เรื่องทั่วไป > forward mail หรือ จดหมายส่งถึงกัน

นันโทปนันทนาคราช นาคมิจฉาทิฏฐิ ผู้อำพรางแดนสวรรค์

(1/1)

raponsan:


นันโทปนันทนาคราช นาคมิจฉาทิฏฐิ ผู้อำพรางแดนสวรรค์

นันโทปนันทนาคราช เป็นชื่อของพญานาคที่คนไทยรู้จักพอ ๆ กับมุจลินทนาคราช ในฐานะนาคมิจฉาทิฏฐิ คือนาคที่ไม่เลื่อมใสในพระพุทธเจ้า และคำสอนของพระองค์

     หลายคนอาจคุ้นชื่อของพญานาคตนนี้จากพระคาถาพาหุง ตรงท่องที่ว่า

    ”นันโทปะนันทะภุชะคัง วิพุธัง มะหิทธิง ปุตเตนะ เถระภุชะเคนะ ทะมาปะยันโต อิทธูปะเทสะวิธินา ชิตะวา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุเม ชะยะมังคะลา“

    แปลว่า ”พระจอมมุนีได้ทรงโปรดให้พระมหาโมคคัลลานเถระ นิรมิตกายเป็นนาคราช ไปทรมานพญานาคราชชื่อนันโทปนันทะ ผู้มีความหลงผิด มีฤทธิ์มาก ด้วยวิธีใช้ฤทธิ์ที่เหนือกว่าแก่พระเถระ ขอชัยมงคลทั้งหลายจงมีแก่ข้าพเจ้า ด้วยเดชแห่งพระพุทธชัยมงคลนั้น”

@@@@@@

พระคาถาในท่องที่ยกมานี้ปรากฎในอรรถกถา มหาโมคคัลลานเถรคาถา โดยมีความอยู่ว่า ครั้งพระพุทธเจ้าตรวจดูหมื่นโลกธาตุในเวลาใกล้รุ่งนั้น ปรากฎภาพของนันโทปนันทนาคราชขึ้นในทิพยญาณ พระองค์ตรวจอุปนิสัยของพญานาคตนนี้แล้วพบว่าเป็นนาคที่มีมิจฉาทิฏฐิ ไม่เลื่อมใสในพระรัตนตรัย พระองค์ทรงเห็นว่ามีพระพุทธบุตรเพียงหนึ่งเดียวที่สามารถช่วยปราบพยศให้พญานาคตนนี้ละจากมิจฉาทิฏฐิได้คือ พระมหาโมคคัลลานะ

พระพุทธเจ้าทรงให้พระอานนท์เรียกพระภิกษุ 500 รูปให้เดินทางร่วมกับพระองค์ไปยังสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ซึ่งในคณะพระภิกษุมีพระมหาโมคคัลลานะรวมอยู่ด้วย

ขณะที่พระพุทธเจ้าและพระสาวกทั้ง 500 กำลังเหาะไปยังแดนสวรรค์ ได้เหาะข้ามเหล่านาคที่กำลังเพลิดเพลินอยู่กับสุรา โดยมีนันโทปนันทนาคราขเป็นประธาน ทำให้นันโทปนันทนาคราชไม่พอใจที่พระสมณะเหาะข้ามเศียรตนไปเช่นนี้ จึงเนรมิตกลายเป็นนาคใช้ขนดพันรอบเขาสิเนรุไว้ (เขาพระสุเมรุ) จนมิด และใช้พังพานครอบเมืองสุทัศน์ของพระอินทร์ไว้

@@@@@@

พระพุทธเจ้าและเหล่าพระสาวกมุ่งไปยังดาวดึงส์สวรรค์โดยอาศัยธงบนยอดเวชยันตปราสาท วิมานของพระอินทร์เป็นเส้นชัย แต่ตอนนี้กลับมองไม่เห็น พระรัฐปาลเถระทูลถามพระพุทธเจ้าถึงการหายไปของสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ พระพุทธเจ้าทรงตอบว่า นันโทปนันทนาคราชไม่พอใจที่หมู่พระภิกษุเหาะข้ามที่อยู่ของตน จึงใช้ขนดอำพรางเขาสิเนรุ และแผ่พังพานครอบดาวดึงส์ไว้ ทำให้เราไม่สามารถเห็นธงบนยอดเวชยันตปราสาทได้

พระรัฐปาลเถระทูลขอพุทธานุญาตปราบนันโทปนันทนาคราช พระพุทธเจ้าไม่ทรงอนุญาต แม้พระอรหันต์รูปอื่นจะเข้ามาทูลอาสาปราบพยศพญานาคตนนี้ เช่น พระภัททิยะ และพระราหุล แต่พระองค์ไม่ทรงอนุญาต จนกระทั่งพระมหาโมคคัลลานะเข้าทูลอาสา พระพุทธเจ้าจึงทรงอนุญาต

