พิมพ์

[tang-dham]

เวลานั่งสมาธิ แล้ว รู้สึกเหมือนจะตกอยุ่ในอาการหลับ ทุกครั้ง

และมารู้สึกตัว อีกที ก็ปวดขา ปวดเหน็บมาก ๆ มีอาการเหมือนตื่น ครับ

ควรทำหรือแก้ไขอย่างไร ครับ

ผมปฏบัิติ ภาวนา พุทโธ หายใจเข้า หายใจออก ครับ

 

[หมวยจ้า]

เหตุเกิดของการง่วง...มีดังนี้คร้า....
๑.ความไม่ยินดี...ในการปฎิบัติธรรม
๒.ความเกียจคร้าน..ในการปฎิบัติธรรม
๓.ความเมาอาหาร...ไม่มีโภชเนมตันยุตา ...เลยเมาในอาหาร
๔.ความที่จิตหดหู่...ตรงนี้เกิดได้จากหลายๆเรื่อง..ครับ..เช่น..เหนื่อย...เป็นต้น

ดังนั้นนั่งสมาธิ ก็หลับได้นะคร้า....

การหลับในสมาธิ เป็นเรื่อง ปกติ ของผู้ปฏิบัติ เหมือนคนฟังธรรมะ แล้ว ก็หลับ ประมาณนี้คร้า....

ดังนั้น การป้องกันการหลับ ต้องให้งานแก่จิต คร้า...

 ตามหลักกรรมฐาน มัชฌิมา แบบลำดับ ต้องมีการวาง ปัคคาหะ จิต คร้า... เดินจิต บริกรรม วางอารมณ์


 

[หมวยจ้า]

โมคคัลลานสูตร

    [๕๘] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ ป่าเภสกลา มิคทายวันใกล้สุงสุมาร
คีรน คร แคว้นภัคคะ ก็สมัยนั้นแล ท่านมหาโมคคัลลานะนั่งโงกง่วงอยู่ ณ บ้านกัลลวาลมุตตคามแคว้นมคธ พระผู้มีพระภาคได้ทอดพระเนตรเห็นท่านพระมหาโมคคัลลานะนั่งโงกง่วงอยู่ ณ บ้านกัลลวาลมุตตคาม แคว้นมคธด้วยทิพยจักษุอันบริสุทธิ์ ล่วงจักษุมนุษย์ ครั้นแล้วทรงหายจากเภสกลามิคทายวันใกล้สุงสุมารคีรนคร แคว้นภัคคะ เสด็จไปปรากฏเฉพาะหน้าท่านพระมหาโมคคัลลานะ ณ บ้านกัลลวาลมุตตคาม แคว้นมคธ เปรียบเหมือนบุรุษมีกำลังเหยียดแขนที่คู้ หรือคู้แขนที่เหยียด ฉะนั้น พระผู้มีพระภาคประทับนั่งบนอาสนะที่ปูลาดแล้ว ครั้นแล้วได้ตรัสถามท่านพระมหาโมคคัลลานะว่า ดูกรโมคคัลลานะ เธอง่วงหรือ ดูกรโมคคัลลานะ เธอง่วงหรือ ท่านพระมหาโมคคัลลานะกราบทูลว่า อย่างนั้น พระเจ้าข้า ฯ

    ดูกรโมคคัลลานะ เพราะเหตุนั้นแหละ เมื่อเธอมีสัญญาอย่างไรอยู่ ความง่วงนั้นย่อม
ครอบ งำได้ เธอพึงทำไว้ในใจซึ่งสัญญานั้นให้มาก ข้อนี้จะเป็นเหตุให้เธอละความง่วงนั้นได้ถ้าเธอยังละไม่ได้ แต่นั้นเธอพึงตรึกตรองพิจารณาถึงธรรมตามที่ตนได้สดับแล้ว ได้เรียนมาแล้วด้วยใจ ข้อนี้จะเป็นเหตุให้เธอละความง่วงนั้นได้ ถ้ายังละไม่ได้ แต่นั้นเธอพึงสาธยายธรรมตามที่ตนได้สดับมาแล้วได้เรียนมาแล้วโดยพิสดาร ข้อนี้จะเป็นเหตุให้เธอละความง่วงนั้นได้ ถ้ายังละไม่ได้ แต่นั้นเธอพึงยอนช่องหูทั้งสองข้าง เอามือลูบตัว ข้อนี้จะเป็นเหตุให้เธอละความง่วงนั้นได้ ถ้ายังละไม่ได้ แต่นั้นเธอพึงลุกขึ้นยืน เอาน้ำล้างตา เหลียวดูทิศทั้งหลาย แหงนดูดาวนักษัตรฤกษ์ ข้อนี้จะเป็นเหตุให้เธอละความง่วงนั้นได้ถ้ายังละไม่ได้ แต่นั้นเธอพึงทำในใจถึงเอาโลกสัญญา ตั้งความสำคัญในกลางวันว่า กลางวันอย่างไร กลางคืนอย่างนั้น กลางคืนอย่างไร  กลางวันอย่างนั้น มีใจเปิดเผยอยู่ฉะนี้ ไม่มีอะไรหุ้มห่อ ทำจิตอันมีแสงสว่างให้เกิด ข้อนี้จะเป็นเหตุให้เธอละความง่วงนั้นได้ ถ้ายังละไม่ได้ แต่นั้นเธอพึงอธิษฐานจงกรม กำหนดหมาย เดินกลับไปกลับมา สำรวมอินทรีย์ มีใจไม่คิดไปในภายนอก ข้อนี้จะเป็นเหตุให้เธอละความ ง่วงนั้นได้

