พิมพ์หน้านี้ - บัณฑิต พึงฉลาดใช้วาจา แหม วาจา ธรรมภาษิต ก็ต้องฉลาดใช้

วาจาเป็นธรรม เป็นสุภาษิต บางครั้งก็ยังไม่พอ แม้ธรรมะที่กล่าวก็ต้องรู้จักใช้ปัญญาในการนำมาแสดง ด้วย วาจาไพเราะ เสนาะโสต สอนธรรมะ สอนด้วยวาจาโหด ขวานผ่าทราก เคยทำมาแล้วตั้งแต่สมัยเป็นสามเณร แต่ผลการแสดงธรรม วัดผลมาแล้ว ไม่มีใครจดจำเราในทางดี มีแต่เป็นที่ร่ำลือว่า แสดงธรรมไร้มารยาท ขวานผ่าซาก นั่นสิ ครูอาจารย์ท่านก็เลยสอนว่า แสดงธรรมยามจำเป็น คือ นั่งเฉยๆ ไม่ต้องพูด ทำได้ไหม ?
ทำได้ครับ ( รับปากกับครูอย่างดี แต่นิสัยคันปากชอบพูดนั้น มันแก้ยากอยู่ ถ้าไม่ได้ดวงตาเห็นธรรม มันก็พยายามพูดมาก )
จนในที่สุด ต้องอธิษฐานปิดวาจา แล้วก็ถูกปิดวาจาจริง ๆ เสียงฉันหายไป พยายามจะพูด ก็เหมือนคนเป็นหวัดลงคอพูดเสียงแห้งได้ยินยาก เห็นธรรมทันที ว่า เออปิดวาจา ก็ดีเหมือนกัน ( คุยเพลินไปแล้ว )

กลับมาเรื่องการใช้วาจา บางครั้งต้องรู้จักใช้วาจาด้วย
วาจาของบัณฑิต นั้นเป็นวาจานุ่มนวลสุภาพ ดังนั้นหัดฝึกนิสัยให้กล่าววาจาสุภาพ ให้มากขึ้น เท่ากับปฏิบัติธรรม ในตัว

ทำยากไหม ? ก็อยู่ที่พวกคุณทั้งหลาย คิดจะเปลี่ยนไหม ?
แหม มันกระดากคะ หลวงพ่อ ( เอ้าแว่วเสียงใครมา )
กระดากยังไงลูก ?
ก็คือ ว่า เคยเรียกว่า มัน ว่า ไอ้ จะให้มาเรียก พี่จ๋า ผัวจ๋า คุณจ๋า มันรู้สึกเฟก ( fake ) คะ
แหม มันก็ลำบากหน่อยนะ แต่ลองดูสิ ว่าผลมันแตกต่างมากขนาดไหน นี่ไม่ต้องไปทำเสน่ห์ยาแฝดให้ผัวรัก เลยนะ ทำด้วยตัวเอง ไม่ต้องเสีย สตุ้ง สตัง
!!!!!!!!

ว่าแล้วไปอ่านชาดกเรื่องนี้กันหน่อยก็ดีนะ เผื่อจะได้ปัญญา
(ขุ.ชา.อ.(ไทย) ๓/๑/๓๐๙-๓๑๑)

ในสมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าประทับอยู่วันเชตวัน เมืองสาวัตถี ทรงปรารภการพูดเสียดแทงให้เจ็บใจของพวกภิกษุฉัพพัคคีย์ ได้ตรัสอดีตนิทานมาสาธก ว่า...

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ในสมัยของพระเจ้าคันธาระครองเมืองตักกศิลา แคว้นคันธาระ พระโพธิสัตว์เกิดเป็นโคนามว่า นันทิวิสาล เป็นโคมีรูปร่างสวยงาม มีพละกำลังมาก มีพราหมณ์คนหนึ่งได้เลี้ยงและรักโคนั้นเหมือนลูกชาย โคนั้นคิดจะตอบแทนบุญคุณการเลี้ยงดูของพราหมณ์ในวันหนึ่ง ได้พูดกะพราหมณ์ว่า
"พ่อ จงไปท้าพนันกับโควินทกเศรษฐีว่า โคของเราสามารถลากเกวียนหนึ่งร้อยเล่ม ที่ผูกติดกันให้เคลื่อนไหวได้ พนันด้วยเงินหนึ่งพันกหาปณะเถิด"

