ยินดีต้อนรับคุณ, บุคคลทั่วไป กรุณา เข้าสู่ระบบ หรือ ลงทะเบียน

ผู้เขียน หัวข้อ: ปริศนาธรรม ที่ขอให้ช่วยกันวิจารณ์หน่อยครับ  (อ่าน 8002 ครั้ง)

0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้

sangtham

  • สมาชิก
  • กำลังจะพ้นจากน้ำ
  • *
  • ผลบุญ: +0/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 53
  • Respect: +1
    • ดูรายละเอียด
0
มีพระรูปหนึ่ง ท่านตั้ง ปริศนาธรรมกับผม ให้ผมตอบครับ

ปริศนาธรรม มีดังนี้
ท่านถามว่า
   
     มีแม่กบตัวหนึ่ง กำลังไปหาอาหารให้ลูกกบ
     มีแม่งูตัวหนึ่ง ก็กำลังไปหาอาหารเช่นกัน
     วันหนึ่งแม่กบ ก็พบแม่งู แม่งูก็กำลังจะกัดกินแม่กบ
     ขณะนั้น เราผ่านเข้ามาพอดี
 คำถาม
     เราจะทำอย่างไร ในเหตุการณ์นั้น


ฝากเพื่อน ช่วยวิจารณ์หน่อยนะครับ ผมจะได้นำคำตอบไปตอบท่านครับ

บันทึกการเข้า

sathukrab

  • กำลังจะพ้นจากน้ำ
  • *
  • ผลบุญ: +6/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 64
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: ปริศนาธรรม ที่ขอให้ช่วยกันวิจารณ์หน่อยครับ
« ตอบกลับ #1 เมื่อ: กุมภาพันธ์ 05, 2010, 11:36:34 pm »
0
1.ช่วยแม่กบก่อน ถ้าช่วยแล้วต้องระวังแม่งูด้วย ถ้าเป็นงูเห่า ละก็เป็นเรื่อง ถ้าเป็นงูเขียวก็ไม่เท่าไหร่
   ดังนั้นก่อนช่วย ก้ต้องหาอาหารไปให้แม่งูด้วย ไม้สักอันเขี่ย เรื่องฆ่าแม่งู คงเป็นไปไม่ได้
   แต่ช่วยแม่กบแล้ว ๆ วันต่อไปจะทำอย่างไร ต้องไปช่วยอีกไหมครับ

2.หรือจะ้เดินผ่านไป เพราะเป็นกรรมของสรรพสัตว์ เป็นวงจรชีวิต ของเขา


ปริศนานี้ ถือว่าลึกซึ้งมาก เพราะการตอบจะบอกอุปนิสัยของเราได้

ผมเชื่อว่าคนส่วนใหญ่ คงเลือกไม่ยุ่งกับอะไรทั้งสิ้น เพราะคิดว่าเป็นการเสียเวลา และเป็นเรื่องไร้สาระ
ความคิดอย่างนี้เป็นของปุถุชชน

คนมีศีลก็คงต้องเลือกจะช่วย แต่จะช่วยด้วยวิธีไหน
อาจจะช่วยในระดับเบื้องต้น
ระดับกลาง
และระดับของที่สุด


 ??? ??? ??? ??? ??? ??? ???
บันทึกการเข้า
พุทโธ อะระหัง พุทโธ ธัมโม อะระหัง พุทโธ สังโฆ อะระหัง พุทโธ อะหัง วันทามิ
ยศและลาภหาบไปไม่ได้แน่ เว้นเสียแต่ต้นทุนบุญกุศล
ทิ้งสมบัติทั้งหลาย ให้ปวงชน ร่างของตนเขายังเอาไปเผาไฟ

sanwhan

  • กำลังจะพ้นจากน้ำ
  • *
  • ผลบุญ: +3/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 96
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: ปริศนาธรรม ที่ขอให้ช่วยกันวิจารณ์หน่อยครับ
« ตอบกลับ #2 เมื่อ: กุมภาพันธ์ 07, 2010, 05:52:57 pm »
0
ถ้าจะตอบ จริง ๆ แล้วตอนนี้ แสนหวาน นั้นคงจะบอกว่า ไม่ช่วยเพราะแสนหวาน กลัวงูเจ้าคะ่

