หัวข้อ: อธิบายลักษณะการภาวนา 4 อย่างในอานาปานสติ เริ่มหัวข้อโดย: ธัมมะวังโส ที่ กุมภาพันธ์ 24, 2011, 10:34:49 am ภาวนา ในคำว่า สุภาวิตา มี ๔ คือ ภาวนา
ด้วยอรรถว่า ธรรมทั้งหลายที่เกิดในอานาปานสตินั้นไม่ล่วงเกินกัน ๑ ด้วยอรรถว่าอินทรีย์ทั้งหลายมีกิจเป็นอันเดียวกัน ๑ ด้วยอรรถว่านำไปซึ่งความเพียรอันสมควรแก่ความที่ธรรมทั้งหลายไม่ล่วงเกินกัน และความที่อินทรีย์ทั้งหลายไม่ล่วงเกินกัน และความที่อินทรีย์ทั้งหลายมีกิจเป็นอันเดียวกัน ๑ ด้วยอรรถว่าเป็นที่เสพ ๑ ( พึงจำภาวนา ๔ นี้ไว้ เพราะใช้ถึงที่สุด ) อรรถแห่งภาวนา ๔ ประการนี้ เป็นอรรถอันภิกษุนั้นทำให้เป็นดังยาน ทำให้เป็นที่ตั้ง น้อมไป อบรมแล้ว ปรารภเสมอดีแล้ว ฯ ธรรมทั้งหลายที่เกิดในอานาปานสติ นั้นไม่ล่วงเกินกัน เพราะเกิดที่จังหวะต่างกัน 4 สภาวะ คือ 1.สภาวะที่หายใจออก 2.สภาวะที่หายใจเข้า 3.สภาวะที่สติมีขณะหายใจออก 4.สภาวะที่สติมีขณะหายใจเข้า ทั้ง 4 สภาวะเป็นสภาวะใน การภาวนาจริง ๆ ไม่ล่วงเกินกันเพราะเป็นสภาวะธรรมที่แตกต่างกัน อันนี้กล่าวว่าเป็น ธรรมทั้งหลายที่เกิดในอานาปานสตินั้นไม่ล่วงเกินกัน อินทรีย์ คือ ความเป็นใหญ่ทั้งหลายในสภาวะัธรรมทั้ง 4 นี้เป็นใหญ่แตกต่างกัน แต่มีกิจ 2 อย่างที่เหมือนกัน ในสภาวะทั้ง 4 1.สภาวะทั้ง 4 นั้นเป็น ธรรมเพื่อการมีชีิวิต เพื่อการประกอบขันธ์ทั้ง 5 ให้เป็นอยู่ ภายใต้กฏพระไตรลักษณ์ คือ อนิจจัง ทุกขัง และ อนัตตา 2.สภาวะทั้ง 4 นั้นเป็น ธรรมเพื่อการนำมาซึ่ง อรหัตตผล เป็นที่สุด อันนี้กล่าวว่า อินทรีย์ทั้งหลายมีกิจเป็นอันเดียวกัน สภาวะธรรมทั้ง 4 และ อินทรีย์ทั้ง 2 นั้นเป็นสภาวะ เหตุ ปัจจัย ในการภาวนาธรรม อันนี้จึงกล่าวว่า นำไปซึ่งความเพียรอันสมควรแก่ความที่ธรรม สภาะธรรมทั้ง 4 และอินทรีย์ทั้ง 2 ความเพียรอันประกอบด้วยสภาวะธรรม เป็นสิ่งจำเป็นต่อชีวิตเพราะชีวิต มีได้ก็อาศัย สภาวะธรรมทั้ง 4 และ อินทรีย์ทั้ง 2 อันนี้จึงกล่าวว่า เป็นที่เสพ ๑ ข้อความจาก อานาปานสติปฏิสัมภิทามรรค หน้าที่ 30 หัวข้อ: Re: อธิบายลักษณะการภาวนา 4 อย่างในอานาปานสติ เริ่มหัวข้อโดย: รักหนอ ที่ กุมภาพันธ์ 25, 2011, 06:58:03 am อ่านอธิบาย มองเห็นภาพในการปฏิบัติ อานาปานสติปฏิสัมภิทามรรค มากขึ้นเลยคะ
:25: หัวข้อ: Re: อธิบายลักษณะการภาวนา 4 อย่างในอานาปานสติ เริ่มหัวข้อโดย: nirvanar55 ที่ เมษายน 14, 2013, 10:37:26 am ผมอ่านเรื่อง นี้ ก็ยังไม่เข้าใจ ว่าใน อานาปานสติ มีภาวนา 4 ไปพร้อมกันอย่างไร
