ยินดีต้อนรับคุณ, บุคคลทั่วไป กรุณา เข้าสู่ระบบ หรือ ลงทะเบียน

ผู้เขียน หัวข้อ: "เบญจกัลยาณี" ลักษณะอันงาม ๕ ประการ  (อ่าน 1877 ครั้ง)

0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้

raponsan

  • มารยิ่งมี บารมียิ่งแก่กล้า
  • ผู้ดูแลบอร์ด
  • โยคาวจรผล
  • ********
  • ผลบุญ: +61/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 28366
  • Respect: +11
    • ดูรายละเอียด
"เบญจกัลยาณี" ลักษณะอันงาม ๕ ประการ
« เมื่อ: มกราคม 03, 2019, 07:46:53 am »
0


 :welcome: :welcome: :welcome:

"เบญจกัลยาณี" ลักษณะอันงาม ๕ ประการ

 :25: :25: :25:

การสร้างเมืองสาเกต
   
ครั้งนั้น ธนญชัยเศรษฐีทูลถามท้าวเธอว่า : "นี้เป็นแคว้นของใคร.?"
ปเสนทิโกศล. : ของเรา เศรษฐี.
ธนญชัย. : เมืองสาวัตถี แต่นี้ไป ไกลเท่าไร.?
ปเสนทิโกศล. : ในที่สุด ๗ โยชน์.
ธนญชัย. : ภายในพระนครคับแคบ, ชนบริวารของข้าพระองค์มาก ถ้าพระองค์ทรงโปรดไซร้, ข้าพระองค์พึงอยู่ที่นี้แหละ พระเจ้าข้า.
พระราชาทรงรับว่า : "ดีละ" ดังนี้แล้ว ให้สร้างเมืองในที่นั้น ได้พระราชทานแก่เศรษฐีนั้นแล้วเสด็จไป. เมืองได้นามว่า "สาเกต" เพราะความที่แห่งสถานที่อยู่ ในประเทศนั้น อันเศรษฐีจับจองแล้วในเวลาเย็น.

แม้ในกรุงสาวัตถีแล บุตรของมิคารเศรษฐี ชื่อว่าปุณณวัฒนกุมาร เจริญวัยได้มีแล้ว.
ครั้งนั้น มารดาบิดากล่าวกะเขาว่า : "พ่อ เจ้าจงเลือกเด็กหญิงคนหนึ่งในที่เป็นที่ชอบใจของเจ้า."
ปุณณะ. : กิจด้วยภริยาเห็นปานนั้น ของผมไม่มี.
มารดาบิดา. : เจ้าอย่าทำอย่างนี้ ลูก, ธรรมดาตระกูลที่ไม่มีบุตร ตั้งอยู่ไม่ได้.

@@@@@@

ลักษณะเบญจกัลยาณี   
           
เขาถูกมารดาบิดาพูดรบเร้าอยู่ จึงกล่าวว่า : "ถ้ากระนั้น ผม เมื่อได้หญิงสาวประกอบพร้อมด้วยความงาม ๕ อย่าง ก็จักทำตามคำของคุณพ่อคุณแม่."
มารดาบิดา. : ก็ชื่อว่าความงาม ๕ อย่างนั้น อะไรเล่า.? พ่อ.
ปุณณะ. : คือ ผมงาม, เนื้องาม, กระดูกงาม, ผิวงาม, วัยงาม.
    (๑) ก็ผมของหญิงผู้มีบุญมาก เป็นเช่นกับกำหางนกยูง แก้ปล่อยระชายผ้านุ่งแล้ว ก็กลับมีปลายงอนขึ้นตั้งอยู่, นี้ชื่อว่า "ผมงาม"
    (๒) ริมฝีปากเช่นกับผลตำลึง (สุก) ถึงพร้อมด้วยสีเรียบชิดสนิทดี, นี้ชื่อว่า "เนื้องาม"
    (๓) ฟันขาวเรียบไม่ห่างกัน งดงามดุจระเบียบแห่งเพชร ที่เขายกขึ้นตั้งไว้ และดุจระเบียบแห่งสังข์ที่เขาขัดสีแล้ว, นี้ชื่อว่า "กระดูกงาม"
    (๔) ผิวพรรณของหญิงดำไม่ลูบไล้ด้วยเครื่องประเทืองผิวเป็นต้นเลย ก็ดำสนิทประหนึ่งพวงอุบลเขียว, ของหญิงขาว ประหนึ่งพวงดอกกรรณิการ์, นี้ชื่อว่า "ผิวงาม"
    (๕) ก็แลหญิงแม้คลอดแล้วตั้ง ๑๐ ครั้ง ก็เหมือนคลอดครั้งเดียว ยังสาวพริ้งอยู่เทียว, นี้ชื่อว่า "วัยงาม" ดังนี้แล.