ถ้า ยังละไม่ได้ แต่นั้นเธอพึงสำเร็จสีหไสยา คือนอนตะแคงเบื้องขวา ซ้อนเท้าเหลื่อมเท้า มีสติสัมปชัญญะ ทำความหมายในอันจะลุกขึ้น พอตื่นแล้วพึงรีบลุกขึ้นด้วยตั้งใจว่า เราจักไม่ประกอบความสุขในการนอน ความสุขในการเอนข้าง ความสุขในการเคลิ้มหลับ ดูกรโมคคัลลานะเธอพึงศึกษาอย่างนี้แล ฯ

[หมวยจ้า]

นอนทำสมาธิ..โอกาสที่จะผล็อยหลับหมดสติมีสูงกว่าจะฝึกสติ...หลายเท่า
การนอนสมาธิเป็นขั้นตอนสุดท้ายของการฝึกสติครับ
คือเรานั่ง..เดิน..ยืน..พอสมควรแก่เวลา..เราจึงนอนเพื่อจะหลับพักผ่อน

พยายามประคับประคองสติที่เราได้ฝึกมา..จดจ่อกับมันจนลมหายใจสุดท้ายก่อนหลับ
คงไม่มีใครตั้งหน้าตั้งตาฝึกสติด้วยการนอนเพียงอย่างเดียว
ยกเว้นเวลาที่เราขี้เกียจ..ความพากเพียรเป็นศูนย์
อันนี้ผมเป็นครับ..รู้เลยว่ามันเป็นข้ออ้างเวลาที่เราขี้เกียจ

เราฝักสติเพื่อเผากิเลสให้มันร้อน..
แต่การเอาแต่ความสบายเคลิบเคลิ้ม...นอกจากกิเลสไม่รู้ร้อนแล้ว
มันยังแอบยิ้มชอบใจอีกต่างหาก..

   
 
 

จากคุณ : อารยัน

[หมวยจ้า]

การนอนเพื่อความเป็นสติ-สัมปชัญญะ

[๒๙๖]  ดูกรภิกษุทั้งหลาย  ประการอื่นยังมีอีก 

ภิกษุย่อมเป็นผู้ทำความ  รู้สึกตัวในเวลาก้าวไปและถอยกลับ 

ในเวลาแลดู  และเหลียวดู  ในเวลางอแขนและเหยียดแขน 

ในเวลาทรงผ้าสังฆาฏิ  บาตร  และจีวร  ในเวลา  ฉัน  ดื่ม  เคี้ยว  และลิ้ม 

ในเวลาถ่ายอุจจาระและปัสสาวะ 

ในเวลา  เดิน  ยืน  นั่ง นอนหลับ  ตื่น  พูด  และนิ่ง

เมื่อภิกษุนั้นไม่ประมาทมีความเพียร  ส่งตนไปในธรรมอยู่อย่างนี้ 

ย่อมละความดำริพล่านที่อาศัยเรือนเสียได้  เพราะละความดำริพล่านนั้นได้ 

จิตอันเป็นไปภายในเท่านั้น  ย่อมคงที่  แน่นิ่ง  เป็นธรรมเอกผุดขึ้น  ตั้งมั่น 

ดูกรภิกษุทั้งหลาย  แม้อย่างนี้  ภิกษุก็ชื่อว่า เจริญกายคตาสติ  ฯ

อุปริ.ม. ๑๔/๑๖๒/๒๙๖

http://www.etipitaka.com/read?language=thai&number=161&volume=14


ตรัสแก่พระอานนท์ เนื่องจากงานเยอะ(พระอุปัฏฐาก)
อานนท์ ! ฐานะที่ตั้งแห่งอนุสสติ มีเท่าไร ?
“มี ๕ อย่าง พระเจ้าข้า !”
ดีละ ดีละ อานนท์ ! ถ้าอย่างนั้น เธอจงทรงจำ ฐานะที่ตั้ง แห่งอนุสสติที่ ๖ นี้ไว้ คือ ภิกษุในกรณีนี้
มีสติก้าวไป
มีสติถอยกลับ
มีสติยืนอยู่
มีสตินั่งอยู่
มีสติสำเร็จการนอนอยู่
มีสติอธิษฐานการงาน
อานนท์ ! นี้เป็นฐานะที่ตั้งแห่งอนุสสติ ซึ่งเมื่อ
บุคคลเจริญกระทำให้มากแล้ว ย่อมเป็นไปเพื่อ สติสัมปชัญญะ.
ฉกฺก. อํ. ๒๒/๓๖๓/๓๐๐.


ตั้งจิตน้อมไปเพื่อการนอน
อานนท์ ! ถ้าเมื่อภิกษุนั้น จิตน้อมไปเพื่อ การนอน
เธอก็นอนด้วยการตั้งใจว่า
บาปอกุศลธรรมทั้งหลาย กล่าวคือ อภิชฌาและโทมนัส จักไม่ไหลไปตามเราผู้นอนอยู่
ด้วยอาการอย่างนี้ ดังนี้ ในกรณีอย่างนี้ ภิกษุนั้น ชื่อว่า
เป็นผู้มีความ รู้สึกตัวทั่วพร้อมในกรณีแห่งการนอนนั้น
อุปริ. ม. ๑๔/๒๓๘/๓๔๘.