:91: หัวข้อ: Re: อธิบายลักษณะการภาวนา 4 อย่างในอานาปานสติ เริ่มหัวข้อโดย: ธัมมะวังโส ที่ เมษายน 15, 2013, 08:25:23 am มาติกา ( บทโดยรวม )
ภาวนา 4 ใน มีขึ้นตอนดังนี้ พระอานาปานสติ 16 คู่ ( สโตริกาญาณ 16 ) 32 ลักษณะ ( สโตริกาญาณ 32 สามารถแห่งสติ ) ญาณในการพิจารณาความไม่เที่ยง 50 ลักษณะ ญาณในความเป็นผู้ทำสติ 32 ญาณด้วยสามารถในสมาธิ 24 ญาณด้วยสามารถในวิปัสสนา 72 นิพพิทาญาณ 8 นิพพิทานุโลมญาณ 8 นิพพิทาปฏิปัสสัทธิญาณ 8 ญาณในวิมุตติสุข 21 ask1 ธรรมทั้งหลายที่เกิดในอานาปานสตินั้นไม่ล่วงเกินกัน ๑ ans1 ธรรมที่เกิดเป็นสภาวะ ไปตามลำดับ เข้า ออก อย่างไรปรากฏเช่นนั้นไปตามลำดับแห่ง กาย เวทนา จิต และ ธรรม ไม่ก้าวล่วงกัน เพราะเหตุนี้ เพราะต้องมีการ ระงับ คือ ทำกายให้สงบ ทำเวทนาใหสงบ ทำจิตให้สงบ ทำธรรมให้สงบ ลง เรียกว่า การไม่ก้าวล่วงกัน เพราะเหตุและผล เป็นสภาวะธรรม ตามลำดับ นั่นเอง ask1 อินทรีย์ทั้งหลายมีกิจเป็นอันเดียวกัน ๑ [/] ans1 อินทรีย์ 5 ศรัทธา คือ สัทธินทรีย์ มีความเป็นใหญ่ ในสภาพธัมมะของตนคือ น้อมใจเชื่อ วิริยะ คือ วิริยินทรีย์ มีความเป็นใหญ่ ในการประคองไว้ สติ คือ สตินทรีย์ มีความเป็นใหญ่ในการระลึก สมาธิ คือ สมาธินทรีย์ มีความเป็นใหญ่ ในการไม่ฟุ้งซ่าน ปัญญา คือ ปัญญินทรีย์ มีความเป็นใหญ่ในการเห็นตามความเป็นจริง ถึงแม้จะจำแนกออกเป็น กี่หมวด แต่อินทรีย์ รวมลงด้วยเป้าหมายเดียวกัน คือ มรรค 4 ผล 4 และ นิพพาน 1 นั่นเอง หรือ จะสรุปไปเลยที่องค์เดียวก็คือ นิพพาน [/] ask1 นำไปซึ่งความเพียรอัน สมควรแก่ความที่ธรรมทั้งหลายไม่ล่วงเกินกัน และความที่อินทรีย์ทั้งหลายไม่ล่วงเกินกัน และความที่อินทรีย์ทั้งหลายมีกิจเป็นอันเดียวกัน ๑ ans1 ความเพียร มีเรื่องเดียวการสร้าง กุศล นั่นเอง ask1 เป็นที่เสพ ๑ ( พึงจำภาวนา ๔ นี้ไว้ เพราะใช้ถึงที่สุด ) ans1 ปกติ คนเราอาศัย ลมหายใจเข้า และ ออก ทุกวินาทีอยู่แล้ว อันนี้เรียกว่า เสพอย่างไม่มีสติ คือ กำหนดรู้ได้บ้าง และ กำหนดรู้ไม่ได้บ้าง การเสพอย่างนี้เรียกว่า เสพอย่างขาดสติ ผลก็คือ ไม่รู้จัก มรรค 4 ผล 4 นิพพาน 1 นั่นเอง แต่เมื่อเจริญพระอานาปานุสสติ แล้ว มีสติ หายใจเข้า มี สติ หายใจออก กำหนดรู้ชัดเจน ทุกวินาทีเช่นกัน รู้จัก อัสสาสะ รู้จักปัสสาสะ รู้จักอัสสวาตะ รู้จักปัสสวาตะ รู้จักนิสสวาตะ เพราะมีสติไปทั่วนั่นเอง อย่างนี้เรีกว่า เสพธรรมเป็นผล |