@@@@@@

เศรษฐีส่งพราหมณ์ไปแสวงหาหญิงเบญจกัลยาณี   
           
ครั้งนั้น มารดาบิดาของนายปุณณวัฒนกุมารนั้น เชิญพราหมณ์ ๑๐๘ คนมาให้บริโภคแล้ว ถามว่า : "ชื่อว่าหญิงที่ต้องด้วยลักษณะเบญจกัลยาณี มีอยู่หรือ.?"
พราหมณ์เหล่านั้น ตอบว่า : "จ้ะ มีอยู่."
เศรษฐีกล่าวว่า : "ถ้ากระนั้น ชน(คือพราหมณ์) ๘ คนจงไปแสวงหาเด็กหญิงเห็นปานนี้"

ดังนี้แล้ว ให้ทรัพย์เป็นอันมาก สั่งว่า : "ก็ในเวลาที่พวกท่านกลับ ข้าพเจ้าทั้งหลายจักรู้สิ่งที่ควรทำแก่พวกท่าน, ท่านทั้งหลายไปเถิด, แสวงหาเด็กหญิงแม้เห็นปานนั้น, และในเวลาที่พบแล้ว พึงประดับพวงมาลัยทองคำนี้" ดังนี้แล้ว ให้พวงมาลัยทองคำอันมีราคาแสนหนึ่ง ส่งไปแล้ว.

พราหมณ์เหล่านั้นไปยังนครใหญ่ๆ แสวงหาอยู่ ไม่พบเด็กหญิงที่ต้องด้วยลักษณะเบญจกัลยาณี กลับมาถึงเมืองสาเกตโดยลำดับ ในวันมีงานนักขัตฤกษ์เปิด จึงคิดกันว่า : "การงานของพวกเราคงสำเร็จในวันนี้."

@@@@@@

งานประจำปีของนครสาเกต    
         
ก็ในนครนั้น ชื่อว่างานนักขัตฤกษ์เปิด(๑-) ย่อมมีประจำปี. ในกาลนั้น แม้ตระกูลที่ไม่ออกภายนอก ก็ออกจากเรือนกับบริวาร มีร่างกายมิได้ปกปิด ไปสู่ฝั่งแม่น้ำด้วยเท้าเทียว. ในวันนั้น ถึงบุตรทั้งหลายของขัตติยมหาศาลเป็นต้น ก็ยืนแอบหนทางนั้นๆ ด้วยตั้งใจว่า "พวกเราพบเด็กหญิงมีตระกูลที่พึงใจ มีชาติเสมอด้วยตนแล้ว จึงคล้องด้วยพวงมาลัย."

____________________________
(๑-) วิวฏนกฺขตฺต นักษัตรเปิดเผย เป็นงานประจำปีของนครสาเกต ในงานนี้ชาวเมืองทุกคนเผยร่างโดยปราศจากผ้าคลุมปิดหน้า เดินเท้าไปยังแม่น้ำ.


พราหมณ์พบนางวิสาขา   
           
พราหมณ์แม้เหล่านั้น เข้าไปถึงศาลาแห่งหนึ่งริมฝั่งแม่น้ำแล้ว ได้ยืนอยู่. ขณะนั้น นางวิสาขามีอายุย่างเข้า ๑๕-๑๖ ปี ประดับประดาด้วยเครื่องอาภรณ์ครบทุกอย่าง อันเหล่ากุมารี ๕๐๐ คนแวดล้อมแล้ว คิดว่า "เราจักไปยังแม่น้ำแล้วอาบน้ำ" ถึงประเทศนั้นแล้ว.

ครั้งนั้นแล เมฆตั้งขึ้นแล้ว ก็ยังฝนให้ตก. เด็กหญิง ๕๐๐ รีบเดินเข้าไปสู่ศาลา. พวกพราหมณ์พิจารณาดูอยู่ ก็ไม่เห็นเด็กหญิงเหล่านั้นแม้สักคนเดียว ที่ต้องด้วยลักษณะเบญจกัลยาณี. นางวิสาขาเข้าไปยังศาลาด้วยการเดินตามปกตินั่นเอง. ผ้าและอาภรณ์เปียกโชก.

