สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

เรื่องทั่วไป => ส่งจิตออกนอก (นั่งเล่นคุยกัน) => ข้อความที่เริ่มโดย: เสกสรรค์ ที่ สิงหาคม 13, 2012, 08:32:07 am



หัวข้อ: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
เริ่มหัวข้อโดย: เสกสรรค์ ที่ สิงหาคม 13, 2012, 08:32:07 am
วันนี้มาช่วยเพื่อนคุยกันในห้องนี้ ครับ
อยากเรียนถาม ทีมงาน มัชฌิมา ทุกท่านนะครับว่า
 สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ ครับ ?

(http://www.dhammathai.org/kaveedhamma/data/imagefiles/R774-39.jpg)
ขอบคุณภาพประกอบจาก http://www.dhammathai.org (http://www.dhammathai.org)


หัวข้อ: Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
เริ่มหัวข้อโดย: Admax ที่ สิงหาคม 13, 2012, 09:47:09 am
ผมตอบตามความเข้าใจของผมที่ผมรู้เห็นมานะครับ อาจจะผิดพลาดได้ต้องรอพระอาจารย์ธัมมวังโสและผู้รู้ท่านมาตอบอีกครั้งครับ

- สมาธิ คือ จิตจดจ่อกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
- อุเบกขา คือ จิตที่ว่างจากการพุ่งเข้าไปหาการรับรู้เสพย์เสวยอารมณ์(คนละตัวกับตัวรู้อารมณ์ทางสฬายตนะ นะครับ) ก็เป็นเจตสิกตัวหนึ่งเช่นกัน ซึ่งเป็นเจตสิกที่มีความวางอยู่กลางๆรับรู้อารมณ์แต่ไม่หยิบจับเอาสิ่งใดๆมาเป็นที่ตั้งของใจจนเสพย์เสวยอารมณ์ที่เป็น สุข ทุกข์
- อุเบกขา เป็น เวทนาขันธ์ตัวหนึ่ง ที่มีสภาพจิตเป็นความวางเฉย นิ่งเฉย หากเป็นอุเบกขาฝ่ายกุศลจะเกิดความเป็นกุศลจิตที่มีความนิ่งสงบ อบอุ่น ผ่องใส เบาบางเกิดขึ้นแก่จิต เมื่อกุศลจิตเกิดสมาธิย่อมเกิดประกอบตามด้วยเสมอ แต่เป็นจิตคนละตัวกัน และ เมื่อจิตระลึกรู้อยู่กับสภาพนั้น สมาธิก็เกิดจดจ่ออยู่รู้ดูตาม

- เมื่อสติเกิด กุศลจิตเกิด สมาธิเกิดตาม
- เมื่อสมาธิเกิดที่ไม่ใช่สัมมาสมาธิ กุศลจิตจะไม่เกิดตาม ไม่ว่าจะเป็น สติ อุเบกขาฝ่ายกุศล ฯ

อุเบกขา ไม่ใช่ สูญญตา ซึ่ง สุญญตา จะเกี่ยวข้องกับสภาวะ อัพยกฤตธรรม

หากตอบกล่าวผิดพลาดประการใดขอเจ้าของกระทู้ พระอาจารย์ทั้งหลาย และ ผู้รู้ทั้งหลาย อภัยให้ผมด้วย และได้โปรดชี้แนะแนวทางที่ถูกต้องให้ผมรับรู้สืบต่อไปด้วยครับ


หัวข้อ: Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
เริ่มหัวข้อโดย: kira-d-note ที่ สิงหาคม 13, 2012, 03:54:44 pm
สมาธิ หมายถึง อะไร ? คะ

อุเบกขา คือ อะไร ?

   สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?

   จะเอาแง่มุมไหนดีเอ่ย ?

   :s_hi:


หัวข้อ: Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
เริ่มหัวข้อโดย: ฟ้าใหม่แจ่มใส ที่ สิงหาคม 13, 2012, 03:58:09 pm
น่าจะนำคำถามไปไว้ ในห้อง บอร์ดกรรมฐาน นะคะ พระอาจารย์จะได้ตอบคะ ?
 อยู่ห้องนี้ มี เปอร์เซ็นต์ ไม่เข้ามาตอบ สัก 90 เปอร์เซ็นต์นะคะ

  :25:


หัวข้อ: Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
เริ่มหัวข้อโดย: VongoleX ที่ สิงหาคม 13, 2012, 04:02:01 pm
เจตนา ของ จขกท. นั้นต้องการนำมาคุยห้องนี้ครับ คงต้องการให้เพื่อน ๆ ร่วมกัน ธัมมะวิจัย กันนะครับ เชื่อว่าไม่ต้องถึงมือพระอาจารย์เข้ามาตอบ ครับ เรื่องนี้

   สมาธิ คือ อะไร ?

    ความที่จิต เสวย ความที่มีอารมณ์เดียว ครับ

  อุเบกขา คือ ความที่วางเฉยจากอารมณ์ ครับ

     ดังนั้น สมาธิ และ อุเบกขา จึงมีความต่างกันอย่างคนละขั้ว ครับ

(http://www.sahavicha.com/UserFiles/Image/a161.jpg)
อันนี้ เป็น สมาธิ
(http://www.n3k.in.th/images/stories/0/love/love2/1-231.jpg)
อันนี้ เป็นอุเบกขา

   :s_hi: :13:


หัวข้อ: Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
เริ่มหัวข้อโดย: PRAMOTE(aaaa) ที่ สิงหาคม 13, 2012, 10:37:53 pm
ในวิชาธรรมของหลวงปู่ วิชาโลกุดรสยบมาร องค์สมาธิสัมโพชฌงค์ อยู่กลางกระหม่อม และองค์อุเบกขาสัมโพชฌงค์ อยู่ระหว่างคิ้ว จึงไม่ต้องกลัวว่าจะติดสุขในสมาธิ


หัวข้อ: Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
เริ่มหัวข้อโดย: raponsan ที่ สิงหาคม 14, 2012, 07:52:14 pm

  หากนำเอาองค์ธรรมในฌานมาพิจารณา ก็จะเห็นว่า ในฌานที่ ๔ (จตุตถฌาน)จะมีอุเบกขาอยู่ด้วย
  ฌาน ๔ คือ
           ๑. ปฐมฌาน มีองค์ ๕ (วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา)
           ๒. ทุติยฌาน มีองค์ ๓ (ปีติ สุข เอกัคคตา)
           ๓. ตติยฌาน มีองค์ ๒ (สุข เอกัคคตา)
           ๔. จตุตถฌาน มีองค์ ๒ (อุเบกขา เอกัคคตา)

  ดังนั้น หากกล่าวว่า ในสัมมาสมาธิ มีอุเบกขาเป็นองค์ประกอบ ก็ไม่ผิดแต่ประการใด

  แต่องค์ธรรมอุเบกขานี้ ปรากฏอยู่ในข้อธรรมอื่นๆอีก เช่น พรหมวิหาร ๔ และ โพชฌงค์ ๗
  อุเบกขาที่สำคัญ และเป็นเป้าหมายของพุทธศาสนา ก็คือ อุเบกขาที่ประกอบด้วยปัญญา

  อุเบกขาในฌานนั้น ไม่ประกอบด้วยปัญญา มีไว้เพื่อพักผ่อน เอาไว้ข่มกิเลส หรือนิวรณ์ชั่วคราว
  ส่วนอุเบกขาในพรหมวิหารนั้น หากยังเป็นปุถุชน ก็ยังถือว่าขาดปัญญา
  ปัญญาในที่นี้ แน่นอนครับ หมายถึง โลกุตรปัญญา

  การเจริญอุเบกขาเพื่อการได้มาซึ่งปัญญา หรือเป็นไปเพื่อวิปัสสนา ต้องเจริญโพชฌงค์ไปตามลำดับ
  ถึงตรงนี้ ผมพูดไม่ได้แล้วครับ จนปัญญาจริงๆ ขอคุยเท่านี้

   :25:



หัวข้อ: Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
เริ่มหัวข้อโดย: จ่าวิโรจน์ ที่ สิงหาคม 14, 2012, 08:00:16 pm
คุณ vongoleX 2 ภาพที่ยกมานั้น ผมไม่เข้าใจครับ ทำไม ? ภาพคนแก่เป็น สมาธิ แล้วภาพผู้หญิง เป็นอุเบกขา ครับ

   :s_hi: :smiley_confused1: :smiley_confused1:

สำหรับ คุณ nathaponson นับว่าเป็นบัณฑิต จริง ๆ ครับ ยังสามารถแยกประเด็น อุเบกขา ให้เห็นว่า มีหลายระดับ

     ที่จริง ในสมาธิ ก็มี อยู่ 3 ระดับ

       คือ ขณิกะสมาธิ  อุปจาระสมาธิ อัปปนาสมาธิ ครับ
   
    สมาธิ ที่เจริญจาก กรรมฐาน ของพระพุทธศาสนา นั้นล้วนเป็นปัญญา หมดครับ เพราะไปหน่วงที่ วิปัสสนา ทั้งหมดครับ

   :49:


หัวข้อ: Re: สมาธิ กับ อุเบกขา เป็นองค์เดียวกันหรือไม่ครับ. ?
เริ่มหัวข้อโดย: ธรรมะ ปุจฉา ที่ สิงหาคม 15, 2012, 01:08:13 pm
สมาธิ    มีใน    อุเบกขา

อุเบกขา  ก็มีใน  สมาธิ

ถ้านิมิตทั้งสามไม่หาย  ก็คือ มีสมาธิที่ดีจึงไม่หาย

แต่ในนิมิตทั้งสาม หนึ่งในนั้นก็จะมี  อุเบกขานิมิตด้วย

http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=2226.0 (http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=2226.0)

http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=2227.0 (http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=2227.0)

http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=2228.0 (http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=2228.0)