หัวข้อ: ปัญญา...เป็นอย่างไร ? พจนานุกรมพุทธศาสน์ พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) เริ่มหัวข้อโดย: ปัญญสโก ภิกขุ ที่ พฤษภาคม 28, 2016, 08:32:36 am ปัญญา...เป็นอย่างไร?
ปัญญา แปลว่า ความรู้โดยประการต่างๆ อธิบายว่า ปรีชาหยั่งรู้เหตุผล, ความรู้เข้าใจชัดเจน, ความรู้เข้าใจแยกได้ในเหตุผล ดีชั่ว คุณโทษ ประโยชน์มิใช่ปะโยชน์ เป็นต้น และรู้ที่จะจัดแจง จัดสรร จัดการ ดำเนินการ ทำให้ลุผล ล่วงพ้นปัญหา, ความรอบรู้ในกองสังขารมองเห็นตามเป็นจริง (https://scontent.fbkk2-2.fna.fbcdn.net/v/t1.0-0/s480x480/13244862_1582228558736761_6764999279516018540_n.jpg?oh=613cf364328b2a54d8e9e609664686b6&oe=57DBD7C8) ปัญญา มี ๓ คือ ๑. จินตามยปัญญา ปัญญาเกิดจากการคิดพิจารณา (โยนิโสมนสิการ) ๒. สุตมยปัญญา ปัญญาเกิดจากการสดับเล่าเรียน (ปรโตโฆสะ) ๓. ภาวนามยปัญญา ปัญญาเกิดจากการปฏิบัติบำเพ็ญ (หมายถึง ญาณอันเกิดขึ้นแก่ผู้อาศัยจินตามยปัญญา [ได้แก่พระพุทธเจ้าและพระปัจเจกพุทธเจ้า] หรือญาณอันเกิดขึ้นแก่ผู้อาศัยทั้งสุตมยปัญญาและจินตามยปัญญาขะมักเข้นมนสิการในสภาวธรรมทั้งหลาย) (ที.ปา.๑๑/๒๒๘/๒๓๑, อภิ.วิ.๓๕/๗๙๗/๔๒๒) เรียบเรียงและสรุปความจาก พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ ของพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) |