พระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๓
พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๑๕ อังคุตตรนิกาย สัตตก-อัฏฐก-นวกนิบาต
ฐานสูตร
[๒๒๕] ดูกรภิกษุทั้งหลาย มนุษย์ชาวอุตรกุรุทวีป ประเสริฐกว่าเทวดาชั้นดาวดึงส์ และพวกมนุษย์ชาวชมพูทวีป ด้วยฐานะ ๓ ประการ ๓ ประการเป็นไฉน คือ
ไม่มีทุกข์ ๑
ไม่มีความหวงแหน ๑
มีอายุแน่นอน ๑
ดูกรภิกษุทั้งหลาย มนุษย์ชาวอุตรกุรุทวีปประเสริฐกว่า พวกเทวดาชั้นดาวดึงส์ และพวกมนุษย์ชาวชมพูทวีปด้วยฐานะ ๓ ประการนี้แล ฯ
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เทวดาชั้นดาวดึงส์ ประเสริฐกว่าพวกมนุษย์ชาวอุตรกุรุทวีปและพวกมนุษย์ชาวชมพูทวีป ด้วยฐานะ ๓ ประการ ๓ ประการเป็นไฉน คือ
อายุทิพย์ ๑
วรรณะทิพย์ ๑
สุขทิพย์ ๑
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เทวดาชั้นดาวดึงส์ ประเสริฐกว่าพวกมนุษย์ชาวอุตรกุรุทวีปและพวกมนุษย์ชาวชมพูทวีป
ด้วยฐานะ ๓ ประการนี้แล ฯ
ดูกรภิกษุทั้งหลาย มนุษย์ชาวชมพูทวีป ประเสริฐกว่าพวกมนุษย์ชาวอุตรกุรุทวีป และเทวดาชั้นดาวดึงส์ ด้วยฐานะ ๓ ประการ ๓ ประการเป็นไฉน คือ
เป็นผู้กล้า ๑
เป็นผู้มีสติ ๑
เป็นผู้อยู่ประพฤติพรหมจรรย์อันเยี่ยม ๑
ดูกรภิกษุทั้งหลาย มนุษย์ชาวชมพูทวีปประเสริฐกว่าพวกมนุษย์ชาวอุตรกุรุทวีป และพวกเทวดาชั้นดาวดึงส์ ด้วยฐานะ ๓ ประการนี้แล ฯ
จบสูตรที่ ๑อ้างอิง
เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๓ บรรทัดที่ ๘๔๑๘ - ๘๔๓๔. หน้าที่ ๓๖๔.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=23&A=8418&Z=8434&pagebreak=0 ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=23&i=225ขอบคุณภาพจาก
http://www.bloggang.com/
อรรถกถา อังคุตตรนิกาย นวกนิบาต ปัณณาสก์ สัตตาวาสวรรคที่ ๓
๑. ฐานสูตร
สัตตาวาสวรรควรรณนาที่ ๓
อรรถกถาฐานสูตรที่ ๑
สัตตาวาสวรรคที่ ๓ ฐานสูตรที่ ๑ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
บทว่า อุตฺตรกฺรุกา ได้แก่ คนทั้งหลายชาวอุตตรกุรุทวีป.
บทว่า อธิคณฺหนฺติ ได้แก่ ย่อมเป็นใหญ่ คือเป็นผู้ยิ่ง เป็นผู้ประเสริฐ ผู้เจริญที่สุด.
บทว่า อมฺมา ได้แก่ ไม่มีตัณหา. ส่วนในอรรถกถา ท่านกล่าวว่า ไม่มีทุกข์.
บทว่า อปริคฺคหา ได้แก่ เว้นความหวงแหนว่าสิ่งนี้ของเรา.
บทว่า นิยตายุกา ความว่า ก็คนทั้งหลายเหล่านั้นมีอายุพันปีเท่ากันทั้งนั้น
แม้คติก็เท่ากัน คนเหล่านั้นตายจากนั้นแล้ว ย่อมเกิดในสวรรค์เท่านั้น.
บทว่า สติมนฺโต ความว่า ก็พวกเทวดาย่อมมีสติไม่แน่นอน เพราะมีความสุขโดยส่วนเดียว.
พวกสัตว์นรกก็ไม่แน่นอน เพราะมีความทุกข์โดยส่วนเดียว.
ส่วนคนเหล่านี้ชื่อว่ามีสติมั่นคง เพราะมีทั้งสุขทั้งทุกข์ปนกันแล้ว.
บทว่า อิธ พฺรหฺมจริยวาโส ความว่า แม้การอยู่ประพฤติมรรคพรหมจรรย์ประกอบด้วยองค์แปด ย่อมมีในที่นี้เท่านั้น เพราะพระพุทธเจ้าและพระปัจเจกพุทธเจ้า อุบัติขึ้นในชมพูทวีป.
จบอรรถกถาฐานสูตรที่ ๑ อ่าน เนื้อความในพระไตรปิฎก
http://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=23&A=8417&Z=8434ที่มา
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=23&i=225ขอบคุณภาพจาก
http://img219.imageshack.us/