พิมพ์

[DANAPOL]

สงสัยกับศัพท์ทางธรรม ครับ เพราะผมเห็นแต่ละท่าน อธิบายคำศัพท์ ไม่เหมือนกัน

อยากให้ช่วยชี้แจงเืรื่องคำศัพท์ วิมุตติ วิโมกข์ นิพพาน นี้มีความหมายเหมือนกันหรือไม่ครับ

 

[raponsan]

วิมุตติ ความหลุดพ้น, ความพ้นจากกิเลส มี ๕ อย่าง คือ

       ๑. ตทังควิมุตติ พ้นด้วยธรรมคู่ปรับหรือพ้นชั่วคราว
       ๒. วิกขัมภนวิมุตติ พ้นด้วยข่มหรือสะกดได้
       ๓. สมุจเฉทวิมุตติ พ้นด้วยตัดขาด
       ๔. ปฏิปัสสัทธิวิมุตติ พ้นด้วยสงบ
       ๕. นิสฺสรณวิมุตติ พ้นด้วยออกไป;
          ๒ อย่างแรก เป็น โลกิยวิมุตติ
           ๓ อย่างหลังเป็น โลกุตตรวิมุตติ

พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=วิมุตติ
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=%C7%D4%C1%D8%B5%B5%D4

วิโมกข์ ความหลุดพ้นจากกิเลส มี ๓ ประเภทคือ

       ๑. สุญญตวิโมกข์ หลุดพ้นด้วยเห็นอนัตตา แล้วถอนความยึดมั่นได้ มองเห็นความว่าง
       ๒. อนิมิตตวิโมกข์ หลุดพ้นด้วยเห็นอนิจจัง แล้วถอนนิมิตได้
       ๓. อัปปณิหิตวิโมกข์ หลุดพ้นด้วยเห็นทุกข์ แล้วถอนความปรารถนาได้

พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=วิโมกข์
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=%C7%D4%E2%C1%A1%A2%EC

นิพพาน การดับกิเลสและกองทุกข์ เป็นโลกุตตรธรรม และเป็นจุดมุ่งหมายสูงสุดในพระพุทธศาสนา;
       ดู นิพพานธาตุ

นิพพานธาตุ ภาวะแห่งนิพพาน;
       นิพพาน หรือ นิพพานธาตุ ๒ คือ

           ๑. สอุปาทิเสสนิพพาน ดับกิเลสมีเบญจขันธ์เหลือ
           ๒. อนุปาทิเสสนิพพาน ดับกิเลสไม่มีเบญจขันธ์เหลือ

พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=นิพพาน
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=%B9%D4%BE%BE%D2%B9

ขอออกตัวก่อนว่า ผมไม่ใช่ผู้รู้ ไม่ใช่นักธรรม ไม่ใช่จบเปรียญ ไม่ใช่นักบาลี

ผมแค่ นำปัญญาทางโลกอันน้อยนิด มาวิเคราะห์ มาแสดงความคิดเห็น และก็..มาคุยเป็นเพื่อน

ความหมายของคำต่างๆที่คุณสงสัย ผมได้นำมาแสดงให้แล้ว เหมือนหรือต่างๆกันอย่างไร

ทุกท่านน่าจะมีคำตอบของตัวเองแล้ว  โดยส่วนตัวแล้วขอให้ความเก็นอย่างนี้ครับ


วิมุตติ วิโมกข์ เป็นคำที่มีความหมายเหมือนกัน คือ หลุดพ้น

เป็นการกล่าวในเชิง "กริยา" คือ กำลังกระทำ หรือ เพิ่งทำเสร็จ

สองคำนี้ต่างกันที่ "การนำมาใช้"


วิมุตติ จะใช้กับการแบ่ง ผลชั่วคราวและผลอย่างถาวร จะเห็นได้ชัดว่า

วิมุตติสองข้อแรก เป็นผลชั่วคราว ถึงจุดก็จะคลายออกไป และเกิดขี้นอีก

อีกสามข้อนั้น เป็นผลอย่างถาวร ตัดขาดแล้ว ไม่เกิดอีกแล้ว


ส่วนคำว่า วิโมกข์ เห็นได้ชัดว่า มีเจตนาใช้กับ กฎไตรลักษณ์

คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา (ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ควบคุมไม่ได้)


ส่วนคำว่า นิพพาน ใช้เป็นชื่อของเป้าหมาย จุดประสงค์ที่กำหนดคำนี้ขึ้นว่า

ส่วนหนึ่งเชื่อว่า เพื่อใช้เป็น"ผลสัมฤทธิ" ของคำว่า วิมุตติ และวิโมกข์


ขอคุยเท่านี้นะครับ รู้สึกอึดอัด เครียด ไม่มีปิติ

ขอให้เพื่อนๆ ช่วยแสดงความคิดเห็นด้วยครับ
 

[sakol]

ถ้ามองตามศัพท์ที่แสดงไว้ ก็จะ เห็นว่า

 วิมุตติ และ วิโมกข์ ก็แปลว่า หมายความว่า หลุดพ้น

  แต่วิมุตติ แสดงระดับการหลุดพ้น

 วิโมกข์ นั้นกลับแสดงถึงความเข้าถึงเห็นแจ้งในพระไตรลักษณ์ ซึ่งเป็นลักษณะขั้นสูง

 ส่วน นิพพาน นั้นหมายถึงความหลุดพ้นแล้ว พ้นแล้ว เป็นคุณสมบัติขั้นสูงสุด

  ดังนั้นวิเคราะห์ แล้ว วิมุตติ นั้นระดับ สมุจเฉท เป็นความหลุดพ้นจริง ๆ

  วิโมกข์ นั้น ก็พ้นจริง ที่ สุญญตวิโมกข์

  ส่วน นิพพาน ถือเป็นผลที่สุด ไม่จัดในวิโมกข์ และวิมุตติ เพราะเหนือกว่า มรรค และ ผล

 ที่มาจากเมล พระอาจารย์สนธยา ธัมมะวังโส

 พอดีเคยถามไปก่อนหน้ามาแล้วครับ

 

[ratree]

น่าจะมีความหมายเหมือนกันทั้งหมดคะ