@@@@

พวกพราหมณ์เห็นความงาม ๔ อย่างของนางแล้ว ประสงค์จะเห็นฟัน จึงกล่าวกะกันและกันว่า : "ธิดาของพวกเรา เป็นหญิงเฉื่อยชา, สามีของหญิงคนนี้เห็นที่จักไม่ได้ แม้เพียงข้าวปลายเกรียน"
ทีนั้น นางวิสาขาพูดกะพราหมณ์เหล่านั้นว่า : "พวกท่านว่าใครกัน."
พราหมณ์. : ว่าเธอ แม่.
ได้ยินว่า เสียงอันไพเราะของนาง เปล่งออกประหนึ่งเสียงกังสดาล,
ลำดับนั้น นางจึงถามพราหมณ์เหล่านั้นด้วยเสียงอันไพเราะอีกว่า : "เพราะเหตุไร.? จึงว่าฉัน."

พราหมณ์. : หญิงบริวารของเธอไม่ให้ผ้าและเครื่องประดับเปียก รีบเข้าสู่ศาลา, กิจแม้เพียงการรีบมาสู่ที่ประมาณเท่านี้ของเธอ ก็มิได้มี, เธอปล่อยให้ผ้าและเครื่องอาภรณ์เปียกมาแล้ว; เพราะฉะนั้น พวกเราจึงพากันว่า.
วิสาขา. : พ่อทั้งหลาย พวกท่านอย่าพูดอย่างนี้, ฉันแข็งแรงกว่าเด็กหญิงเหล่านั้น, แต่ฉันกำหนดเหตุการณ์แล้ว จึงไม่มาโดยเร็ว.
พราหมณ์. : เหตุอะไร.? แม่.

@@@@@@

ชน ๔ จำพวกวิ่งไปไม่งาม      
       
วิสาขา. : พ่อทั้งหลาย ชน ๔ จำพวก เมื่อวิ่ง ย่อมไม่งาม, เหตุอันหนึ่ง แม้อื่นอีก ยังมีอยู่.
พราหมณ์. : ชน ๔ จำพวก เหล่าไหน? เมื่อวิ่ง ย่อมไม่งาม แม่.
วิสาขา. : พ่อทั้งหลาย พระราชาผู้อภิเษกแล้ว ทรงประดับประดาแล้วด้วยเครื่องอาภรณ์ทั้งปวง เมื่อถกเขมรวิ่งไปในพระลานหลวง ย่อมไม่งาม, ย่อมได้ความครหาเป็นแน่นอนว่า 'ทำไม พระราชาองค์นี้จึงวิ่งเหมือนคฤหบดี' ค่อย ๆ เสด็จไปนั่นแหละ จึงจะงาม ;
      แม้ช้างมงคลของพระราชา ประดับแล้ว วิ่งไป ก็ไม่งาม, ต่อเมื่อเดินไปด้วยลีลาแห่งช้าง จึงจะงาม,
      บรรพชิต เมื่อวิ่ง ก็ไม่งาม, ย่อมได้แต่ความครหาอย่างเดียวเท่านั้นว่า ‘ทำไม สมณะรูปนี้ จึงวิ่งไปเหมือนคฤหัสถ์’, แต่ย่อมงาม ด้วยการเดินอย่างอาการของผู้สงบเสงี่ยม ;
      สตรี เมื่อวิ่งก็ไม่งาม, ย่อมถูกเขาติเตียนอย่างเดียวว่า ‘ทำไม หญิงคนนี้ จึงวิ่งเหมือนผู้ชาย', แต่ย่อมงามด้วยการเดินอย่างธรรมดา ;
      พ่อทั้งหลาย ชน ๔ จำพวกเหล่านี้ เมื่อวิ่งไป ย่อมไม่งาม.

@@@@

พราหมณ์ : ก็เหตุอื่นอีกอย่างหนึ่ง เป็นไฉน.? แม่.
วิสาขา. : พ่อทั้งหลาย ธรรมดามารดาบิดา ถนอมอวัยวะน้อยใหญ่ เลี้ยงดูธิดา, เพราะว่า พวกฉันชื่อว่าเป็นสิ่งของอันมารดาบิดาพึงขาย, มารดาบิดาเลี้ยงฉันมา ก็เพื่อต้องการจะส่งไปสู่ตระกูลอื่น, ถ้าว่าในเวลาที่พวกฉันวิ่งไป เหยียบชายผ้านุ่งหรือลื่นล้มลงบนพื้นดิน มือหรือเท้าก็จะพึงหัก, พวกฉันก็จะพึงเป็นภาระของตระกูลนั่นแล, ส่วนเครื่องแต่งตัวเปียกแล้วก็จักแห้ง ; ดิฉันกำหนดเหตุนี้ จึงไม่วิ่งไป พ่อ.

@@@@@@

พราหมณ์สวมมาลัยทองให้         
     
พวกพราหมณ์เห็นความถึงพร้อมแห่งฟัน ในเวลานางพูด จึงให้สาธุการแก่นางว่า : "สมบัติเช่นนี้ พวกเรายังไม่เคยเห็นเลย" แล้วกล่าวว่า "แม่ พวงมาลัยนี้สมควรแก่เธอเท่านั้น" ดังนี้แล้ว จึงได้คล้องพวงมาลัยทองนั้นให้.

