พิมพ์

[ธัมมะวังโส]

ตอบคำถาม เรื่องการให้ความเคารพ ซึ่งกันและกัน ในฐานะศิษย์ทำอย่างไร ?
เป็นคำถามที่ดี ถามโดย ครูประสิทธิ์ ครูนภา คุณกิตติศักดิ์ คุณนิมิต คุณระวี คุณสายฝน คุณเพียงเพ็ญ คุณเกล้ากมล คุณน้ำหวาน คุณหมวยจ้า คุณรักหนอ คุณสายฟ้า และอีก 60 กว่าท่าน ( มันเยอะพอแล้ว เดี๋ยวมีแต่ชื่อ  )
การเคารพก็ต้องบอกว่า ต้องให้ความเคารพต่อกันและกัน ตามลำดับการขึ้นกรรมฐานนะ พิจารณาดังนี้
1.ในขณะขึ้นกรรมฐาน ใครเป็นผู้รับมอบหมายหรือ พระสงฆ์ที่อยู่ในพิธิ ในการสอนเบื้องต้น ไม่ว่าคุณจะกล่าวว่า ถวายต่อรูปสักการะ หลวงปู่ อย่างไรก็ตาม องค์ที่ทำหน้าที่ ให้ศีล และ สอนกรรมฐาน เบื้องต้น ขณะนั้น คือ ครูผู้บอกกรรมฐาน ดังนั้น หากครูอาจารย์ ท่านให้ สามเณร มานั่งแทน สามเณร ก็เป็นครูบอกกรรมฐาน หรือให้พระใหม่ มานั่งแทน พระใหม่ ก็เป็นครูบอกกรรมฐาน พูดง่าย ๆ พระสงฆ์ สามเณร แม้แต่ฆราวาส ที่มาบอกสอนในขณะนั้น ถึงแม้มาตามคำสั่งครูให้มาทำหน้าที่แทน แต่ในทางกรรมฐาน ให้ถือว่า เป็นศิษย์ ตรง ของผู้นั้นไม่ได้เป็นศิษย์ของผู้สั่งมา อันนี้บอกให้ชัดเจน
2.การนับลำดับความเป็นศิษย์พี่น้อง ให้นับตามลำดับการขึ้นกรรมฐานเยี่ยงพระสงฆ์ ใครบวชก่อน ก็เป็นพี่ ใครบวชหลังก็เป็นน้อง ในระบบกรรมฐาน คนที่เป็นพี่ ก็คือศิษย์พี่ คนที่มาทีหลังก็คือศิษย์น้อง ไม่มีการสลับ ธรรมเนียมไปยกว่า คนนี้ปฏิบัติได้มากกว่า เรียนได้หลายห้อง ต้องเป็นศิษย์พี่ ถ้าทำอย่างนี้คือ ผิดธรรมเนียม
     กล่าวให้ชัดเจน ศิษย์พี่แม้ไม่เก่ง ด้านกรรมฐานปฏิบัติได้ไม่มาก มีคุณธรรมน้อยกว่า ผู้ทีมาทีหลัง ก็ยังเป็น ศิษย์พี่เหมือนเดิม ไม่เปลี่ยนแปลง ส่วนผู้ที่มาทีหลัง แม้มีคุณธรรมมากกว่า คนมาก่อน ก็ต้องเป็นศิษย์น้องเหมือน เดิม
   ในกรณีที่ขึั้นพร้อมกันหลาย ๆ คนพร้อมกัน ให้นับที่การถวายถาดกรรมฐาน ดังนั้น ถ้าไปถวายถาดเดียวรวม วินิจฉัย คือเท่ากับเป็นศิษย์เสมอกัน ในกลุ่มนั้น ในกรณีอย่างวัดพลับรับพร้อมกัน แต่ถ้าเป็นระบบครูตรงฉันในมูลกรรมฐาน จะไม่ทำแบบนั้น เพราะจะให้ถวายถาดที่ละคน เท่านั้น ซึ่งต้องการแสดงความชัดเจนตรงนี้ ให้ความสำคัญตรงนี้
ในกรณีที่ครูอาจารย์ ได้มอบหมายให็ใครคนใดคนหนึ่ง จะก่อนหรือหลังก็ตาม ให้ทำหน้าที่สอนหรือบอกกรรมฐาน ก็จะได้ ฐานะ ว่า ครูบอกกรรมฐาน ซึ่งมีข้อสรุปว่า ให้ศิษย์ที่มีอาวุโสแม้ที่ลำดับหนึ่งก็ต้องเรียกผู้สืบทอดว่า ครูกรรมฐาน แต่ความเคารพก็ต้องใช้แบบเดิม คือ มาก่อน ก็เป็นศิษย์พี่ มาหลังก็เป็นศิษย์น้อง
   ดังนั้นโปรดจำไว้ว่า ทุกคนเป็นกัลยาณมิตร ต่อกันและกัน และให้ความเคารพต่อกันและกัน ตามคำบอกของฉันที่ทำตามธรรมเนียมอย่างนี้สืบต่อไป
    ดังนั้นถ้าไม่มีคุณสมบัติ ให้เป็นครูฉันจะไม่ให้นั่งแทนที่ฉัน และมาสอนกรรมฐานแทนฉัน ในขณะที่ขึ้นกรรมฐาน ถ้าฉันมอบหมายใครมารับถาดกรรมฐาน ทีถวายบูชาพระรัตนตรัยขณะนั้น ไม่ว่า จะเป็น ภิกษุ สามเณร หรือ ฆราวาส ก็ให้ถือว่าให้ ผู้ที่มีมาเป็นพยาน เป็นครูอาจารย์ของท่านตรง ฉันผู้สั่งไม่ได้เป็นครูตรง ให้เรียนกรรมฐาน และปรึกษา แจ้งกรรมฐาน กับครูตรงได้เลย
    ผู้ขึ้นกรรมฐานก่อน แม้มีอายุน้อยกว่า ก็ต้องเรียกว่า ศิษย์พี่ ส่วนคนที่มีอายุมากกว่า มาขึ้นทีหลัง ก็ต้องเรียกคนที่มีอายุน้อยกว่า ที่มาก่อน ว่าศิษย์พี่ ธรรมเนียมปฏิบัติตามแบบสงฆ์ การเป็นภันเต หรือ อาวุโส นับตามลำดับการบวช ไม่ใช่นับตามคุณธรรม
   ฉันเองเป็นพระก็ยึดตามระเบียบนี้เช่นกัน
 เจริญธรรม /  เจริญพร
 ดังนั้นฉันเอง ขึ้นกรรมฐาน ที่วัดพลับ ปี พ.ศ. 2546
กับ พระครูสิทธิสังวร ก็เป็นไปตามนั้น คนที่มาหลังฉัน ก็เป็นศิษย์น้อง ส่วนคนที่ขึ้นก่อน แม้เป็นฆราวาส ฉันก็ต้องเรียกศิษย์พี่
 แต่ในช่วงหลังให้สังเกตด้วยว่า หลวงพ่อพระครูไม่ได้รับขึ้นกรรมฐานเอง คนที่มาทำหน้าที่แทน คนนั้นก็คือ ครูผู้บอกกรรมฐาน ตรง ดังนั้นก็เป็นอันถือว่า เป็นศิษย์ คนระดับ ชั้น ด้วยตามนี้ ถ้ายึดถือตามธรรมเนียม ก็คือ ตามนั้น