อีกอย่าง งู ก็ หิว แม่กบ ก็โดนงาน แล้ว ช่วยมาก็คงไม่รอด

ตอบตอนนี้ว่า ไม่ช่วยดีกว่า
บันทึกการเข้า

Program

  • กำลังจะพ้นจากน้ำ
  • *
  • ผลบุญ: +0/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • เพศ: ชาย
  • กระทู้: 22
  • Respect: +1
    • ดูรายละเอียด
    • เว็บไซต์
Re: ปริศนาธรรม ที่ขอให้ช่วยกันวิจารณ์หน่อยครับ
« ตอบกลับ #3 เมื่อ: มีนาคม 08, 2010, 05:52:30 am »
0
ผมว่านะครับ

แม่กบก็มีจุดประสงค์คือหาอาหาร และ

แม่งูก็มีจุดประสงค์คือหาอาหารเช่นเดียวกัน

ทั้งแม่กบและแม่งูต่างก็มีวัฎจักรเป็นของๆตน

แล้วเราคนผ่านทางมาละครับพอจะทราบจุดประสงค์ของเราบ้างมัยละครับ

ถ้าทราบแล้วก็อนุโมทนาเลยนะครับ

(ผิดถูกอย่างไรก็พิจารณาเองนะครับ)
บันทึกการเข้า

bangsan

  • กำลังแหวกกระแส
  • **
  • ผลบุญ: +0/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • เพศ: ชาย
  • กระทู้: 109
  • ( รูปพระอาจารย์ กิตติวุฑโท )
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: ปริศนาธรรม ที่ขอให้ช่วยกันวิจารณ์หน่อยครับ
« ตอบกลับ #4 เมื่อ: มีนาคม 09, 2010, 04:08:41 pm »
0
ที่จริง ก็ไม่น่าจะต้องไปยุ่ง กับ สัตว์ ทั้งสอง นะครับ

เราเดินไปถึง จะช่วยแม่กบ จากแม่งู  เหมือนช่วยปลา ที่กำลังจะโดนสับหรือป่าว หรือเหมือนช่วยคนกำลังจะตาย

เหมือนหมอ พยาบาล ที่เห็นคนกำลังจะตายแล้ว ก็ไม่ช่วยก็ผิดจรรยาบรรณครับ  ถึงจะมีกฏหมายใหม่มาช่วยก็ต้องให้เจ้าตัว หรือ ญาต ตัดสินก่อนว่าไม่ต้องช่วย

( ที่จริงโดย ธรรมชาติ ของปุถุชนนั้น คงจะตอบว่าอย่าไปยุ่งกับเรื่องพวกนี้เลย ไปดีกว่า )

=======================================================
คำตอบ สำหรับผมนั้่น

ผมจะช่วย แต่ช่วยต้องดูสถานการณ์ ของแม่กบก่อนครับ คือตายหรือยัง โดนพิษหรือยัง
 :035:
บันทึกการเข้า
ธรรม ธรรม ทำ ทำ ธรรม แล้ว ก็ ทำด้วย

raponsan

  • มารยิ่งมี บารมียิ่งแก่กล้า
  • ผู้ดูแลบอร์ด
  • โยคาวจรผล
  • ********
  • ผลบุญ: +61/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 28361
  • Respect: +11
    • ดูรายละเอียด
สรรพสิ่งไร้ความผิด ภัยอยู่ในใจคน
« ตอบกลับ #5 เมื่อ: กรกฎาคม 23, 2015, 10:49:58 am »
0
 

 ans1 ans1 ans1 ans1 ans1 ans1


"สรรพสิ่งไร้ความผิด ภัยอยู่ในใจคน"..."สรรพสิ่งไร้ความผิด ภัยอยู่ในใจคน"..."สรรพสิ่งไร้ความผิด ภัยอยู่ในใจคน"