ลำดับนั้น นางจึงถามพวกเขาว่า : "พ่อทั้งหลาย พวกท่านมาจากเมืองไหน.?"
พราหมณ์. : จากเมืองสาวัตถี แม่.
วิสาขา. : ตระกูลเศรษฐี ชื่อไร.?
พราหมณ์. : ชื่อมิคารเศรษฐี แม่.
วิสาขา. : บุตรของท่านเจ้าพระคุณ ชื่อไร.?
พราหมณ์. : ชื่อปุณณวัฒนกุมาร แม่.
นางวิสาขานั้น รับรองว่า : "ตระกูลของเรา เสมอกัน"
ดังนี้แล้ว จึงส่งข่าวไปแก่บิดาว่า : "ขอคุณพ่อและคุณแม่ จงส่งรถไปให้พวกดิฉัน."

@@@@

ก็ในเวลามา นางเดินมาก็จริง, ถึงอย่างนั้น จำเดิมแต่กาลที่ประดับด้วยมาลัยทองคำแล้ว ย่อมไม่ได้เพื่อจะไปเช่นนั้น. เด็กหญิงทั้งหลายผู้มีอิสระ ย่อมไปด้วยยานมีรถเป็นต้น,

หญิงนอกนี้ขึ้นยานธรรมดา (ไป), กั้นฉัตรหรือใบตาลข้างบน, เมื่อฉัตรหรือใบตาล แม้นั้นไม่มี ก็ยกชายผ้านุ่ง ขึ้นมาพาดบนบ่าทีเดียว,

ส่วนบิดาของนางวิสาขานั้น ส่งรถไป ๕๐๐ คัน. นางวิสาขานั้นกับบริวารขึ้นรถไปแล้ว แม้พวกพราหมณ์ก็ได้ไปด้วยกัน.

@@@@

ทีนั้น ท่านเศรษฐี ถามพราหมณ์เหล่านั้นว่า : "พวกท่านมาจากไหน.?"
พราหมณ์. : มาจากเมืองสาวัตถี ท่านมหาเศรษฐี.
เศรษฐี. : เศรษฐีชื่อไร.?
พราหมณ์. : ชื่อมิคารเศรษฐี.
เศรษฐี. : บุตรชื่อไร.?
พราหมณ์. : ชื่อปุณณวัฒนกุมาร.

เศรษฐี. : ทรัพย์มีเท่าไร.?
พราหมณ์. : ๔๐ โกฏิ ท่านมหาเศรษฐี
เศรษฐีรับคำ ด้วยคิดว่า : "ทรัพย์เท่านั้น, เทียบทรัพย์ของเรา ก็เท่ากับกากณิกเดียว. แต่จะประโยชน์อะไรด้วยเหตุอื่น จำเดิมแต่กาลที่นางทาริกาได้เหตุเพียงการรักษา." เศรษฐีนั้นทำสักการะแก่พราหมณ์เหล่านั้น ให้พักอยู่วัน ๒ วัน แล้วก็ส่งกลับ.



บางตอนจาก : เรื่องนางวิสาขา อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท ปุปผวรรคที่ ๔
ขอบคุณที่มา : http://www.84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=14&p=8
ขอบคุณภาพจาก : เฟซบุ๊ค นางฟ้า ใจดี
« แก้ไขครั้งสุดท้าย: มกราคม 03, 2019, 09:07:33 am โดย raponsan »
บันทึกการเข้า
ปัญจะมาเร ชิเนนาโถ ปัตโต สัมโพธิมุตตะมัง จตุสัจจัง ปะกาเสติ มหาวีรัง นะมามิหัง ปัญจะมาเร ปลายิงสุ

VinaLivia

  • กำลังจะพ้นจากน้ำ
  • *
  • ผลบุญ: +0/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 2
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: "เบญจกัลยาณี" ลักษณะอันงาม ๕ ประการ
« ตอบกลับ #1 เมื่อ: มกราคม 08, 2019, 03:01:50 pm »
0
บางข้อลองอ่านดูแล้วยังไม่ค่อยเข้าใจ น่าจะเป็นเรื่องคำที่ใช้ยากไปสำหรับผม
บันทึกการเข้า

Namo

  • พอพึ่งพาได้
  • ***
  • ผลบุญ: +5/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 206
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: "เบญจกัลยาณี" ลักษณะอันงาม ๕ ประการ
« ตอบกลับ #2 เมื่อ: มกราคม 09, 2019, 10:14:11 am »
0
 st12
บันทึกการเข้า