|
หัวข้อ: วิหารพระมงคลบพิตร ด้านหน้ามีลานกว้างเป็นสนามหลวง เริ่มหัวข้อโดย: raponsan ที่ มีนาคม 20, 2017, 11:26:30 am (http://www.matichon.co.th/wp-content/uploads/2017/03/%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B402.jpg) บริเวณสนามหน้าจักรวรรดิ และพื้นที่ต่อเนื่องทำงานพระเมรุเป็นพื้นดำ (แผนที่ของแกมป์เฟอร์ จากหนังสือ ไทยในจดหมายเหตุแกมป์เฟอร์ กรมศิลปากรจัดพิมพ์ พ.ศ. 2545) แผนผังพระราชวังหลวง A พระราชวังสมเด็จพระนารายณ์มหาราชและที่รับแขกบ้านแขกเมือง B พระราชวังเก่า C ห้องเสวย D วัด E คอกยืนยามภายในกำแพงพระราชวัง F โรงพัสดุหลวง G ห้องเก็บฉลองพระองค์ H โรงช้าง I เรือนขุนนางประชุมปรึกษาราชการแผ่นดิน (ศาลาลูกขุนใน) K บ้านหมอหลวง Lกรมอาลักษณ์ M คลังแสงสรรพวุธ N สระน้ำสำหรับช้างม้า O คลังหลวง P สนามใหญ่ Q ที่อยู่ฝ่ายใน R โรงช้างเผือก S สวน เส้นจุดไข่ปลา...นั้นคือ ทางนำราชทูตฝรั่งเศสไปสู่ที่รับแขกเมืองสนามหน้าจักรวรรดิ วิหารพระมงคลบพิตร ด้านหน้ามีลานกว้างเป็นสนามหลวง วิหารพระมงคลบพิตร ตั้งอยู่นอกกำแพงด้านทิศใต้ของวัดพระศรีสรรเพชญ์ กับ วังโบราณ อยุธยา ยุคอยุธยาถ้ามีพระราชพิธีสำคัญๆ จะทุบกำแพงวังด้านทิศใต้ทะลุถึงกัน เป็นลานกว้างเรียกสนามใหญ่หรือสนามหลวง ตั้งแต่หน้าวิหารพระมงคลบพิตร ถึงหน้าวัดพระศรีสรรเพชญ์ กับพระราชฐานชั้นนอกของวังหลวง บริเวณที่เรียกสนามหน้าจักรวรรดิ (ปัจจุบันคือ พื้นที่อนุสาวรีย์พระเจ้าอู่ทอง ริมบึงพระราม) บริเวณนี้ควรวางผังใหม่ทั้งหมด โดยปรับคืนสภาพใกล้เคียงของเดิมเท่าที่พบหลักฐาน ไม่ควรให้รถทุกชนิดแล่นผ่านเข้ามาเหมือนทุกวันนี้ แต่มีพาหนะอย่างอื่นบริการที่ไม่ทำลายสภาพแวดล้อม (http://www.matichon.co.th/wp-content/uploads/2017/03/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4-768x938.jpg) บริเวณสีดำเป็นสนามใหญ่ (สนามหลวง) กับสนามหน้าจักรวรรดิ (แผนที่พระราชวังโบราณพระนครศรีอยุธยา จากหนังสือ พระราชวังและวัดโบราณในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา กรมศิลปากร พ.ศ. 2511)พระราชพิธี สนามใหญ่หรือสนามหลวง เชื่อมกับมหารัถยา คือถนนหน้าวัง เป็นถนนหลวงกลางพระนคร (กว้าง 12 เมตร ปูด้วยศิลาแลง) ทอดยาวลงไปทางทิศใต้ ถึงประตูไชยของกำแพงพระนครด้านทิศใต้ ริมแม่น้ำเจ้าพระยา (ตรงกับเวียงเหล็กของพระเจ้าอู่ทอง วัดพุทไธศวรรย์ ฝั่งตรงข้ามนอกเกาะเมือง) ถนนสายนี้เป็นเส้นทางกระบวนแห่พยุหยาตราต่างๆ รวมทั้งขบวนรับราชทูตจากยุโรปและอื่นๆ ขึ้นจากเรือ เข้าเฝ้าในวังหลวง พระราชพิธีจัดที่สนามใหญ่หรือสนามหลวง มี 2 อย่าง ได้แก่ ประจำทุกปี กับ ไม่ประจำ ประจำทุกปี คือ พระราชพิธีออกสนามใหญ่ เดือนห้า ในกฎมณเฑียรบาล เรียก “เผด็จศก ลดแจตร” ตรงกับปัจจุบันว่าสงกรานต์ มีการละเล่นหลายอย่างกลางสนาม ตามรายการในกฎมณเฑียรบาล มี 2 กลุ่ม เรียกชื่อดังนี้ - กลุ่มแรกมี ล่อช้าง, รันแทะ, วัวชน, กระบือชน, ช้างชน, คนชน, ปรบไก่, ปล้ำมวย, เล่นกล, คลีม้า, ตีดั้งฟันแย้ง ฯลฯ - กลุ่มหลังมี ตีไม้, พุ่งหอก, เล่นแพน, ยิงธนู, ปลายไม้, ลอดบ่วง, ไต่เชือกหนัง ฯลฯ ไม่ประจำ มีอินทราภิเษก, คชกรรม, ปฐมกรรม, มัธยมกรรม, อุดมกรรม ฯลฯ ที่สำคัญคือ งานออกพระเมรุมาศพระเจ้าแผ่นดิน และเจ้านายชั้นสูง (http://www.matichon.co.th/wp-content/uploads/2017/03/%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4-768x499.jpg) บริเวณสนามหน้าจักรวรรดิ และพื้นที่ต่อเนื่องทำงานพระเมรุ (แผนที่ของแกมป์เฟอร์ จากหนังสือ ไทยในจดหมายเหตุแกมป์เฟอร์ กรมศิลปากรจัดพิมพ์ พ.