พราหมณ์ได้ไปที่บ้านเศรษฐีและตกลงกันตามนั้น นัดเดิมพันกันในวันรุ่งขึ้น ในวันเดิมพัน พราหมณ์ได้เทียมโคนันทิวิสาลเข้าที่เกวียนเล่มแรก เพื่อลากเกวียนหนึ่งร้อยเล่มผูกติดกันซึ่งบรรทุกทราย กรวดและหินเต็มลำ แล้วขึ้นไปนั่งบนเกวียน เงื้อปฏักขึ้นพร้อมกับตวาดว่า
"ไอ้โคโกง โคโง่ เจ้าจงลากเกวียนไปเดี๋ยวนี้"

ฝ่ายโคนันทิวิสาลเมื่อได้ยินพราหมณ์พูดเช่นนั้น ก็คิดน้อยใจว่า
"พราหมณ์เรียกเราผู้ไม่โกง ว่าโกง ผู้ไม่โง่ ว่าโง่"

จึงยืนนิ่งไม่เคลื่อนไหว โควินทกเศรษฐีจึงเรียกให้พราหมณ์นำเงินหนึ่งพันกหาปณะมาให้แล้วกลับบ้านไปฝ่ายพราหมณ์ผู้แพ้พนันเงินหนึ่งพันกหาปณะ ปลดโคแล้วก็เข้าไปนอนเศร้าโศกเสียใจอยู่ในบ้าน ส่วนโคนันทิวิสาลเห็นพราหมณ์เศร้าโศกเสียใจเช่นนั้น จึงเข้าไปปลอบและกล่าวว่า
"พ่อ ฉันอยู่ในเรือนของท่านตลอดมา เคยทำภาชนะอะไรแตกไหม เคยเหยียบใครๆ เคยถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะในที่อันไม่ควรหรือไม่ เพราะเหตุใด ท่านจึงเรียกเราว่า โคโกง โคโง่ ครั้งนี้เป็นความผิดของท่านเอง ไม่ใช่ความผิดของฉัน บัดนี้ ขอให้ท่านไปเดิมพันกับโควินทกเศรษฐีใหม่ด้วยเงินสองพันกหาปณะ ขออย่างเดียว ท่านอย่าได้เรียกฉันว่า โคโกง โคโง่ ท่านจะได้ทรัพย์ตามที่ท่านปรารถนา ฉันจะไม่ทำให้ท่านเศร้าเสียใจ"

พราหมณ์ได้ทำตามที่โคนันทิวิสาลบอก ในวันเดิมพัน พราหมณ์จึงพูดหวานว่า
"นันทิวิสาลลูกรัก เจ้าจงลากเกวียนทั้งร้อยเล่มนี้ไปเถิด"

โคนันทวิสาลได้ลากเกวียนร้อยเล่มที่ผูกติดกัน ด้วยการออกแรงลากเพียงครั้งเดียวเท่านั้น ทำให้เกวียนเล่มสุดท้ายไปตั้งอยู่ที่เกวียนเล่มแรกอยู่ ทำให้พราหมณ์ชนะพนัน ด้วยเงินสองพันกหาปณะพระพุทธองค์เมื่อนำอดีตนิทานมาสาธกแล้วตรัสว่า
"ภิกษุทั้งหลาย ชื่อว่า คำหยาบ ไม่เป็นที่ชอบใจของใครๆ แม้กระทั่งสัตว์เดียรัจฉาน"

แล้วได้ตรัสพระคาถาว่า
"บุคคลควรพูดแต่คำที่น่าพอใจเท่านั้น ไม่ควรพูดคำที่ไม่น่าพอใจในกาลใดๆ เมื่อพราหมณ์พูดคำที่น่าพอใจ โคนันทิวิสาลได้ลากสัมภาระอันหนักได้ ทั้งยังทำให้หราหมณ์ผู้นั้นได้ทรัพย์อีกด้วย ส่วนตนเองก็เป็นผู้ปลื้มใจ เพราะการช่วยเหลือนั้นด้วย"

(http://board.kobalnews.com/dir_txtsql/imagefiles/Rsiamindu51034.jpg)

สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน