มี 2 คำถามในนี้ คือถามวิธีแก้ความฟุ้งซ่าน
และ ถามวิธีแก้ วิจิกิจฉา
ความไม่ฟุ้งซ่าน ย่อม แก้ความฟุ้งซ่าน
ความกำหนดในธรรม ย่อม แก้ความลังเลสงสัย
ในอานาปานสตินั้น เมื่อจิตมีนิวรณ์เกิด คือความฟุ้งซ่าน ก็ กำหนดวางเฉยเสียในความฟุ้งซ่านนั้น
เช่นฟุ้งซ่านไปในอดีติ ฟุ้งซ่านไปในอนาคต ฟุ้งซ่านอยู่ในปัจจุบัน การกำหนดองค์ภาวนาต่อไปย่อทำไม่ได้
ต้องกลับมากำหนดอารมณ์แก้ความฟุ้ง ด้วยการรู้ตัวในความฟุ้ง ว่าขณะนี้เรากำลังฟุ้งซ่าน อยู่
เมื่อรู้ตัวแล้ว ก็ให้กำหนดจิตวางเฉยเสีย การกำหนดให้วางนั้นมีวิธีการหลากหลาย แต่พอสรุปได้ดังนี้
1.กำหนดตามดูจิต คือ เมื่อมีสติรู้แล้วว่าฟุ้ง ก็ให้ตามดูว่าจิตกำลังฟุ้งเรื่องอะไร เมื่อตามดูไปเรื่อยๆ จิตก็จัก
สงบเองเพราะมีสติคอยตามดู ก็จะสงบอีกพักหนึ่งจนกว่าจะกำเริบใหม่
2.ส่งจิตไปยังพื้นฐานกรรมฐาน โดยการกำหนดจิตให้กับไปยังฐานจิตที่ภาวนา พร้อมบริกรรม เป็นวิธีในการ
ภาวนา กรรมฐาน มัชฌิมา แบบลำดับ ในส่วนพระพุทธานุสสติ
3.กำหนดอิริยาบถ ร่วมด้วยเช่น ยกมือขึ้น ยกมือลง กำหนดสติติดตาม เป็นการเหนี่ยวนำสติ
ความฟุ้งซ่าน เกิดจากการที่ขาดสติ เมื่อ ขาดสติ สัมปชัญญะก็ขาด เมื่อสติ สัมปชัญญะขาด เป้าหมายการ
ภาวนาทั้งหลายทั้งปวงก็ขาด ดังนั้นการแก้ความฟุ้งซ่านนั้น ต้องแก้่ด้วยการมีสติ เพราะผู้มี สติ ย่อมทำ
ธรรมความไม่ฟุ้งซ่าน ให้เกิด ในอานาปานสติก็เป็นอย่างนี้
การแก้วิจิกิจฉา นั้น คือการกำหนดธรรม
คำว่า ธรรม ก็คือ องค์บริกรรมหัวข้อธรรม ( อย่าไปแตกความหมายให้มากในการภาวนา ) ความลังเล สงสัย
ย่อมมีได้เมื่อเราภาวนาไปสักระยะ เพราะยังเป็นบุคคลผู้อ่าน เป็นปุถุชนอยู่
เมื่อภาวนา ย่อม สงสัยว่า จักได้ผลจริงหรือ ไม่ได้ผล
จักทำได้หรือ หรือ ทำไม่ได้
จัดทำต่อ หรือ จักหยุดทำ
ความสงสัย 6 ประการนี้ย่อมมีโดยธรรมชาติ
ดังนั้นเมื่อจิตของเราตกภายใต้ ความลังเลสงสัย นั้น จึงต้ององค์ธรรม คือการ กำหนดธรรม ขึ้นมาแก้
การกำหนดธรรมเป็นการสร้างกำลังใจให้กับผู้ฝึกที่ยังเป็นปุถุชน
การกำหนดธรรมมีหลายแบบ แต่จะแนะแบบที่ได้ผลมากที่สุดคือ
1.กำหนดว่า เรามีความแก่ เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้
2. เรามีความเจ็บ เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความเจ็บไปได้
3. เรามีความตาย เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความตายไปได้
4. พิจารณาปัจจัย 4 เพื่อการดำรงชีวิต
5. แผ่เมตตาให้ตนเองมีความสุข
เพียง 5 ประการนี้เลือกประการใดประการหนึ่ง ก็ย่อมเป็นเครื่องกำหนดธรรม ทำให้มีกำลังใจในการภาวนา
ต่อไป
วิสัชชนาแต่เพียงเท่านี้ก่อน
เจริญพร
ผู้เขียน
หัวข้อ: ความกำหนดธรรม มีวิธีกำหนดอย่างไรครับ (อ่าน 3431 ครั้ง)