แม่บท บุตร 3 ประเภท
======================
อติชาตํ อนุชาตํ ปุตฺตมิจฺฉนฺติ ปณฺฑิตา
อวชาตํ น อิจฺฉนฺติ โย โหติ กุลคนฺธโน ฯ
เอเต โข ปุตฺตา โลกสฺมึ เย จ ภวนฺติ อุปาสกา
สทฺธาสีเลน สมฺปนฺนา วทญฺญู วีตมจฺฉรา
จนฺโท อพฺภฆนา มุตฺโต ปริสาสุ วิโรจเรติ ฯ
อยมฺปิ อตฺโถ วุตฺโต ภควตา อิติ เม สุตนฺติ ฯ ปญฺจมํ ฯ
------------------------------------------------------------
บัณฑิตทั้งหลาย ย่อมปรารถนาอติชาตบุตร และอนุชาตบุตร
ไม่ปรารถนาอวชาตบุตร ซึ่งเป็นผู้ทำลายตระกูล ส่วนบุตร
เหล่าใดเป็นอุบาสก บุตรเหล่านั้นแลชื่อว่าเป็นบุตรในโลก
บุตรเหล่านั้นมีศรัทธา ถึงพร้อมด้วยศีล ผู้ (โอบอ้อมอารี)
รู้ความประสงค์ ปราศจากความตระหนี่ ย่อมรุ่งเรืองใน
บริษัททั้งหลาย เปรียบเหมือนพระจันทร์พ้นแล้วจากเมฆ
ฉะนั้น ฯ
อติชาตบุตร บุตรที่ดียิ่งกว่าพ่อแม่
อนุชาตบุตร บุตรที่เสมอพ่อแม่
อวชาตบุตร บุตรที่เลวกว่าพ่อแม่
ใครได้บุตรแบบไหน ก็ต้องประมาณใจไว้ ความดี ความเลว เป็นนิสัยติดตัวมาแต่เกิด ใช่ว่าจะเกิดจากการอบรม ภาษากรรมฐานเรียกว่า อนุสัย สันดานติดตัว คนไหนเป็นคนดีมาหลายชาติ แม้อยู่ในที่ยอดแย่ ก็ไม่แย่ตาม คนไหนเป็นคนชั่วมาหลายชาติ แม้อยู่ในที่ดี ๆ ก็เลวได้เช่นกัน อารมณ์และอุปนิสัยคือสิ่งติดตัวของแต่ละคน แต่จะสามารถข่มได้ด้วยการเรียนรู้คุณธรรม และหักห้ามได้ด้วยการสมาทานศีล
เจริญธรรม / เจริญพร
======================
อติชาตํ อนุชาตํ ปุตฺตมิจฺฉนฺติ ปณฺฑิตา
อวชาตํ น อิจฺฉนฺติ โย โหติ กุลคนฺธโน ฯ
เอเต โข ปุตฺตา โลกสฺมึ เย จ ภวนฺติ อุปาสกา
สทฺธาสีเลน สมฺปนฺนา วทญฺญู วีตมจฺฉรา
จนฺโท อพฺภฆนา มุตฺโต ปริสาสุ วิโรจเรติ ฯ
อยมฺปิ อตฺโถ วุตฺโต ภควตา อิติ เม สุตนฺติ ฯ ปญฺจมํ ฯ
------------------------------------------------------------
บัณฑิตทั้งหลาย ย่อมปรารถนาอติชาตบุตร และอนุชาตบุตร
ไม่ปรารถนาอวชาตบุตร ซึ่งเป็นผู้ทำลายตระกูล ส่วนบุตร
เหล่าใดเป็นอุบาสก บุตรเหล่านั้นแลชื่อว่าเป็นบุตรในโลก
บุตรเหล่านั้นมีศรัทธา ถึงพร้อมด้วยศีล ผู้ (โอบอ้อมอารี)
รู้ความประสงค์ ปราศจากความตระหนี่ ย่อมรุ่งเรืองใน
บริษัททั้งหลาย เปรียบเหมือนพระจันทร์พ้นแล้วจากเมฆ
ฉะนั้น ฯ
อติชาตบุตร บุตรที่ดียิ่งกว่าพ่อแม่
อนุชาตบุตร บุตรที่เสมอพ่อแม่
อวชาตบุตร บุตรที่เลวกว่าพ่อแม่
ใครได้บุตรแบบไหน ก็ต้องประมาณใจไว้ ความดี ความเลว เป็นนิสัยติดตัวมาแต่เกิด ใช่ว่าจะเกิดจากการอบรม ภาษากรรมฐานเรียกว่า อนุสัย สันดานติดตัว คนไหนเป็นคนดีมาหลายชาติ แม้อยู่ในที่ยอดแย่ ก็ไม่แย่ตาม คนไหนเป็นคนชั่วมาหลายชาติ แม้อยู่ในที่ดี ๆ ก็เลวได้เช่นกัน อารมณ์และอุปนิสัยคือสิ่งติดตัวของแต่ละคน แต่จะสามารถข่มได้ด้วยการเรียนรู้คุณธรรม และหักห้ามได้ด้วยการสมาทานศีล
เจริญธรรม / เจริญพร