พิมพ์

[ธัมมะวังโส]

 
ปฐมภาวนา มัชฌิมาภาวนา ปัจฉิมภาวนา  คืออะไร ?


( คำถาม จาก คุณ saichol ,catwoman ,mongkol ,akira ,ครูนภา )


 

    ปฐมภาวนา

      คือการเพาะบ่ม ปัญญา ในการภาวนา เพราะ ปัญญา เป็นตัวทำศรัทธา ให้มั่นคง เรามีศรัทธา แต่ศรัทธา อาจจะหมดได้ เพราะว่าศรัทธา งมงาย หลายท่านที่ต้องจบการภาวนา และ เปลี่ยนค่ายไปมา ก็เพราวว่า การเพาะบ่มปัญญา นั้นไม่ดีพอ

     ปัญญา เกิดขึ้นได้ 3 ทาง
     
      คือ 1 สุตามยปัญญา เกิดจากการฟัง การอ่าน การเสวนา การส้องเสพบัณฑิต การคลุกคลีกับกัลยาณมิตร ดังนั้น สุตามยปัญญา ด่านแรกของการภาวนา ทั้งหลายทั้งปวงก็คือส่วนนี้

       พระไตรปิฏก เทศนาธรรม ปริยัติธรรม ทัั้งหมดก็รวมอยู่่ใน สุตามยปัญญา

           2.จินตามยปัญญา เกิดจากวิเคราะห์ จำแนกธรรม โดยหลักการเป็นหลักการเดียว กับ ธรรมวิจยะ ( การเฟ้นธรรม ) ส่วนนี้มีความสำคัญ จะก้าวหน้า หรือ ถอยหลัง หรือ ย่ำอยู่กับที่ นั้นเป็นเพราะว่า ธรรมวิจยะ ไม่เป็น

           การเลือกเฟ้นธรรม มีความสำคัญมาก เพราะมันสัมพันธ์ กับจริต ของผู้ภาวนา แต่ตัวผู้ภาวนา ก็ต้องเป็นผู้เเฟ้นธรรมเองด้วย ว่าเลือกที่เหมาะสม แก่ระดับ ตนเพื่อไปสู่อีกระดับ หรือไม่เลือก เพื่อไม่ไปสักระดับ มันก็อยู่ที่ตนเองด้วย ไปโทษโน่น โทษนี่ไม่ได้

           3. ภาวนามยปัญญา เกิดจากการเรียบเรียงธรรมในเบื้องต้น และพยายามดำเนินชีวิตตามธรรมที่ได้รู้ ได้ทราบ ได้เห็น ในเบื้องต้น ด้วยการประคับประคอง สภาวะ

    ดังนั้นในปฐมภาวนา ต้องเพาะบ่มปัญญา ให้มาก ปรับทิฏฐิ ( ความเห็น ) ให้ถูกต้อง ความคิดอ่านต้องดิ่งไปตามหลัก อริยสัจจะทั้ง 4 อันนี้จะถูกต้องอย่างที่สุด

      ค่อย ๆ ตอบไป ไม่ต้องรีบร้อน

     

         

[ธัมมะวังโส]

พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๒  พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๔
มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์

๙. สัมมาทิฏฐิสูตร
ว่าด้วยความเห็นชอบ


[๑๑๓] ท่านพระสารีบุตรตอบว่า พึงมีอยู่ ท่านผู้มีอายุ เมื่อใดอริยสาวกรู้ชัดซึ่งอาหารเหตุเกิดแห่งอาหาร ความดับอาหาร และทางที่จะให้ถึงความดับอาหาร แม้ด้วยเหตุเพียงเท่านี้อริยสาวกชื่อว่าเป็นสัมมาทิฏฐิ ... มาสู่พระสัทธรรมนี้ ก็อาหาร เหตุเกิดแห่งอาหาร ความดับอาหารทางที่จะให้ถึงความดับอาหาร เป็นไฉน? ได้แก่อาหาร ๔ อย่างเหล่านี้ เพื่อความดำรงอยู่ของหมู่สัตว์ผู้เกิดแล้ว หรือเพื่ออนุเคราะห์เหล่าสัตว์ผู้แสวงหาที่เกิด อาหาร ๔ อย่างเป็นไฉน? คือ
             ๑ อาหาร คือ คำข้าว หยาบหรือละเอียด
             ๒ อาหาร คือ ผัสสะ
             ๓ อาหาร คือ ความคิดอ่าน [จงใจ]
             ๔ อาหาร คือ วิญญาณ [ความรู้แจ้งทางทวาร ๖]
             เหตุเกิดแห่งอาหารย่อมมีเพราะตัณหาเป็นเหตุให้เกิด ความดับอาหารย่อมมีเพราะตัณหาดับ อริยมรรคประกอบด้วยองค์ ๘ นี้แหละ คือ ความเห็นชอบ ดำริชอบ เจรจาชอบ การงานชอบเลี้ยงชีพชอบ พยายามชอบ ระลึกชอบ ตั้งใจชอบ ชื่อว่าทางที่จะให้ถึงความดับอาหาร ดูกรท่านผู้มีอายุ เมื่อใด อริยสาวกรู้ชัดซึ่งอาหาร เหตุเกิดแห่งอาหาร ความดับอาหาร ทางที่จะให้ถึงความดับอาหารอย่างนี้ๆ เมื่อนั้น ท่านละราคานุสัย บรรเทาปฏิฆานุสัย ถอนทิฏฐานุสัย และมานานุสัย ว่าเรามีอยู่ โดยประการทั้งปวง ละอวิชชา ยังวิชชาให้เกิด ย่อมกระทำที่สุดแห่งทุกข์ในปัจจุบันนี้เทียว แม้ด้วยเหตุเพียงเท่านี้ อริยสาวกชื่อว่าเป็นสัมมาทิฏฐิ มีความเห็นดำเนินไปตรงแล้ว ประกอบด้วยความเลื่อมใสอันแน่วแน่ในธรรม มาสู่พระสัทธรรมนี้.
           


     ความเห็นชอบ ลำดับ ที่ 1 เป็นเรื่อง ของการ ระวัง อาหาร 4 ประการ สำหรับผู้สึกษาภาวนา ปฐม จัดเป็น ปฐมบท ที่ควรจะต้องศึกษา เฟ้นธรรม และ ภาวนาไปด้วย กัน อย่างต่อเนื่อง เพราะอาหารทั้ง 4 เป็นเครื่องหล่อเลี้ยง ทั้งอัตภาพ และ จิต

   

[PRAMOTE(aaaa)]

    สาธุ ครับ

[suchin_tum]

 
  ชอบค่ะ ขออนุโมทนาสาธุค่ะ

[PRAMOTE(aaaa)]

 
       ลองมาอ่านรอบสอง

           ได้ความเข้าใจตามที่จำแนกได้ อีกแบบหนึ่ง

                แต่ลึกนะครบ ก็แล้วแต่ใครจะเข้าใจอยางไร

                         พรุ่งนี้จะลองอ่าน ของครูกระทู้นี้อีกซักรอบ

                           เพื่อ จำแนกธรรม อีก ตามปัญญา ที่เรามีครับ

            เพราะสองรอบเข้าใจได้ไม่เหมือนกัน รอบที่สาม ก็ต้องไม่เหมือนกัน ครับ

[PRAMOTE(aaaa)]

สาธุ ทบทวนความทรงจำรอบที่ 3

   อาหาเรปฏิกูลสัญญา

[kittisak]