สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

 ask1
  ในปฐมฌาน มี นิวรณ์ อยู่หรือไม่ ?
 ข้อความในพระไตรปิฏก กล่าวว่า เพราะนิวรณ์ดับ ปฐมฌานจึงเกิด
 
  ans1

ไม่ค่อยได้เข้ามาอ่านนานแล้ว
คำตอบเรื่องนี้จะตอบได้อยู่ที่ได้ ภาวนาได้ปฐมฌานกันจริง
 นิวรณ์ 5 มีอะไรบ้าง
 กามฉันทะ ความพอใจในกามคุณ
พยาปาทะ ความไม่พอใจ
 ถีนมิทธะ ความง่วงเหงา เศร้าซึม
 อุทธัจจะกุกุจจะ ความฟุ้งซ่าน รำคาญ
 วิจิกิจฉา ความลังเลสงสัย

 นิวรณ์มิได้ดับไปใน ปฐมฌาน เพียงแต่สงบลงชั่วคราว ปฐมฌาน ยังต้องใช้ วิตก วิจาร ดังนั้นเพียงเบาบางเท่านั้นยังมิได้ดับจริง แท้ที่จริง วิตก วิจาร อาศัย ฉันทะสมาธิ ซึ่งเป็นโลกียะอยู่ ไม่ได้เป็นโลกุตตระ ยังสงเคราะห์ ว่าเป็น กามฉันท์

ดังนั้น ปฐมฌาน ถึง ตติยฌาน นั้นยังคงมีนิวรณ์อยู่แต่เบาบางลง จนกว่าจะเข้า จตุตถฌาน ซึ่งเป็นอุเบกขา กับ เอกัคคตา ไม่ต่อไปอรูปฌาน ก็จบที่ ปัญจมฌาน

ดังนั้น เมื่อใดที่สุขดับไป เมื่อนั้น นิวรณ์ถึงจะดับได้จริง แต่ในชั้นต้นของการอธิบาย ก็ต้องกล่าวว่า ปฐมฌานมีการระงับนิวรณ์ทั้ง 5 เบื้องต้น ( แต่ไม่หมดจด )

สรุปการกล่าวทฤษฏี ทั้งสองประการ ยังกล่าวได้ว่า ผิด หรือ ถูก ยังไม่ได้ ขึ้นอยู่ประสบการณ์ของผู้ปฏิบัติภาวนาด้วย

อ่านแล้ว ก็ยังไม่เข้า ใจอยู่ดี แต่เข้าใจเพียงว่า ถ้าเราได้ปฐมฌาน ก็ได้ สำเร็จญาณ แน่นอนคะ