สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

จาก : สมาคมสำคัญ ๓ ครั้งในพระพุทธประวัติ | ถึง : กิจสำคัญ ๓ อย่างของนักเรียนบาลี

ในประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา สมัยเมื่อพระพุทธองค์ยังไม่เสด็จดับขันธปรินิพพาน มีการชุมนุมครั้งสำคัญ ๓ ครั้ง ขอนำมากล่าวสรุปดังนี้

คราวหนึ่ง เมืองเวสาลีเกิดทุพภิกขภัยใหญ่ ผู้คนล้มตาย ซากศพเกลื่อนเมือง พวกอมนุษย์ก็เข้ามา แถมอหิวาตกโรคซ้ำอีก ในที่สุดกษัตริย์ลิจฉวีตกลงไปอาราธนาพระพุทธเจ้าซึ่งเวลานั้นประทับที่เมืองราชคฤห์ (ยังอยู่ในรัชกาลของพระเจ้าพิมพิสาร) ขอให้เสด็จมาระงับภัย

พระพุทธองค์ประทับเรือเสด็จมา เมื่อถึงเขตแดนเมืองเวสาลี พอย่างพระบาทลงทรงเหยียบฝั่งแม่น้ำคงคา ฝนโบกขรพรรษก็ตกลงมาจนน้ำท่วมพัดพาซากศพลอยลงแม่น้ำคงคาไปหมด และเมื่อเสด็จถึงเมืองเวสาลี ท้าวสักกะและประดาเทพก็มาชุมนุมรับเสด็จ เป็นเหตุให้พวกอมนุษย์หวาดกลัว พากันหนีไป

ครั้งนั้น พระพุทธเจ้าได้ตรัสรัตนสูตรให้พระอานนท์เรียนและเดินทำปริตรไปในระหว่างกำแพงเมืองทั้ง ๓ ชั้น (ผังเมืองเวสาลีมีกำแพง ๓ ชั้น) พระอานนท์สดับรัตนสูตรจากพระพุทธองค์ จำทรงไว้ได้แล้วสวดเพื่อเป็นปริตร คือเป็นเครื่องคุ้มครองป้องกัน พร้อมทั้งถือบาตรของพระพุทธเจ้าใส่น้ำเดินพรมไปทั่วทั้งเมือง เป็นอันว่าทั้งภัยแล้ง ภัยอมนุษย์ และภัยจากโรค ก็สงบสิ้นไป

พระพุทธเจ้าประทับที่เมืองเวสาลีครึ่งเดือนจึงเสด็จกลับ มีการชุมนุมครั้งใหญ่เพื่อส่งเสด็จ เรียกว่า “คังโคโรหณสมาคม” การชุมนุมใหญ่ลักษณะเดียวกันนี้ในพุทธประวัติยังมีอีก ๒ คราว คือ เมื่อทรงกระทำยมกปาฏิหาริย์ เรียกว่า “ยมกปาฏิหาริยสมาคม” และในคราวเสด็จขึ้นไปจำพรรษา ณ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ๓ เดือน แล้วเสด็จลงในวันออกพรรษา เรียกว่า “เทโวโรหณสมาคม” คือที่เรารู้จักกันในคำว่า “ตักบาตรเทโว”

@@@@@@@

สรุปว่า สมาคมครั้งสำคัญในพระพุทธประวัติมี ๓ ครั้ง คือ
     1. คังโคโรหณสมาคม ครั้งเมื่อทรงเหยียบฝั่งแม่คงคา
     2. ยมกปาฏิหาริยสมาคม คราเมื่อทรงทำยมกปาฏิหาริย์
     3. เทโวโรหณสมาคม กาลเมื่อเสด็จลงจากเทวโลก

ท่านผู้สนใจเหตุการณ์ทั้ง ๓ ครั้งนี้ เชิญศึกษารายละเอียดได้จากคัมภีร์อรรถกถา
     - เรื่องพระพุทธเจ้าเสด็จระงับภัยเมืองเวสาลี ศึกษาได้จากคัมภีร์ธัมมปทัฏฐกถา ภาค ๗ อตฺตโนปุพฺพกมฺมวตฺถุ https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=31&p=1 (https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=31&p=1)
     - เรื่องทรงกระทำยมกปาฏิหาริย์และเสด็จขึ้นไปจำพรรษา ณ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ๓ เดือน แล้วเสด็จลงในวันออกพรรษา ศึกษาได้จากคัมภีร์ธัมมปทัฏฐกถา ภาค ๖ ยมกปฺปาฏิหาริยวตฺถุ https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=24&p=2 (https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=24&p=2)

คัมภีร์ธัมมปทัฏฐกถาเป็นคัมภีร์ที่น่าศึกษา นอกจาก
    (๑) ศึกษาให้สอบได้เพื่อได้วุฒิทางปริยัติธรรมดังที่นักเรียนบาลีของเรามุ่งมั่นกันทั่วไปแล้ว ยังควร
    (๒) ศึกษาเพื่อให้ได้ความรู้ในประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาและเกิดสติปัญญาในหลักธรรมคำสอนเป็นสำคัญ นอกจากนั้น เมื่อรู้เข้าใจดีแล้วก็ควร
    (๓) นำไปเผยแผ่ให้แพร่หลายต่อไปอีกด้วย

น่าเสียดายที่กิจทั้ง ๓ อย่างนี้ นักเรียนบาลีบ้านเรามุ่งทำกันอยู่อย่างเดียว อย่างที่ ๒ มองกันว่าเป็นผลพลอยได้ ไม่ได้มุ่งเต็มที่เหมือนอย่างแรก ส่วนอย่างที่ ๓ แทบจะไม่มีใครทำ ถ้าช่วยกันทำให้ครบทั้ง ๓ อย่าง ก็จะเป็นการรักษาสืบทอดพระศาสนาให้ยั่งยืนมั่นคงอยู่ได้ตลอดกาลนาน




ขอขอบคุณ :-
ผู้เขียน : พลเรือตรี ทองย้อย แสงสินชัย ,๒๑ มกราคม ๒๕๖๕ ,๑๖:๐๙
web : dhamma.serichon.us/2022/01/22/จาก-สมาคมสำคัญ-๓-ครั้งใน/ (http://dhamma.serichon.us/2022/01/22/จาก-สมาคมสำคัญ-๓-ครั้งใน/)
Posted : 22 มกราคม 2022 ,By admin.

 st11 st12 st12