พิมพ์

[raponsan]

รอยทางเจริญธรรม

มีเรื่องเล่าของใครต่อใครว่าชาวบ้านร้านค้าละแวกบางลำพูใกล้วัดบวรนิเวศวิหารที่ท่านประทับ มีโอกาสได้เฝ้ารับรู้ถึงความเมตตาในเรื่องต่าง ๆ มากมาย

สมเด็จพระสังฆราช  คือ  พระมหาเถระผู้เป็นใหญ่สูงสุดในสังฆมณฑล แต่สำหรับ  สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก (เจริญ สุวัฑฺฒโน)  กลับเป็นพระที่คนทั่วไปรับรู้ว่าเป็นพระผู้ใหญ่ที่ทุกคนมีโอกาสเข้าใกล้ได้ไม่ต่างกับหลวงปู่ หลวงตาใจดีที่ชาวบ้านศรัทธาเลื่อมใสเข้าถึงได้ง่าย

 

มีเรื่องเล่าของใครต่อใครว่าชาวบ้านร้านค้าละแวกบางลำพูใกล้วัดบวรนิเวศวิหารที่ท่านประทับ มีโอกาสได้เฝ้ารับรู้ถึงความเมตตาในเรื่องต่าง ๆ มากมาย

สิ่งที่เป็นความรู้สึกบอกต่อกันด้วยความภาคภูมินั้นสำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรีได้ทำเป็นหนังสือ “รอยทางเจริญธรรม” นำเรื่องราวข้อเท็จจริง จากผู้ที่ได้ใกล้ชิดกับสมเด็จพระสังฆราชออกมาเผยแพร่ให้ได้ประจักษ์ถึงเรื่องราวความเรียบง่ายและพระเมตตาที่มีต่อชุมชนคนทั่วไป อย่างที่คิดไม่ถึงว่าพระผู้มีสถานะสูงส่งจะทรงความสามัญอยู่ได้จนถึงวันสิ้นพระชนม์

หนังสือเล่มนี้หนา 229 หน้า พิมพ์ด้วยกระดาษอาร์ตสี่สีทั้งเล่ม ครึ่งหนึ่งเป็นภาพประกอบสวย ๆ พร้อมคติธรรม คำสอนของสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราช

สมปอง ดวงไสว บรรณาธิการและผู้เขียนบอกว่า ถึงจะเป็นหนังสือเพื่อถวายพระเกียรติสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชในโอกาส 101 ปีชาตกาลที่มีเนื้อหาหลักธรรมที่ทรงสอนมาถ่ายทอดแต่ก็ไม่เอาคำบาลีมาใช้เลือกเฉพาะคำไทยที่เข้าใจง่าย เช่นทุกข์เกิดในจิตให้ดับที่จิตที่เกิดอ่านแล้วไม่ต้องตีความไม่ต้องตามถามหาคนแปลให้ลำบาก

สมปองขยายความว่า สมเด็จพระสังฆราชพื้นเพเป็นชาวจังหวัดกาญจนบุรี จึงเป็นความภาคภูมิ และรู้สึกผูกพันของชาวเมืองที่มีต่อพระองค์ท่าน หนังสือเล่มนี้จึงมีเนื้อหาส่วนที่เกี่ยวข้องกับจังหวัดกาญจนบุรีและคำสอนของท่านแบ่งได้เป็น 3 ส่วนคือ ภาพทิวทัศน์และวิถีชีวิตของชุมชนกาญจนบุรี มีคติธรรม คำสอนประกอบเป็นหัวใจสำคัญของหนังสือ

เนื้อหาส่วนที่สอง เป็นพระประวัติเดินเรื่องด้วยความเป็นมาของสถานที่ที่พระองค์ท่านเกี่ยวข้อง เช่น  บ้านเกิด ริมถนนสายปากแพรก ต.บ้านเหนือ หรือวัดเหนือ คือวัดเทวสังฆารามที่พระองค์ท่านบวชเป็นสามเณรครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2469

หนังสือให้รายละเอียดบางอย่างที่คนทั่วไปยากจะทราบ เช่น ชื่อตำหนักคอยท่า ปราโมชที่ท่านประทับอยู่นั้นมีที่มาอย่างไร

เนื้อหาส่วนที่คนใกล้ชิดถ่ายทอดว่าท่านเคร่งครัดกับศีลสมาธิอย่างไร ใครจะทราบบ้างว่า แม้การฉันอาหารท่านยังเผื่อแผ่แม้มดตัวเล็ก ๆ ที่จะมาขอแบ่ง การดื่มน้ำทำอย่างไรให้มั่นใจว่าไม่มีสัตว์ตัวเล็กตัวน้อยปนเข้าไปลดการทำลายชีวิตของสัตว์ที่อาจ มองไม่เห็นภัตตาหารที่ฉันก็ไม่ได้หรูเริ่ดกว่าทั่วไปญาติโยมจากกาญจนบุรีจึงนิยมถวายอาหารพื้นบ้านอย่างแกงส้มมะเขือขื่น น้ำพริกกะปิ

ภาพที่ปรากฏในหนังสือส่วนใหญ่ได้จากการประกวดภาพ “วิถีคนกาญจน์”บางส่วนมาจาก สมคราม โพธิ์วิไล หรือ สมปอง ถ่ายเอง ส่วนเนื้อหาก็ยังมีบุคคลอื่น อาทิ ธีรภาพ โลหิตกุล นักเขียนและช่างภาพอิสระสมทบ

สมปองบอกว่า หนังสือเล่มนี้จะช่วยให้คนทั่วไปได้รู้จักสมเด็จพระสังฆราชที่เพิ่งสิ้นพระชนม์อย่างแท้จริงโดยเฉพาะคนที่คิดว่าท่านสูงเกินกว่าจะรู้จักได้จะเข้าใจได้จากเรื่องราวที่เล่าสู่กันอย่างง่ายจากคนธรรมดาทั่วไป อาทิ คนค้าขายย่านบางลำพู หรือคุณครูที่เมืองกาญจน์

ในฐานะที่เปิดอ่านจนมีแรงบันดาลใจอยากบอกต่อ ผมพบว่าหนังสือนี้ แม้จะหนาแต่รูปเล่มที่สวยงามและภาพประกอบที่สวยงามจากนักถ่ายภาพมือรางวัลจูงใจให้ได้เนื้อหาธรรมที่สั้นแต่ช่วยหยุดความนึกคิดทั้งปวงให้พิจารณาข้อธรรม และภาพอย่างละเอียดบรรจงแทบทุกเรื่องนำมาใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างแท้จริง

 

หนังสือเล่มนี้ส่วนหนึ่งทำเพื่อมอบกับห้องสมุดโรงเรียนและสถาบันการศึกษาที่ต้องการ ซึ่งสอบถามได้จากมหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี อีกส่วนเพื่อจำหน่ายกับประชาชนทั่วไปในราคาเพียง 160 บาท ถามหาได้ที่ศูนย์หนังสือจุฬา

รอยทางเจริญธรรมจัดทำเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ที่มิใช่เป็นเพียงเอกสารประวัติของพระองค์ทั้งมิใช่หนังสือธรรมะที่หนักอึ้งด้วยศัพท์แสงทุกหน้าที่เปิดอ่านได้ทราบสาระประวัติที่บ่งบอกความเรียบง่ายได้ซึมซับหลักธรรมโดยไม่ต้องตั้งใจจำ

นำไปปฏิบัติได้จริงโดยไม่ยาก.

วีระพันธ์ โตมีบุญ
veeraphant@gmail.com
www.dailynews.co.th/Content/Article/248497/รอยทางเจริญธรรม