สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

จากงานวิจัย มาเป็นหนังสือ พระพุทธรูปสำคัญ และพุทธศิลป์ในดินแดนไทย (สำนักพิมพ์ เมืองโบราณ) ศ.ดร.ศักดิ์ชัย สายสิงห์ เขียนเรื่องพระพุทธโสธร วัดโสธรวราราม จังหวัดฉะเชิงเทรา ไว้ว่า เป็นพระพุทธรูปที่มีผู้ศรัทธาไปกราบไหว้มากที่สุดในประเทศไทย

พระพุทธโสธร หรือเรียกกันทั่วไปว่า หลวงพ่อโสธร เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ มีประวัติว่า ประดิษฐานที่วัดโสธรฯ ราว พ.ศ.2313 มีตำนานเล่าว่า หลวงพ่อโสธร เป็นหนึ่งในสาม พระพุทธรูปทางเหนือ ที่แสดงปาฏิหาริย์ลอยน้ำมาพร้อมกัน ชาวบ้านได้อัญเชิญขึ้นประดิษฐานตามวัด
    องค์พี่ใหญ่ คือ หลวงพ่อบ้านแหลม จังหวัดสมุทรสงคราม
    องค์กลาง คือ หลวงพ่อโสธร วัดโสธรวราราม จังหวัดฉะเชิงเทรา
    และองค์เล็ก คือ หลวงพ่อโต วัดบางพลีใหญ่ จังหวัดสมุทรปราการ

    สำหรับหลวงพ่อโสธร เมื่อลอยมาถึงหน้าวัด มีพระอาจารย์ผู้ทรงความรู้ ทำพิธีบวงสรวง ใช้สายสิญจน์อัญเชิญขึ้นประดิษฐาน ณ วัดโสธรฯได้สำเร็จ




   พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชหัตถเลขาว่า
   กลับมาแวะวัดโสธร ซึ่งกรมดำรงคิดจะแปลว่า ยะโสธร จะให้เกี่ยวแก่การที่ได้สร้างเมือง เมื่อเสด็จกลับจากไปตีเขมร แผ่นดินสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ หรือเมื่อใดนั้น แต่เป็นที่สงสัย ด้วยเห็นไม่ถนัด
   พระพุทธรูปทำด้วยศิลาแลงทั้งนั้น องค์ที่สำคัญว่า เป็นหมอดีนั้น คือ องค์ที่อยู่ตรงกลาง ดูรูปตักและเอวงาม ทำนองเดียวกับพระพุทธรูปเทวปฏิมากร (พระประธานในพระอุโบสถวัดพระเชตุพน) แต่ตอนบน กลายเป็นฝีมือผู้ที่ไปปั้น ว่าลอยน้ำมา ก็เป็นความจริง เพราะเป็นศิลา คงทำไม่ได้ ในที่นี้

    ans1 ans1 ans1

    ศ.ดร.ศักดิ์ชัยบอกว่า หลวงพ่อโสธร เป็นพระพุทธรูปหินทราย สมัยอยุธยาตอนต้น ขนาดไม่ใหญ่โตนัก ประการสำคัญไม่มีความงดงามทางด้านศิลปกรรม หรือสุนทรียศาสตร์นัก  เมื่อเทียบกับพระพุทธรูปสำคัญองค์อื่นหลวงพ่อโสธร เป็นพระพุทธรูปที่เกิดจากการนำหินทรายมาประกอบเข้าด้วยกัน




    จากหลักฐานการบูรณะครั้งสำคัญโดยกรมศิลปากร พบว่า
    หลวงพ่อโสธร สลักจากหินทรายที่เป็นชิ้นๆ รวม 8 ชิ้น แล้วนำมาประกอบเข้าด้วยกัน โดยการปั้นปูนพอกทับ และลงรักปิดทอง เป็นเทคนิคสลักพระพุทธรูปหินทราย ที่พบมากในสมัยอยุธยาตอนต้น

    ว่ากันด้วยพุทธศิลป์ หลวงพ่อโสธร เป็นพระพุทธรูปขัดสมาธิราบ ปางสมาธิ พระพักตร์ค่อนข้างกลมแป้น พระขนงโก่งเล็กน้อย พระเนตรเล็กหรี่ เหลือบลงต่ำ พระโอษฐ์เล็ก สีพระพักตร์ขรึมแบบอยุธยา ที่ได้รับอิทธิพลจากศิลปะเขมร มีอุษณีและพระรัศมีทรงสูง การทำพระรัศมีเป็นทรงสูง น่าจะเป็นพระรัศมีแบบเปลว
    พระวรกายท่อนบน โดยเฉพาะพระอุระเล็ก เมื่อเทียบกับพระเพลาหรือหน้าตักที่กว้างมาก สังฆาฏิเป็นแผ่นใหญ่ และยาวลงมาจรดพระนาภี ปลายแยกเป็นสองชายคล้ายเขี้ยวตะขาบ

    ลักษณะทางพุทธศิลป์ พระพักตร์เคร่งขรึม สังฆาฏิเป็นแผ่นใหญ่และยาวจรดพระนาภี เป็นลักษณะเฉพาะของพระพุทธรูปหินทรายที่รับแรงบันดาลใจมาจากศิลปะเขมร
    การมีพระรัศมีเป็นทรงสูง หรือเป็นเปลว จัดเป็นพระพุทธรูปแบบอู่ทองรุ่นที่ 2 อยู่ในศิลปะอยุธยาตอนต้น สอดคล้องกับข้อสันนิษฐานของสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ดังที่รัชกาลที่ 5 ทรงมีพระราชดำรัสถึง

    :25: :25: :25:

    แต่เรื่องพุทธศิลป์ ศ.ดร.ศักดิ์ชัย กล่าวว่า
    เป็นคนละเรื่องกับศรัทธาประชาชน ที่มากราบไหว้ ความศรัทธาอาจเกิดจากคติความเชื่อในการบูชา
    ที่มีการขอพร และได้สมปรารถนา เช่น การขอลูก ขอให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ ฯลฯ.

    O บาราย O

ขอบคุณบทความจาก
คัมภีร์จากแผ่นดิน โดยบาราย เรื่องพระพุทธโสธร
http://www.thairath.co.th/column/pol/kumpee/378705 (http://www.thairath.co.th/column/pol/kumpee/378705)
ขอบคุณภาพจาก
http://www.siamfreestyle.com/ (http://www.siamfreestyle.com/)
http://www.tumnandd.com/ (http://www.tumnandd.com/)
http://mathayom.brr.ac.th/ (http://mathayom.brr.ac.th/)

ขออนุโมทนาสาธุ