พิมพ์

[VongoleX]

คุยเรื่องกรรมฐาน บ้างนะครับอยากถามว่า

วิตก วิจาร กับ จินตนาการ เหมือนกันหรือไม่ครับ แตกต่างกันอย่างไรครับ

ใมองค์ภาวนา คือ จินตนาการให้เห็นภาพ ใด ภาพ หนึ่ง ( ภาพ ในที่นี้ หมายถึง นิมิต ) ใช่หรือไม่ครับ

หรือว่ามีความพิเศษที่นอกเหนือ ยิ่งไปกว่า ครับ

 

[poepun]

วิตก คือการกำหนดอารมณ์ ส่วนหนึ่ง

วิจาร คือการตามอารมณ์ที่กำหนดส่วนหนึ่ง

จินตนาการ นั้น คือการปล่อยจิตวาดไปตามอารมณ์อีกส่วนหนึ่งครับ

ดังนั้น วิตก วิจาร ไม่เหมือน จินตนาการครับ

เพราะ วิตก วิจาร นั้นมีการกำหนดอารมณ์ให้เป็นหนึ่งเดียว ไปสู่เป้าหมาย คือ เอกัคตารมณ์ ครับ เป็นฝ่าย กุศลจิตอยู่ครับ เพราะเป้าหมายเพื่อเข้าสู่สภาวะเดียวแห่งจิต

ส่วน จินตนาการ นั้นเป็นไปตามอำนาจการปรุงแต่ เป็นฝ่ายกิเลสครับ เพราะอาจจะฟุ้งไปตามกาลเวลา คือ อดีต อนาคต และ ปัจจุบัน ครับ

 

[ratree]

วิตก คือ การตั้งจิตไว้กับองค์ บริกรรมเรียกว่า นิมิต มีสามส่วนคือ

   1.ปัคคาหะนิมิต 2.บริกรรมนิมิต หรือ สมาธินิิมิต 3.อุเบกขานิมิต

วิจาร คือ ความเพียร ที่จะผูกจิตใน นิมิต ทั้งสามคะ

 อธิบาย ถูกผิดอย่างไร กราบขอขมา พระอาจารย์ ด้วยนะคะ

 จินตนาการ กับ จิตตสังขาร น่าจะเป็นองค์เดียวกัน

 ทั้งสองส่วนไม่เหมือนกัน เพราะ วิตก วิจาร นั้นเป็นไปเพื่อนสละกิเลสเบื้องต้น คือ นิวรณ์ 5

  ส่วน จิตตสังขาร นั้นเป็นวงรอบของกิเลส อย่างชัดเจน

 พูดให้ง่าย ก็คือ วิตก วิจาร เป็น ฝ่าย กุศลจิต จัดเป็นกามาวจรกุศลอยู่

 ส่วน จิตตสังขาร ( จินตนาการ ) การปรุงแต่งจิต นั้นเป็นได้ ทั้งฝ่าย กุศล และ อกุศล คะ

 

[ธัมมะวังโส]

ตอบได้ดี นะจ๊ะ

  วิตก วิจาร นั้นประกอบด้วยกุศลจิต เพื่อการละกิเลสเบื้องต้น คือ นิวรณ์ 5 นะจ๊ะ

  ส่วน จินตนาการ นั้น น่าจะเป็น จิตตสังขาร การปรุงแต่งทางจิต ก็เป็นได้ 2 กรณีนะจ๊ะ คือ ปรุงแต่งฝ่ายกุศล
และปรุงแต่ง ฝ่าย อกุศล นะจ๊ะ

 เจริญธรรม


 

[วิชชุดา]

อยากได้รับคำนแนะนำเรื่อง วิตก ในสมาธิ เพิ่มขึ้นคะ ว่ามีการเจริญวิตก ร่วมกับ วิจารณ์ อย่างไรคะ
และ วิตก จะดับอย่างไร วิจาร จะดับได้อย่างไร ในขณะที่เป็นสมาธิ คะ

   วิตก นี้หมายถึง องค์บริกรรม หรือ นิมิตที่ใช้ คะ

   

[ธัมมะวังโส]

เดี๋ยวจะมาแสดง เรื่อง อารมณ์วิตกกรรมฐาน ให้อีกกระทู้ต่างหาก ส่วนนี้รอก่อนนะ

เจริญพร