พระมหาโมคคัลลานะเนรมิตกายเป็นนาคที่ใหญ่กว่านันโทปนันทนาคราช และเข้ารัดนาคผู้มีมิจฉาทิฏฐิไว้แนบเขาสิเนรุ นันโทปนันทนาคราชคายควันพิษออกจากปาก ก็ไม่มีผลต่อพญานาคจำแลง นันโทนันทนาคราชทนไม่ไหวจึงวินวอนขอให้พระมหาโมคคัลลานะกลับคืนร่างเดิม

@@@@@@

เมื่อพระเถระคือร่างเป็นมนุษย์แล้ว ก็เข้าไปในช่องหูและเดินจงกรมในท้องของพญานาค นันโทนันทนาคราชทรมานมาก แต่ก็ไม่อดที่จะคิดแผนการที่ชั่วช้า ด้วยการรอให้พระเถระออกมาจากทางปากแล้วจะบดเคี้ยวกินทันที แต่พระเถระกลับออกมาอยู่ข้างนอกโดยพญานาคไม่ทันรู้ตัว พญานาคแค้นจึงพ่นลมใส่พระเถระ ด้วยจตุตถฌานที่พระเถระบำเพ็ญมา ลมไม่สามารถทำอะไรท่านได้

พระเถระเนรมิตเป็นพญาครุฑ แล้วขับไล่พญานาคตนไหนให้ออกจากเขาสิเนรุ พญานาคจำแลงร่างเป็นมาณพน้อยแล้วล้มกราบที่เท้าของพระมหาโมคคัลลานะ ทั้งกล่าวขอเข้าถึงพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง พระมหาโมคคัลลานะพานันโทปนันทนาคราชในร่างมาณพน้อยไปเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า

พญานาคนบน้อมแด่พระพุทธเจ้าและกล่าวขอเข้าถึงพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง พระพุทธเจ้าได้โปรดพญานาคตนนี้ให้กลายเป็นนาคที่มีสัมมาทิฏฐิแล้ว ก็เสด็จกลับพระเชตวันพร้อมด้วยพระสาวกทั้ง 500 รูป ทันที นับว่าเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจากความตั้งพระทัยของพระพุทธเจ้าอย่างแท้จริง

@@@@@@

เหตุการณ์พระมหาโมคคัลลานะทรมานนันโทปนันทนาคราช นอกจากจะเป็นหนึ่งในท่องพระคาถาพาหุงที่สรรเสริญถึงชัยชนะของพระพุทธเจ้า ที่ทรงมีพระปรีชาคัดเลือกผู้ที่เหมาะสมต่อภารกิจ สาเหตุที่พระพุทธเจ้าทรงเลือกพระมหาโมคคัลลานะเป็นผู้ทรมานพญานาคตนนี้ จุไรรัตน์ ลักษณะศิริได้เสนอความเห็นว่า เพราะพระมหาโมคคัลลานะเป็นผู้มีปฏิสัมภิทา 4 วิโมกข์ 8 และอภิญญา 6 แล้วยังเป็นผู้เจริญอิทธิบาท 4 เป็นประจำ ทั้งยังเป็นพระสาวกที่เป็นเอตทัคคะว่าเป็นผู้มีฤทธิ์มาก

เรื่องราวของนันโทปนันทนาคราชที่ไม่พอใจพระสมณะเหาะข้ามเศียรไปนั้น เจ้าฟ้าธรรมาธิเบศวร์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) ทรงประพันธ์ขึ้นเป็นคำหลวง รู้จักพระนิพนธ์เรื่องนี้ในชื่อว่า “นันโทปนันทสูตรคำหลวง” ในขณะที่ทรงผนวชเป็นพระภิกษุอยู่ที่วัดโคกแสง สันนิษฐานว่าทรงปริวรรตมาจากคัมภีร์ฑีฆนิกายสีลขันธ์นอกสังคายนา เป็นผลงานของพระมหาพุทธสิริเถระ ภิกษุชาวศรีลังกา หลังจากปริวรรตแล้วทรงนิพนธ์เป็นร่ายมีความไพเราะมาก ทั้งยังได้รับการยกย่องว่าเป็นวรรณคดีพระพุทธศาสนาเรื่องเยี่ยมอีกเรื่องหนึ่ง

 

ที่มา : อรรถกถามหาโมคคัลลานเถรคาถา นันโทปนันทสูตรคำหลวง
“ฤทธานุภาพพระโมคคัลลาน์ปราบพญานันโทฯ” ในหนังสือสมุดไทยเรื่องนันโทปนันทสูตรคำหลวง โดย จุไรรัตน์ ลักษณะศิริ
ภาพจาก : วัดหงส์รัตนารามราชวรวิหาร
ขอบคุณ : https://goodlifeupdate.com/healthy-mind/152939.html
By nintara1991 ,2 May 2019

นำร่อง

[0] ดัชนีข้อความ