ตามเมล สอบถามมานั้น ว่า พระยุคล เป็นส่วนไหน ของ ปฐมฌาน เพราะไม่มีเนื้อหา ของเรื่อง ยุคลหก
เห็นว่าเป็นคำถามที่ดี จึงขอนำมาตอบไว้ในที่นี้ ครับ
เนื่องด้วย วิชากรรมฐาน มัชฌิมา แบบลำดับ มีความละเอียดในเรื่องจิต
ดังนั้น ยุคลหก ไม่ใช่ วิชาที่นอกเหนือ พระไตรปิฏก ยุคลหก ปรากฏข้อความ โสภณจิต มีรายละเอียดใน
ส่วนพระอภิธรรม ตั้งแต่ ธัมมะสังคิณีปกรณ์ ขึ้นไป
ยุคลหก นั้น เป็น อารมณ์จิต ที่ประกอบ ด้วย ปีติและ สุข อันประสาน ระหว่าง กาย และ จิต
มี หกประการ คือ ( รูปนามสัมพันธ์ กัน )
1. กายะปัสสัทธิ จิตตะปัสสัทธิ กายสงบระงับ จิตสงบระงับ
2. กายะลหุตา จิตตะลหุตา กายเบา จิตเบา
3. กายะมุทุทตา จิตตะมุทุตา กายอ่อนโยน จิตอ่อนโยน
4. กายะกัมมัญญะตา จิตตะกัมมัญญะตา การควรแก่การงาน จิตควรแก่การงาน
5. กายะปาคุญญะตา จิตตะปาคุญญะตา กายคล่องแคล่ว จิตคล่องแคล่ว
6. กายุชุคคะตา จิตตุชุคคะตา กายตรง จิตตรง
เมื่อมาถึงตรงนี้ ก็ส่งจิตเข้าสู่องค์ที่ 4 แห่ง ฌาน นั้นก็คือ สุข
กายสุข จิตสุข กายก็สุข จิตก็สุข
เป็นสุขสมาธิ เต็มขั้น ก็อย่างนี้
เจริญพร
สั้น ๆ ก็แค่นี้ นะจ๊ะ