คำตอบของแต่ท่าน ย่อมแตกต่างตามระดับคุณธรรม
ปุถุชน กับ อริยชน ย่อมมีคำตอบที่ไม่เหมือนกัน
แต่ปุถุชนบางคน...สั่งสม "การฟังและการอ่านข้อธรรมไว้มาก" คำตอบอาจก้าวเลยคุณธรรมในใจ
ปุถุชนอาจ..จำความเห็นของอริยชน..มาตอบ


แม้ในหมู่อริยชน ก็อาจมีคำตอบที่ต่างกัน ตามระดับมรรคผล
โสดาบัน รู้แค่ไหน รู้แค่นี้..“สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นทั้งหมดมีความดับเป็นธรรมดา”
สกทาคามี รู้แค่ไหน.......?
อนาคามี รู้แค่ไหน.........??
อรหันต์ แทงทะลุอวิชชา รู้แจ้งอริยสัจ


พระอาจารย์ของผม เคยถามปัญหานี้กับผม ผมตอบท่านไป.....
พระอาจารย์บอกว่า คำตอบของผม..เลยคุณธรรมที่มีอยู่(ในจิตของผม)
คำตอบของผมคืออะไร......?


ขอเวลาสักหน่อย จะมาเฉลย


 :25:
« แก้ไขครั้งสุดท้าย: กรกฎาคม 23, 2015, 10:51:56 am โดย raponsan »
บันทึกการเข้า
ปัญจะมาเร ชิเนนาโถ ปัตโต สัมโพธิมุตตะมัง จตุสัจจัง ปะกาเสติ มหาวีรัง นะมามิหัง ปัญจะมาเร ปลายิงสุ

ฟ้าใหม่แจ่มใส

  • พอพึ่งพาได้
  • ***
  • ผลบุญ: +1/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 226
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: ปริศนาธรรม ที่ขอให้ช่วยกันวิจารณ์หน่อยครับ
« ตอบกลับ #6 เมื่อ: กรกฎาคม 23, 2015, 11:23:26 am »
0
ดีใจ ด้วยนะคะ น้า ISSARAPAP จะได้คำตอบเพิ่มอีกแล้ว

 :58: :58: :58: st12
บันทึกการเข้า
เครดิต ยายกบ ถ้าไม่ถูกใจก็ต้องว่า ยายกบ เพราะชวนมาศึกษาธรรมะ

ดนัย

  • ศิษย์ตรง
  • กำลังแหวกกระแส
  • *****
  • ผลบุญ: +0/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 179
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: ปริศนาธรรม ที่ขอให้ช่วยกันวิจารณ์หน่อยครับ
« ตอบกลับ #7 เมื่อ: กรกฎาคม 23, 2015, 01:01:07 pm »
0
ขอแสดงความเห็นนะครับ

ถ้าเป็นความเห็นผมตอนนี้

ผมจะช่วย เพราะแม่งูกำลังจะทำ ปาณาติบาต กับแม่กบ

ส่วนช่วยแล้วจะเป็นยังไง เป็นเรื่องของ อนาคต

เพราะเราควรอยู่กับ ปัจจุบัน
« แก้ไขครั้งสุดท้าย: กรกฎาคม 23, 2015, 01:15:48 pm โดย danai_siriangkawoot »
บันทึกการเข้า
"พระธรรม เป็นสิ่งที่พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสไว้ดีแล้ว
เป็นสิ่งที่ผู้ศึกษาและปฏิบัติ พึงเห็นได้ด้วยตนเอง
เป็นสิ่งที่ปฏิบัติได้ และให้ผลได้ไม่จำกัดกาล
เป็นสิ่งที่ควรกล่าวกะผู้อื่นว่า ท่านจงมาดูเถิด
เป็นสิ่งที่ควรน้อมเข้ามาใส่ตัว
เป็นสิ่งที่ผู้รู้ก็รู้ได้เฉพาะตน"

ISSARAPAP

  • กำลังแหวกกระแส
  • **
  • ผลบุญ: +11/-1
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 129
  • โดดเดี่ยว แต่ไม่เดียวดาย สัจจะธรรมแท้ ไม่มีสูตร
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: ปริศนาธรรม ที่ขอให้ช่วยกันวิจารณ์หน่อยครับ
« ตอบกลับ #8 เมื่อ: กรกฎาคม 23, 2015, 02:01:34 pm »
0
กระทู้นี้ผมนึกว่า เฉลยไปแล้ว ผมค้นอยู่หลายวันที่แท้ คำตอบยังไปไม่ถึงไหนเลยนะครับ
เขาเริ่ม คำถามไว้ ปี 2010 กุมภาพันธ์ 4..

