ปกติ แล้ว ถ้าเป็นผู้ภาวนาปฏิบัติธรรม ก็ต้องศึกษา ความเป็นจริงว่า
ที่ง่วง เพราะอะไร ? ก่อนควรจะศึกษา ก่อนว่า เกิดจาก กาย หรือ จิต
บางท่าน เกิดจาก กาย ร่างการอ่อนเพลีย เจ็บป่วย ทานยา นอนน้อย โหมงาน เล่นกีฬา เสียเหงื่อ ดังนั้นเมื่อเข้าภาวะสมาธิขั้นต้น จึงมีอาการง่วง ขึ้นมาทันที ทันใด เป็นต้น
ถ้าเป็นอย่างนี้ ต้อง พักผ่อนก่อน ปฏิบัติภาวนาก็ฝืนสังขาร อาจจะมีแต่โทษ มากกว่า ผลปฏิบัติที่ดี
บางท่านเกิดจากจิต คิดมาก เครียดงาน เป็นทุกข์ สภาวะอย่างนี้ ก็ไม่สามารถเข้าสภาวะจิตที่สงบ ได้ง่าย ๆ เพราะจิต จะพาลไปหาความง่วง และ เกิดความง่วง อย่างทันทีทันใดด้วย
ถ้าเป็นอย่างนี้ ควรต้องผ่อนจิต เจริญ สติ ก่อน เจริญ สมาธิ วิธีการเจริญสติ ยามเป็นทุกข์ ได้ผลดีที่สุดก็คือการกำหนดรู้ใน อิริยาบถ อันนี้ดีจริง ๆ จึงขอบอกไว้ให้ใช้ได้ ก่อน เมื่อจิตพร้อมควรแก่การงาน แล้ว จึงเจริญภาวนา จะเกิดผล
ส่วนท่านที่มีสมาธิ ถึงขัั้น อุปจาระฌาน ก็ให้กำหนด อาโลกกสิณ ๆ แสงสว่าง หรือ อาโลกสัญญา เป็นอารมณ์ ก็จะสามารถแก้ความง่วงนี้ได้
เจริญธรรม