ศ. 2545)แผนผังกรุงศรีอยุธยา A พระราชวังหลวง B วังรัชทายาท (วังจันทร์เกษม) C วังเจ้ากรมช้าง (วังหลัง) D โบสถ์และตึกที่อยู่ของบิชอป หลุยส์ E วัดพระยาพระคลัง F บ้านคอนสแตนติน ฟอลคอน (เจ้าพระยา วิชาเยนทร์) G ค่ายวิลันดา H ค่ายโปรตุเกส I โรงต้มกลั่นสุรา K ค่ายญี่ปุ่น มอญ มลายู L คลองไปพระเจดีย์ภูเขาทอง M คลองสนามไชย(Klang Nam ca) N คลองปากเข้าสาร(Pakausan) O คลองปากน้ำสวนพลู (Klang Patnam Bija) P แม่น้ำใหญ่ Q ค่ายจีน R ค่ายญวน S เพนียด งานออกพระเมรุมาศ งานพระเมรุ เผาพระศพเจ้านายกรุงศรีอยุธยา แรกมียุคสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง (ครองราชย์ พ.ศ. 2172-2199) กล่าวกันว่าโปรดให้ก่อสร้างพระเมรุมาศบริเวณที่ว่างทางใต้พระวิหารพระมงคลบพิตร แล้วมีพระราชพิธีบริเวณสนามหน้าจักรวรรดิ จดหมายการพระศพกรมหลวงโยธาเทพได้กล่าวการอัญเชิญพระศพมาทางชลมารค(ทางเรือ) แล้วแห่ไปตั้งพระศพไว้บนพระที่นั่งจักรวรรดิไพชยนต์ เมื่อครบกำหนดแล้วให้เชิญพระศพจากพระที่นั่งจักรวรรดิไพชยนต์ไปยังพระเมรุมาศที่สร้างไว้ทางด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งในหมายยังได้อ้างว่าทำเหมือนครั้งงานพระบรมศพสมเด็จพระเจ้าท้ายสระ น่าเชื่อว่าถนนเส้นนี้คือลานหน้าพระที่นั่งจักรวรรดิไพชยนต์ หรือสนามหน้าจักรวรรดิ ถนนลานพระที่นั่งจักรวรรดิไพชยนต์นอกจากที่จะใช้ในการชักพระมหาพิชัยราชรถแล้ว ยังใช้ในการแห่สระสนามใหญ่ในพิธีคเชนทรัศวสนาม อีกทั้งในฉันท์สรรเสริญพระเจ้าปราสาททองก็ระบุว่าบริเวณหน้าพระที่นั่งนี้ใช้ประกอบพิธีลบศักราช @@@@@ สนามหน้าจักรวรรดิ สนามหน้าจักรวรรดิ อยู่บริเวณที่ว่างระหว่างพระที่นั่งจักรวรรดิไพชยนต์มหาปราสาท กับวัดธรรมิกราชและหนองโสน (บึงชีขัน, บึงพระราม) ที่เรียกสนามหน้าจักรวรรดิก็เพราะเป็นลานกว้างอยู่หน้าพระที่นั่งจักรวรรดิฯ สนามสมัยโบราณ มีความหมายหลายอย่าง เช่น พื้นที่โล่งกว้างใช้ทำพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ และสงคราม, ฯลฯ แต่บางแห่งหมายถึงศูนย์กลางของอำนาจที่มีคณะผู้มีอำนาจใช้เป็นที่ประชุมปรึกษาหารือก็มี พระที่นั่งจักรวรรดิไพชยนต์มหาปราสาท มียอดมณฑปยอดเดียว ไม่มีบราลี มีมุขซ้อน 4 ด้าน แต่ด้านตะวันออก-ตะวันตกมีมุขสั้นซ้อน 2 ชั้น ด้านเหนือ-ด้านใต้มีมุขซ้อน 4 ชั้น เป็นมุขยาวมาจดประตูเหนือ-ใต้ ฝาไม่มี เป็นปราสาทโถงอยู่บนกำแพงพระราชวังด้านตะวันออก มี 3 ชั้น ชั้นล่าง สำหรับข้าทูลละอองธุลีพระบาทฝ่ายหน้าเฝ้า ชั้นกลาง สำหรับข้าทูลละอองธุลีพระบาทฝ่ายในพักดูแห่และการมหรสพ ชั้นบน สำหรับพระราชวงศานุวงศ์ฝ่ายหน้า ฝ่ายในเฝ้าดูกระบวนแห่ต่างๆ ในมุขยาวทั้งสองด้าน แต่ที่กลางจัตุรมุขชั้นบนเป็นที่ตั้งพระแท่นประทับทอดพระเนตรกระบวนแห่และการมหรสพ รวมทั้งการยกทัพพระยุหยาตรา หน้าพระมหาปราสาทมีสนามใหญ่ยาวตลอดกำแพงพระราชวัง เรียกสนามหน้าจักรวรรดิ และมีถนนใหญ่กว้าง 6 วาเรียกถนนหน้าจักรวรรดิ หลังพระมหาปราสาทเป็นสนามใน มีเป้าปืนและถนนด้วย สุจิตต์ วงษ์เทศ : วิหารพระมงคลบพิตร ด้านหน้ามีลานกว้างเป็นสนามหลวง http://www.matichon.co.th/news/498252 (http://www.matichon.co.th/news/498252) |