  วันนี้ 23 กรกฏาคม 2015 แล้ว ยังไม่มีใครตอบถูกอีกหรือนี่ ครับ


 ขอบคุณ จะได้ฟังเฉลย แล้วใช่ไหม ?

  thk56 thk56 thk56
บันทึกการเข้า
ความสันโดษ เป็นบรมสุข

นิรตา ป้อมนาวิน

  • ศิษย์ตรง
  • โยคาวจรผล
  • *****
  • ผลบุญ: +20/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • เพศ: หญิง
  • กระทู้: 1212
  • อย่างน้อยชาตินี้ขอปิดอบายภูมิ
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
    • เว็บไซต์
Re: ปริศนาธรรม ที่ขอให้ช่วยกันวิจารณ์หน่อยครับ
« ตอบกลับ #9 เมื่อ: กรกฎาคม 24, 2015, 05:42:37 pm »
0
เห็นด้วยกับคุณดนัย ณืปัจจุบันก้อต้องช่วยแม่กบให่พ้นจากอันตรายจากงูก่อน ส่วนอนาคตจะเป็นอย่างไรก้อไม้อาจทราบได้แต่ต้องระวังแม่งูด้วยเพราะได้ขึ้นชื่อว่างูแล้วอันตรายทั้งนั้นค่ะ ans1
บันทึกการเข้า
เว ทา สา กุ กุ สา ทา เว ทา ยะ สา ตะ ตะ สา ยะ ทา สา สา ทิ กุ กุ ทิ สา สา กุ ตะ กุ ภู ภู กุ ตะ กุ

raponsan

  • มารยิ่งมี บารมียิ่งแก่กล้า
  • ผู้ดูแลบอร์ด
  • โยคาวจรผล
  • ********
  • ผลบุญ: +61/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 28361
  • Respect: +11
    • ดูรายละเอียด
"สรรพสิ่งไร้ความผิด ภัยอยู่ในใจคน"
« ตอบกลับ #10 เมื่อ: สิงหาคม 06, 2015, 11:46:45 am »
0
ขอบคุณภาพจาก http://wwwlbo.moph.go.th/ethics/?p=453


คำตอบของผมก็คือ....

อย่าไปยุ่งกับมันเลย หากช่วยฝ่ายหนึ่ง ก็จะไปกระทบกับอีกฝ่ายหนึ่ง
ธรรมชาติได้กำหนดกฏแห่งความสมดุลย์ไว้แล้ว สัตว์ใหญ่กินสัตว์เล็ก สัตว์เล็กจะกินสัตว์ที่เล็กกว่าเป็นอาหาร เป็นอย่างนี้ลงไปเป็นชั้นๆเรื่อยๆ หมุนเวียนไปไม่มีที่สิ้นสุด ลักษณะเช่นนี้เรียกว่า "ห่วงโซ่อาหาร" มนุษย์เป็นสัตว์ที่ยืนอยู่เหนือห่วงโซ่อาหารนั้น มนุษย์สามารถที่จะกินและทำลายทุกสิ่งบนโลกได้

หากนำความวางเฉยไม่ช่วยฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง มาเทียบกับอุเบกขา พระพุทธองค์ตรัสว่า อุเบกขามีสองประการ คือ
    - อุเบกขาที่ไม่ควรเสพ เพราะเสพแล้วทำให้ อกุศลธรรมเจริญขึ้น กุศลธรรมเสื่อม
    - อุเบกขาที่ควรเสพแล้ว เพราะเสพแล้วทำให้ อกุศลธรรมเสื่อม กุศลธรรมเจริญขึ้น

