สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

ที่ดินวัดร้าง.!! ปัญหาท้าทายคณะสงฆ์ในอนาคต

ปัจจุบันมีวัดร้างทั่วประเทศไม่ต่ำกว่า 7,000 วัด ที่ดินไม่ต่ำว่า 10,000 ไร่ คณะสงฆ์ต้องรีบแก้ปัญหาเร่งด่วน เพราะอนาคตอาจมีรัฐบาลคิดให้เอกชนเช่า หรือออก พ.ร.บ.เวนคืนไปใช้ประโยชน์สาธารณะ

ช่วงนี้เกิดมีวิวาทะระหว่าง องค์กรชาวพุทธ กับ สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดอ่างทอง กรณีสำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดอ่างทอง ปล่อยให้คนต่างศาสนาเช่าที่ดินวัดร้าง 2 แห่ง คือ “วัดนางหงษ์” ต.ชะไว อ.ไชโย จ.อ่างทอง และ “วัดหัวบ้าน” ซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณพื้นที่ใกล้เคียงกัน เรื่องนี้องค์ชาวพุทธตั้งคำถามว่า...

“ทำไมผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติจังหวัดอ่างทอง จึงปล่อยให้คนต่างศาสนาเช่าที่ดินวัดร้างไปทั้ง 2 วัด และบางวัดที่ดินหดหายไปไหนหมด ใครสวมเอกสารสิทธิทับที่ธรณีสงฆ์ ชาวพุทธและคณะสงฆ์จะไปรื้อฟื้นขอตั้งเป็นวัดใหม่ ทำไมผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดอ่างทอง รีบอนุมัติให้คนต่างศาสนาเช่าต่อแบบเร่งด่วน...??”

 :96: :96: :96:

มีเอกสารชี้แจงจากผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดอ่างทอง ประเด็นนี้โดยสรุปว่า...

“กรณีวัดนางหงษ์ มีครอบครัวคนต่างศาสนาครอบครองมานานแล้ว แต่ยังไม่ได้ทำเรื่องเช่า การที่จะให้ครอบครัวนี้ย้ายออกก็เกรงว่าจะเกิดปัญหาตามมา และจะให้ชาวพุทธเข้าไปอยู่อาศัยหรือตั้งสำนักปฎิบัติธรรมก็เป็นไปได้ยาก เพราะบริเวณดังกล่าวมีคนต่างศาสนาอาศัยอยู่โดยรอบ...ส่วนวัดหัวบ้าน คนต่างศาสนาเช่าเพื่อปลูกพืชสมุนไพรเป็นแหล่งเรียนรู้ชุมชน และได้มีการชำระค่าเช่าเป็นประจำทุกปี ทั้ง 2 วัดร้าง สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดอ่างทอง ก่อนให้เช่าก็ได้ทำตามระเบียบราชการทุกประการ และสัญญาเช่าเป็นแบบปีต่อปี”

“วัดร้าง” ตามพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ.2505 แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2535 มาตรา 32 ทวิ ระบุว่า วัดใดเป็นวัดร้างที่ไม่มีพระภิกษุอยู่อาศัย ในระหว่างที่ยังไม่มีการยุบเลิกวัดให้สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ มีหน้าที่ปกครองดูแลรักษาวัดนั้น รวมทั้งที่วัดที่ธรณีสงฆ์และทรัพย์สินของวัดนั้นด้วย ที่ดินวัดร้างยังมีสภาพความเป็นวัดอยู่เมื่อประชาชนมีหนังสือถึงเจ้าคณะอำเภอหรือนายอำเภอแห่งท้องที่ที่วัดร้างนั้นตั้งอยู่ว่า ตนมีศรัทธาที่จะบูรณะปฏิสังขรณ์วัดร้างนั้นให้เป็นวัดมีพระภิกษุอยู่จำพรรษาก็ทำได้

ปัจจุบันมี “วัดร้าง” ทั่วประเทศไม่ต่ำกว่า 7,000 วัด คิดว่าคงมีที่ดินไม่น่าต่ำว่า 10,000 ไร่ คณะสงฆ์ จะต้องรีบแก้ไขปัญหานี้อย่างเร่งด่วนไม่อย่างนั้นปัญหาดังเช่นจังหวัดอ่างทองก็จะเกิดขึ้นอีก และดีไม่ดีอนาคตอาจจะมีรัฐบาลคิดเอาที่ดินวัดไปให้เอกชนเช่าหรือออกพระราชบัญญัติเวนคืนไปใช้ประโยชน์สาธารณะก็ได้ เพราะปล่อยไว้ก็ไร้ประโยชน์ คณะสงฆ์และชาวพุทธก็ไม่สนใจ ในอดีตยังจำได้ไหมรัฐบาลชุดไหนเคยคิดจะทำมาแล้ว

 :91: :91: :91:

การจะทำ “วัดร้าง” ให้เป็น “วัดรุ่ง” หรือแม้กระทั้งวัดที่กำลังจะร้างให้เป็นวัดที่มีพระภิกษุจำพรรษาหากคณะสงฆ์ทำเป็น “วาระแห่งคณะสงฆ์” คงทำได้ไม่ยาก เช่น ให้พระนิสิตปฎิบัติงานทั้ง 2 มหาวิทยาลัยสงฆ์ไปจำพรรษาวัดที่พระน้อยหรือไม่มีพระภิกษุจำพรรษา, ส่งเสริมนโยบายวัดพี่ช่วยวัดน้องทำเป็นวัดสาขาเปิดสำนักเรียน, กระจายการปกครองลงไปอย่างต่างจังหวัด, กระจายสมณศักดิ์ให้พระสงฆ์ที่ดูแลฟื้นฟูเรื่องนี้อย่างจริงจัง มีหรือพระสงฆ์จะไม่ทำ และที่สำคัญมหาเถรสมาคมต้องงดเพิ่มจำนวนสำนักสงฆ์จำนวนวัด

ส่วนใครอยากจะถวายที่ดินให้วัดที่ภาษาพระเรียกว่าไว้เป็น “ที่กัลปนา” อุทิศเพื่อผลประโยชน์ให้วัดหรือพระพุทธศาสนาก็ให้เป็นที่ธรณีสงฆ์ไป ไม่ต้องสร้างวัดเพิ่ม ไม่ต้องสร้างศูนย์ปฎิบัติธรรมเพิ่ม มหาเถรสมาคมตั้งทีมงานศึกษาหาทางช่วยกันทำ “วัดร้าง” ให้มีพระภิกษุจำพรรษา

เชื่อว่าหาก คณะสงฆ์ ทำได้แบบนี้ กรณีแบบจังหวัดอ่างทองก็คงไม่เกิดขึ้น


คอลัมน์ : ริ้วผ้าเหลือง โดย “เปรียญ10” : riwpaalueng@gmail.com
ขอบคุณ https://www.infothailand.eu (https://www.infothailand.eu) ,
https://www.touronthai.com (https://www.touronthai.com),
https://www.luangpordu.com (https://www.luangpordu.com).
https://www.dailynews.co.th/article/570140 (https://www.dailynews.co.th/article/570140)

เป็นเรื่องที่ทำได้ยากมากในยุคเศรษฐกิจ แบบ นี้ เพราะ วัดร้างที่ร้างเพราะว่า ไม่มีคนทำบุญ ถ้าจะหาทำบุญให้อยู่ได้ก็ต้องเป็นคนต่างที่ต่างถิ่น ตอนที่เดินจาริก เจอก็มาก แต่ครั้นเห็นบางที มีความวิเวก พอจะพัฒนา ให้เป็น สนส หรือ วัดขึ้นมาได้ แต่ก็จะไม่สามารถหาพระไปอยุ่ได้ การฟืนฟูวัด จากสถานะวัดร้าง มีระเบียบหลายอย่าง

  1. อาทิ ต้องมีที่ดิน เกินกว่า 6 ไร่
  2. ต้อง ห่างจากชุมชน
   3. ต้องมีพระอยู่จำพรรษา 5 รูป 5 ปีติดต่อ
 และอีกหลาย ๆ ข้อ

 ในยุคนี้ไม่ได้หาพระดี ๆ ได้ ง่าย ๆ แบบเมื่อก่อน จำนวนพระ ลดลงเป็นจำนวนมาก และพระแท้ ๆ ที่จะยอมมาอยู่ ที่ ทุรกันดาร ที่เคยเป็นวัดร้าง นั้น ก็ยากมาก

 บางที บางแห่ง ก็ต้องทะเลาะกับผู้ยึดครองที่ดิน โดยเฉพาะ คนศาสนาอื่น ๆ ที่รู้ดีอยู่แล้ว มีเจตนายึดที่ดินส่วนนั้น แบบซึ่งหน้า

   ไม่ใช่เรือง ๆง่าย เลย เพราะ ระเบียบ กฏหมาย รัฐ และ  สงฆ์ปัจจุบันเอง ก็กันไม่ให้วัดเกิดขึ้นด้วย

 ;)