พิมพ์

[raponsan]

ที่จะรู้ตัว ว่ามีมานะ มากน้อยแค่ไหน ขณะไหน (๕)

ข้อความบางตอนจากการบรรยายธรรมโดยท่านอาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์
ท่านอาจารย์........"ถัมภะ" เป็นลักษณะหนึ่งของมานะ  เป็นอาการอย่างหนึ่งคือ "หัวดื้อ" ชื่อว่าความหัวดื้อเพราะอรรถว่า กระด้าง ความกระด้างของจิตราวกับว่าผ้าแข็งกระด้าง
     จิตใจมีลักษณะต่างๆกัน เวลาที่เป็นกุศลจะมีลักษณะที่อ่อนโยน มีเมตตา
     แต่เวลาที่มีจิตเป็นอกุศล  ความกระด้างของจิตราวกับว่าผ้าแข็ง นี่เป็นลักษณะของความหัวดื้อ

     บุคคลที่ประกอบด้วยความหัวดื้ออันใดเป็นราวกับงอนไถเคลื่อนไป เห็นพระเจดีย์หรือบุคคลผู้เจริญกว่า ลักษณะของความหัวดื้อซึ่งแสดงไว้ใน  สัมโมหวิโนทินี  นอกจากนั้นมานะก็ทำให้เป็นผู้ที่ "แข่งดี" คือ "สารัมภะ" ที่ว่า แข่งดี คือ การถือเอาธุระ หรือการกระทำที่เสมอกัน ชื่อว่า แข่งดี

    ไม่ว่าใครจะทำอย่างไรก็ตาม ก็จะทำให้ได้เสมอกัน นั่นคือ การแข่งดี เป็นลักษณะหรือการไม่สละธุระอันตนถือเอาแล้ว
     ชื่อว่าการไม่ลดละซึ่งปลาสะ หรือการตีเสมอก็มี การแข่งดีเป็นลักษณะ   
     นอกนั้นแล้วข้อความในสัมโมหวิโนทินี  อรรถกถาขุททกวิภังค์นิทเทส นิปเปสิกตานิทเทส
     อธิบายการการพูดติเตียน ซึ่งก็เป็นลักษณะของผู้มีมานะได้ คือ การข่ม ได้แก่การกล่าวเย้ยหยัน

     นี้ก็เป็นอกุศลทางวาจาทั้งนั้น ที่ควรจะได้พิจารณาว่า เกิดจากจิตซึ่งประกอบด้วยความสำคัญตน ถ้าไม่สำคัญตนจะเย้ยหยันคนอื่นได้ไหมคะ ไม่ว่าเรื่องใดๆทั้งสี้น ถ้าเกิดวาจาที่เย้ยหยันขณะใด ขณะนั้นก็ระลึกได้ถีงความสำคัญตน

    "การนินทา" ได้แก่การยกโทษขึ้นโดยนัยว่า เขาไม่มีศรัทธา ไม่น่าเลื่อมใส คือ การยกโทษของคนอื่นขึ้นกล่าวนะคะ  แสดงว่าคนที่พูดดีกว่าหรือเปล่า เวลาที่พูดว่าคนอื่นไม่ดี ขอให้ระลึกถึงจิตที่พูดในขณะนั้นว่า ผู้พูดต้องเข้าใจว่าตัวเองดีกว่าผู้อื่นหรือเปล่า 
     นั่นคือลักษณะของมานะ หรือ ความสำคัญตน ซึ่งวันหนึ่งๆ อาจจะไม่รู้สึกเลย
     แต่แท้จริงในขณะใด ที่มีการพูดอย่างนั้น ก็แสดงว่า เป็นเพราะความสำคัญตนนั่นเอง   

    การพูดตำหนิโทษ ได้แก่ การพูดว่า ท่านอย่าได้กล่าววาจาเช่นนี้ ในที่นี้ นั่นเป็นลักษณะของมานะได้   
     การพูดตำหนิโทษ เป็นไปกับด้วยวัตถุ ด้วยเหตุ โดยส่วนทั้งปวง เรียกว่า การเหยียดหยาม วันหนึ่งๆที่จะคิดว่าถูกเหยียดหยาม หรือว่า มีใครเหยียดหยาม ก็เพราะว่าผู้อื่นพูด ตำหนิโทษด้วยวัตถุ ด้วยเหตุโดยส่วนทั้งปวง
__________________________
ข้อความข้างต้น โพสต์โดย pirmsombat

        - หัวดื้อ
        - แข่งดี ไม่ว่าใครจะทำอย่างไรก็ตาม  ก็จะทำให้ได้เสมอกัน ไม่ลดละ
        - การพูดติเตียน การกล่าวเย้ยหยัน
        - การนินทา คือ การยกโทษของคนอื่นขึ้นกล่าว
        เป็นลักษณะของมานะ (ความสำคัญตน)
_________________________
ข้อความข้างต้น โพสต์โดย bsomsuda

ที่มา http://www.dhammahome.com/front/webboard/show.php?id=18116
ขอบคุณภาพจาก http://sphotos-a.xx.fbcdn.net/,http://www.dtawanbooks.com/

[vichai]

ทำไม ? เราต้องไปชนะใจผู้อื่น ??

 ลองเปลี่ยนมุมกลับมาเป็นว่า เรามาชนะใจตนเองดี หรือไม่ ครับ ?
 

[kanakorn]

อ่านๆดูฟังๆได้แต่ไม่ต้องไปเชื่อทั้งหมดก็ได้ ลองไปเปิดเทียบเคียงกับประไตรปิฎกดูว่าที่เอามากล่าวนั้นตรงตามที่พระพุทธเจ้าได้กล่าวไว้หรือไม่และกล่าวแก่ใครเมื่อใด แล้วจึงค่อยเชื่อก้ได้ เดี๋ยวมีเห็นมีแอปพระไตรปิฎกให้โหลดได้เยอะ ไม่ว่าคนหรือพระ เทศก์อะไรมากดหาแป๊บเดียวรู้เลยผิดหรือถูก...อ้างมาผิดจำมาผิดก็มีเยอะ...

[นิรตา ป้อมนาวิน]