ถาม ขอเรียนถามว่า เป้าหมาย ของชีวิตคืออะไรครับ ?
ตอบคือความสุข มี ๑๐ ระดับ เป็น โลกิยะ ๘ และ เป็นโลกุตระ ๒
๑. สุขเพราะได้เสพ โลก ๔ มี ลาภ ยศ สุข สรรเสริญ ที่เนื่องซึ่งกันและกัน
๒. สุขด้วยสัมมาทิฏฐิ ความเห็นถูกต้อง ในธรรม ๔ มี ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค
๓. สุขด้วยศรัทธา ที่มีเป้าหมายไปสู่ นิพพาน
๔.สุขเพราะปราโมทย์ ที่ได้สัมผัสองค์แห่ง ศีล สมาธิ ปัญญา ในระดับต้น
๕.สุขเพราะละกิเลสอย่างเบาบาง ในภาวนาของพระโยคาวจร
๖. สุขเพราะได้เจริญธรรม ชื่อว่า สัมมาสติ
๗. สุขเพราะได้เจริญธรรม ชื่อว่า สัมมาสมาธิ
๘. สุขเพราะได้เจริญธรรม ชื่อว่า มรรคสมังคี
๙. สุขเพราะได้ เจริญ ผลสมาบัติ ตั้งแต่พระโสดาบัน ขึ้นไป
๑๐. สุขเพราะได้ถึง สภาวะ นิพพาน
ดังนั้นใครจะเลือกสุขแบบไหน ก็เป็นสิทธิส่วนบุคคล เมื่อเลือกไปแล้วก็ต้องได้รับสุขแบบนั้น แต่ต้องกระทำสุขเหตุแห่งสุขตามนั้นด้วย ไม่ใช่เลือกอย่างเดียว
สุขที่ ๑ นั้นมีความแปรปรวน ไม่มีความแน่นอน เช่น ได้ลาภ ก็มีเสื่อมลาภ ได้ยศ ก็มีเสื่อมยศ ได้สุข ก็มีได้ทุกข์ ได้สรรเสริญ ก็มีนินทา สุขนี้เป็นที่ปรารถนาของชาวโลก แต่ก็มีความปนเป ด้วยอารมณ์ ตัณหาอุปาทาน ทำให้จิตฟู แฟ่บ ตกข้างฝ่ายต่าง ๆ ได้ตามอารมณ์ และเป็นเหตุสร้างวิบากกรรมที่ ร้าย ๆ มากมาย เช่น มีรัก ก็ต้องมีหมดรัก เป็นต้น
อุปมาเหมือนคนดับไฟป่าลามทุ่ง ย่อมแสบตา และหายใจอึดอัด ทั้งยังถูกความร้อนสุมตัว และอาจถึงแก่อันตรายได้ ดังนั้นสุขจากโลกธรรมจึงเหมือน ของหวานอาบยาพิษฉันนั้น เพราะสุขนี้เจือด้วยตัณหาและอุปาทาน เป็นแดนเกิด เมื่อเข้าไปอยู่ในแดนเกิดนี้ ผลก็คือความทุกข์ ที่มีในสังสารวัฏ เป็นรางวัลตอบแทน
บัณฑิตผู้มีปัญญา ย่อมพิจารณาตามความเป็นจริงว่า
สุขนี้ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ของเรา ไม่ใช่ตัวตนของเรา เขาพึงแสวงหา สุขอันยั่งยืน ที่พระชินสีห์ได้ ทรงแนะนำไว้ อันควรแล้วในพระพุทธศาสนา
เจริญธรรม / เจริญพร