีวิต (20) : การงดเว้นจากการดื่มน้ำเมาสูตรสำเร็จข้อที่จะพูดถึงต่อไปนี้ พระพุทธองค์ทรงใช้ศัพท์ว่า มชฺชปานา จ สญฺญโม
จ มีความหมาย เท่ากับ และ
มชฺชปานา แปลว่า “จากการดื่มมัชชะ”
สญฺญโม แปลว่า น้ำเมา หมายเอาสิ่งมึนเมาทุกชนิด เช่น สุรา (น้ำเมาที่กลั่น) เมรัย (น้ำเมาที่ไม่ได้กลั่น พวกอุ กะแช่ น้ำตาลเมา เป็นต้น อ้อ บุหรี่ ก็รวมด้วยนะจ๊ะ)
มีผู้อธิบายว่า สัญญมะ แปลว่า “สำรวม” คำว่าสำรวมหมายถึง ระมัดระวังไม่ให้เกินขนาด ไม่เกินพอดี มิได้หมายถึงการงดเว้นโดยสิ้นเชิง อย่างเช่น สำรวมตา หมายถึง เวลาดูอะไรก็ให้ดูอย่างระมัดระวัง มิใช่ห้ามดู สำรวมปาก หมายถึงให้พูดอย่างระมัดระวัง มิใช่ห้ามพูด
เพราะฉะนั้น สำรวมจากการดื่มน้ำเมา ก็หมายความว่า ดื่มได้ แต่ดื่มอย่างระมัดระวัง หรือดื่มพอประมาณ แล้วก็ยกศีลข้อห้าพร้อมคำแปลแบบนักบาลีเถื่อน (ซึ่งมีอยู่ดาษดื่นมาสนับสนุน)
สุราเมรยมชฺชปมาทฎฺฐานา…ดื่มสุราเมรัยได้ แต่อย่าดื่มจนประมาทขาดสติเป็นใช้ได้!
@@@@@@@
ไปๆ มาๆ ก็ลากบาลีเข้าหาตัว ไม่ผิดพวกนักเลงสุราคอทองแดงที่ตั้งวงก๊งกันสนุกสนาน ชูสโลแกนน่ารักว่า “สุราแปลว่าเหล้า กินกับเป็ดจะสำเร็จโสดาบัน กินกับไก่จะได้ขึ้นสวรรค์ กินกับหมูจะเข้าสู่นิพพาน กินเหล้าเปล่าๆ จะโดนไม้เท้ายมบาล”
บัญญัติคำขวัญขึ้นมาเอง ยังดีกว่าพวกบ้าที่ยกบาลีขึ้นมาแล้วแปลเอาตามชอบใจของตัว พวกหลังนี้เรียกพวกกล่าวตู่พุทธพจน์ ถ้าเป็นเรื่องหลักธรรมคำสอนที่สำคัญๆ แล้วมาบิดเบือนเพื่อให้คนหลงเข้าใจผิด นับว่าทำบาปมหันต์
ทางพุทธศาสนาถือว่า สุราเมรัยเป็น “ที่ตั้งแห่งความประมาท” คือเป็นสาเหตุให้เกิดความประมาทขาดสติ ไม่ว่าใครดื่มแล้วย่อมเมา เมาแล้วย่อมไม่มีสติสตัง ถ้าดื่มบ่อยๆ จนเป็นนิสัย ก็จะเป็นอันตรายต่อสุขภาพชีวิตและทรัพย์สิน อบายมุข (ทางฉิบหาย) นั่นแหละ พูดไปทำไมให้ฟังยาก ทางที่ดีจึงไม่ควรข้องแวะ
@@@@@@@
ในสิงคาลกสูตร พระพุทธเจ้าตรัสโทษสุราไว้ชัดเจน ใครก็เถียงไม่ได้ และเป็นโทษที่ครอบคลุมเสียด้วย คือ
- เสียทรัพย์ (ยิ่งยี่ห้อดีๆ อย่างเกล็นโมเรนจี้ยิ่งต้องเสียเงินมาก ว่างั้นเถอะ)
- ก่อทะเลาะวิวาท (ฆ่ากันตายกลางวงมานักต่อนัก)
- ทำให้เกิดโรค (เช่น โรคทางเดินอาหาร, พิษสุราเรื้อรัง),
- เสียชื่อ (ได้สมญาว่าไอ้ขี้เมา), สติปัญญาเสื่อม (สมองเสื่อม ความจำเลอะเลือน),
- ไม่รู้จักอาย (เมาแล้วทำอะไรแปลกๆ นึกว่าเป็น “มาดเฉลา” ของข้า แต่คนธรรมดาเขาทุเรศ)
ครับ คงไม่มีใครเถียงพระพุทธเจ้าว่าที่ท่านตรัสไว้นั้นผิด แต่ปัญหามีอยู่ว่า เราปฏิบัติกันได้ไหมต่างหาก หรือว่า “โนพร็อบเบล็ม”
ที่มา : มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 17 - 23 กรกฎาคม 2563
คอลัมน์ : เสฐียรพงษ์ วรรณปก
ผู้เขียน : เสฐียรพงษ์ วรรณปก
เผยแพร่ : วันพฤหัสที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ.2563
ขอบคุณ :
https://www.matichonweekly.com/column/article_327124
ผู้เขียน
หัวข้อ: มชฺชปานา จ สญฺญโม - สำรวมจากการดื่มน้ำเมา (อ่าน 1605 ครั้ง)