ผู้ประพฤติธรรม ย่อมมีเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา เมื่อเผชิญกับเหตุการณ์ที่ปรากฏต่อหน้าและต้องตัดสินใจอย่างใดอย่างหนึ่ง หากเลือกที่ใช้อุเบกขา ควรพิจารณาเสียก่อนว่า จะมีผลทำให้กุศลธรรมเจริญขึ้นหรือไม่


 :96: :96: :96: :96: :96: :96:

สำหรับตัวผมแล้วที่เลือกที่จะไม่ไปยุ่ง ไม่ได้คิดเรื่องกุศลใดๆหร็อกครับ ผมขี้เกียจไปยุ่งกับคนอื่น เพราะไม่ใช่ธุระ เสียเวลา ไม่มีส่วนได้ส่วนเสีย ตัวไม่ได้ติดกันซะหน่อย อาจพูดแรงๆได้ว่า "เห็นแก่ตัว"

ผมโพสต์เรื่องของ"พระสังคามชิ" เอาไว้ในกระทู้
ออกบวช "ตอนภรรยาตั้งครรภ์" ภรรยาตามไปที่วัด เอาลูกไปให้เลื้ยง.!!
http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=18609.0

"พระสังคามชิ" ท่านเป็นอรหันต์ ภรรยาเก่านำบุตรไปให้เลี้ยง ท่านก็เฉยๆไม่สนใจ ไม่พูดไม่แสดงอาการใดๆ จนภรรยาเก่าต้องนำบุตรกลับไปเลี้ยงเอง กรณีนี้ปุถุชนอาจสงสัยว่า อรหันต์ทำไมไม่มีเมตตา กรุณาเลย ทำไมท่านเลือกที่จะใช้อุเบกขา

เรื่องนี้ผมขอเดาว่า อุเบกขาที่ท่านมีเป็น "อริยอุเบกขาที่ไม่ข้องกับกุศลหรืออกุศลใดๆ" เพราะอรหันต์ละอุปทานขันธ์ ๕ ได้หมดแล้ว ท่านไม่มีอะไรให้ยึดมั่นถือมั่นอีกแล้ว สมดังพุทธพจน์ที่ว่า
         สพฺเพ ธมฺมา นาลํ อภินิเวสาย.
         สภาวธรรมทั้งปวง ไม่ควรถือมั่น.

กิริยาใดๆของอรหันต์ที่แสดงออกมาไม่มีผลเป็นวิบากกรรม เพราะจิตของท่านว่างเปล่า ภาษาอภิธรรมเรียกจิตของอรหันต์ว่า มหากิริยาจิต

ท่านใดสนใจเรื่อง "สพฺเพ ธมฺมา นาลํ อภินิเวสาย." เชิญอ่านกระทู้นี้ครับ
"สพฺเพ ธมฺมา นาลํ อภินิเวสาย" "ธรรมทั้งปวงอันใคร ๆ ไม่ควรยึดมั่น ถือมั่น.
http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=5486.0


 :49: :49: :49: :49:

เอาละครับ ผมเหนื่อยแล้ว ยิ่งคุยมากเดี๋ยวออกทะเล หาฝั่งไม่เจอ
ขอจบด้วยคำคมที่ว่า "สรรพสิ่งไร้ความผิด ภัยอยู่ในใจคน"
ประโยคนี้ผมจำมาจากหนังกำลังภายในเรื่องหนึ่ง ตอนจบของเรื่องมีการสูญเสียและการให้อภัย
พระเอกกล่าวเป็นประโยคสุดท้ายว่า "สรรพสิ่งไร้ความผิด ภัยอยู่ในใจคน"
ไอ้กระผมฟังแล้ว ก็รู้สึกว่า คำนี้เท่ห์ดีนะ อยากรู้ว่าใครเป็นคนแรกที่กล่าวคำนี้
เป็นขอลัทธิเซ็น หรือขงจื้อ คิดหาความหมายอยู่นาน

 ans1 ans1 ans1 ans1

ขอสรุปในที่นี้ว่า ไม่ว่าจะเป็นกบหรืองู หรือคนที่อยู่ในเหตุการณ์ดังกล่าว ตลอดจนสิ่งแวดล้อมและความเป็นไปบนโลก ที่เราอาศัยอยู่ในขณะนี้ ไม่ว่าเราจะตัดสินอย่างไร อะไรจะเกิดขึ้น ผลออกมาจะเป็นอย่างไร ไม่มีใครหรือสิ่งใดผิด การตัดสินให้ใครหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่งว่าผิด ไม่มีประโชน์ อาจสร้างทุกข์ได้

