หัวข้อ: บาลีวันละคำ ของขวัญ เริ่มหัวข้อโดย: ปัญญสโก ภิกขุ ที่ กรกฎาคม 13, 2016, 05:48:41 pm บาลีวันละคำ
ของขวัญ บาลีว่าอย่างไร พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 บอกไว้ว่า - “ของขวัญ : (คำนาม) สิ่งของที่ให้แก่เจ้าของขวัญเมื่อเสร็จพิธีทําขวัญแล้ว; สิ่งของที่ให้กันในเวลาอื่นเป็นการถนอมขวัญหรือเพื่ออัธยาศัยไมตรี เช่น ของขวัญปีใหม่ ของขวัญวันเกิด.” เมื่อพูดว่า “ของขวัญ” คนสมัยใหม่จะนึกได้ง่ายที่สุดถึงคำอังกฤษว่า gift พจนานุกรมอังกฤษ-บาลี แปล gift เป็นบาลีดังนี้ - (1) pābhata ปาภต (ปา-พะ-ตะ) = (ก) ของขวัญ, ของกำนัล, สินบน (a present, bribe) (ข) เงิน, รางวัล (money, price) (2) upāyana อุปายน (อุ-ปา-ยะ-นะ) = การไปถึง, กิจกรรม, ของถวาย, บรรณาการ, ของขวัญ, รางวัล (going to, enterprise, offering, tribute, present) (3) upahāra อุปหาร (อุ-ปะ-หา-ระ) = การนำเข้าไป, การมอบให้, การเสนอให้, การให้ (bringing forward, present, offering, gift) (4) paṇṇākāra ปณฺณาการ (ปัน-นา-กา-ระ) คำนี้เราคุ้นกันดี รากศัพท์มาจาก ปณฺณ (หนังสือ, จดหมาย) + อา (คำอุปสรรค = ทั่วไป, สำคัญยิ่ง) + กรฺ (ธาตุ = ทำ) + ณ ปัจจัย, ลบ ณ, ยืดเสียง อะ ที่ ก-(รฺ) เป็น อา (กรฺ > การ) : ปณฺณ + อา + กรฺ = ปณฺณากรฺ + ณ = ปณฺณากรฺณ > ปณฺณากรฺ > ปณฺณาการฺ แปลตามศัพท์ว่า “สิ่งของอันเขานำมาพร้อมกับหนังสือชี้แจง” “ปณฺณาการ” (ปุงลิงค์) พจนานุกรมบาลี-อังกฤษ แปลตามศัพท์ว่า “state or condition of writing” (ภาวะหรือสถานะของการเขียน) คือ วัตถุประสงค์ของการเขียน; สิ่งที่เกี่ยวข้อง หรือที่ส่งไปกับจดหมาย, ข่าวสารพิเศษ, ของบริจาค, ของขวัญ, รางวัล, ของบรรณาการ (object of writing; that which is connected or sent with a letter, a special message, donation, present, gift) “ปณฺณาการ” ภาษาไทยใช้ว่า “บรรณาการ” (บัน-นา-กาน) พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 บอกไว้ว่า - “บรรณาการ : (คำนาม) สิ่งที่ส่งไปให้ด้วยความเคารพนับถือหรือด้วยไมตรี. (ป. ปณฺณาการ; ส. ปรฺณาการ), ในบทประพันธ์ใช้ว่า บรรณา ก็มี.” คำในประวัติศาสตร์ที่เรามักได้ยินคือ “เครื่องราชบรรณาการ” หรือ “เครื่องมงคลราชบรรณาการ” ก็คือ “ของขวัญ” ที่พระเจ้าแผ่นดินทรงส่งไปถวายพระเจ้าแผ่นดินต่างเมือง หรือที่ต่างเมืองส่งมาถวายพระเจ้าแผ่นดินของเรา : ความเป็นมนุษย์คือของขวัญที่ประเสริฐสุดของทุกคน : การปฏิบัติจนถึงวิมุตติหลุดพ้น คือของขวัญที่ทุกคนมอบให้แก่ตัวเอง ดูก่อนภราดา! ท่านเตรียมของขวัญเพื่อตัวเองแล้วหรือยัง? นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย |