พิมพ์

[raponsan]

หมุดหมายแห่งสระเกศ
   
ผมมีจริตติดเล่นโคลงกลอน สนุกกับสัมผัสพยัญชนะ สัมผัสสระ หรือที่เรียกว่า คำคล้องจอง...จนเพิ่งมารู้ว่า ได้ละเลยความหมายที่แท้จริงบางอย่างไปอย่างไม่ควรเป็น วันที่ไปกับคณะไทยรัฐกรุ๊ป นำดอกไม้จันทน์ที่คนไทยรัฐช่วยกันทำ ไปถวายพระที่วัดสระเกศ ท่านเจ้าคุณพรหมสิทธิ ท่านนัดหมายที่ศาลาการเปรียญ เรียก ศาลาการเปรียญ แต่สภาพภายในไม่เหมือนศาลาการเปรียญทั่วๆไป เพราะตกแต่งไว้วิจิตรบรรจงงดงาม เมื่อสมภารท่านบอกว่า กรมศิลปากรดูแลรักษาก็เริ่มเข้าใจ

ข้อมูลวัดสระเกศที่สมภารท่านพิมพ์แจกเป็นธรรมทาน ศาลาการเปรียญหลังเดิม สร้างสมัยรัชกาลที่ 1 เป็นเรือนไม้ ตั้งอยู่ด้านริมคลองรอบกรุง เมื่อรัชกาลที่ 3 โปรดให้สร้างหลังใหม่เป็นตึกชั้นเดียว สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ นิพนธ์ว่า สร้างทับสระ ที่รัชกาลที่ 1 สรงมุรธาภิเษก

@@@@@@

พระราชพิธีสรงมุรธาภิเษก มีขึ้นในพลับพลาที่ประทับ ที่ วัดสะแก ขณะเสด็จถึงพระนคร ในเดือนเมษายน พ.ศ.2325 และหลังรัชกาลที่ 1 ทรงปราบดาภิเษกเป็นกษัตริย์ ชื่อวัดสะแกก็เปลี่ยนเป็น วัดสระเกศ คำสะแก กับคำสระเกศ  เปลี่ยนรูปศัพท์และความหมาย...คนรักกลอนที่รักการเล่นคำ โง่ๆแบบผมจึงไม่คิดถึงความหมายที่แท้จริงของคำสระเกศที่เปลี่ยนใหม่

วัดสระเกศเป็นวัดหลวงชั้นราชวรมหาวิหาร...มีอาคารสวยงามเบียดเสียดแน่นวัด ข้างองค์พระบรมบรรพต หรือภูเขาทอง หลังหนึ่งเป็นเรือนโถง 8 ห้อง ฝาห้องแกะเป็นลายจำหลัก หลังคาประดับด้วยช่อฟ้า ตั้งอยู่ใกล้หอไตร ในคณะ 10 นี่คือพระตำหนัก ที่สันนิษฐานว่าเป็นที่ปลูกสร้างพลับพลา ที่ประทับสรงมุรธาภิเษก พอเข้าใจได้ว่า พื้นที่นี้มีความสำคัญมาแต่โบราณ เพราะเคยถูกใช้เป็นกุฏิเจ้าอาวาส

@@@@@@

ผมมีภาพประวัติวัดสระเกศในใจ สมัยกรุงธนบุรี บริเวณฝั่งพระนคร วัดโพธิ์เดิม ถูกใช้เป็นสุสาน สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ปากประตูนำผีคนตายในกรุงออก คือวัดสระเกศ วัดสระเกศ จึงกลายเป็นสุสานกรุงรัตนโกสินทร์ ช่วงเวลาปีระกาป่วงใหญ่ มีคนตายนับหมื่น...เผาผีไม่ทัน ต้องให้แร้งช่วยกัดกินศพ...มีคนถ่ายภาพไว้ให้ดู เป็นที่มาของคำว่าแร้งวัดสระเกศ วันเวลายาวนานกว่าสองร้อยปี ภาพวัดสระเกศ พร่าเลือนไป จนกลบประวัติศาสตร์ยิ่งใหญ่ นี่คือ สถานที่สำคัญ จุดเริ่มกษัตริย์องค์แรกของราชวงศ์จักรี

ผมเคยอ่านประวัติวัดสระเกศหลายครั้ง และเมื่อฟังจากปาก ท่านเจ้าคุณพรหมสิทธิ เจ้าอาวาสวัดสระเกศ ท่านเมตตาเล่าให้คนไทยรัฐฟัง ถึงตอน...หลังประทับสรงมุรธาภิเษก ต่อมาชื่อวัดสะแก ก็ถูกเปลี่ยนเป็นวัดสระเกศ คำสะแก กับคำสระเกศ เล่นพยัญชนะกลุ่มเดียวกัน ผมฟังเพลิน แต่เมื่อนึกขึ้นได้ พิธีสรงมุรธาภิเษก จุดเริ่มต้นการเป็นพระเจ้าแผ่นดินของรัชกาลที่ 1 ถูกย้ำด้วยความหมาย คำ “สระเกศ” คำ “สระเกศ” เป็นคำแบบชาวบ้าน

ผมเคยไปวัดสระเกศ แต่ก็เน้นไปไหว้พระ ขึ้นบันไดไปถึงยอดภูเขาทอง ไหว้พระบรมสารีริกธาตุ จากกรุงกบิลพัสดุ์หลายครั้ง ไม่เคยไปถึงวัดสระเกศสักครั้ง เพิ่งตาสว่าง หายโง่ ไปถึงวัดสระเกศ รู้จักวัดสระเกศเอาจริงๆก็ในวันนั้น.

        กิเลน ประลองเชิง


ขอบคุณที่มา
คอลัมน์ชักธงรบ โดยกิเลน ประลองเชิง
https://www.thairath.co.th/content/1086852

[PRAMOTE(aaaa)]

 ขอบคุณที่ให้ความรู้ ครับ