   เราเปลี่ยนโลกไม่ได้ แต่เราเปลี่ยนตัวเองได้ ทำตัวให้อยู่เหนือโลก มองโลกอย่างอริยะ
   เหมือนเราดูหนังดูละคร เราไม่ใช่ตัวแสดง บทบาทที่ประกอบด้วยสุขหรือทุกข์ของตัวแสดง ไม่ใช่บทบาทของเรา มันเป็นแค่ละครฉากหนึ่ง(หาแก่นสารไม่ได้) ทำไมเราต้องไปทุกข์หรือสุขตามมันด้วย   
   หากเราไปสุขไปทุกข์ตามตัวละคร เปรียบเสมือนเราทำตัวอยู่กับโลก ไม่พยายามอยู่เหนือโลก เท่ากับสร้างภัยให้เกิดในตัวเอง จะมีแต่ทุกข์เรื่อยไป
   ดังนั้น ปล่อยมันไปเถอะ หาวิธีอยู่เหนือโลกดีกว่า
   นั่นคือ ความหมายของ "สรรพสิ่งไร้ความผิด ภัยอยู่ในใจคน" ตามที่ผมเข้าใจ

   หากใครยังติดใจ พยายามที่จะหาต้นเหตุหรือหาว่าใครผิด ก็ขอให้คิดว่า
   "ไม่มีใครผิดหร็อก หากจะโทษใคร ขอให้โทษสังสารวัฏ สังสารวัฏมันเป็นเช่นนี้แล"

   ในกาลอนาคตอันยืดยาว สังสารวัฏนี้ยังหมุนต่อไปไม่มีที่สิ้นสุด ภัยในใจของเราก็ยังคงอยู่ หากไม่ขจัดให้สิ้นซากด้วยมรรคมีองค์แปดแล้วไซร์ เราคงต้องร่อนเร่ไปอีกนานแสนนาน ไกลแสนไกล......

   
    :welcome: :49: :25: :s_good:
« แก้ไขครั้งสุดท้าย: สิงหาคม 06, 2015, 12:00:26 pm โดย raponsan »
บันทึกการเข้า
ปัญจะมาเร ชิเนนาโถ ปัตโต สัมโพธิมุตตะมัง จตุสัจจัง ปะกาเสติ มหาวีรัง นะมามิหัง ปัญจะมาเร ปลายิงสุ

Admax

  • ผู้อุปถัมภ์
  • โยคาวจรผล
  • ****
  • ผลบุญ: +0/-0
  • ออฟไลน์ ออฟไลน์
  • กระทู้: 1063
  • Respect: 0
    • ดูรายละเอียด
Re: ปริศนาธรรม ที่ขอให้ช่วยกันวิจารณ์หน่อยครับ
« ตอบกลับ #11 เมื่อ: สิงหาคม 12, 2015, 01:02:59 am »
0
 st12 st12 st12
บันทึกการเข้า
ความติดข้องใจเสพย์อารมณ์ความพอใจยินดี และ ความไม่พอใจยินดี เป็น สมุทัย
ผลของการดำเนินไปแห่งความพอใจยินดี และ ความไม่พอใจยินดี เป็น ทุกข์
รู้สัจธรรมและปรมัตถ์ ดำรงอยู่ในกุศล สติ ศีล สมาธิ พรหมวิหาร๔ คิดดี พูดดี ทำดี เป็น มรรค
การดับไปแห่งความพอใจยินดี และ ความไม่พอใจยินดี ถึง อัพยกตธรรม เป็น นิโรธ