สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

ถาม การบรรลุธรรม ในพุทธศาสนา มีกี่แบบ ครับ ถามการปฏิบัติกรรมฐาน มัชฌิมา แบบลำดับ หรือ กัจจายนะ นี้ เป็นแบบไหนครับ

ตอบ มี 4 แบบ
1. ทำอย่างยาก บรรลุช้า
2. ทำอย่างยาก บรรลุง่าย
3. ทำง่าย ๆ บรรลุช้า
4. ทำง่าย บรรลุง่าย

ถ้าโดยวิธีการของ กัจจายนะ จัดเป็นแบบที่ 2 เพราะองค์กรรมฐาน ในกัจจายนะ จัดความลำบากตรงที่ การศึกษาและการทำความเข้าใจ

แต่ในทางปฏิบัติ ขึ้นอยู่กับผู้ภาวนาปฏิบัติ นั้น จะเป็นไหนก็ตามอุปนิสัยภูมิธรรมของตน

บางคนเรียนฟังจำอ่าน มาก แต่ ไม่ได้ภาวนาเลย หรือ ขี้เกียจ อันนี้ ก็เป็นประเภทที่ 1

บางคนฟังน้อยทำตามตรงที่ติด ขยันภาวนา เป็นประเภทที่ 3 คือ เรียนง่ายจำง่าย ภาวนาได้ช้า เพราะรู้น้อยถึงแม้ขยันก็มีอุปสรรค คือความไม่รู้

๑๖๑] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ปฏิปทา ๔ ประการนี้ ๔ ประการเป็นไฉนคือ
ทุกขาปฏิปทาทันธาภิญญา ปฏิบัติลำบากทั้งรู้ได้ช้า ๑
ทุกขาปฏิปทาขิปปาภิญญา ปฏิบัติลำบากแต่รู้ได้เร็ว ๑
สุขาปฏิปทาทันธาภิญญา ปฏิบัติสะดวกแต่รู้ได้ช้า ๑
สุขาปฏิปทาขิปปาภิญญา ปฏิบัติสะดวกทั้งรู้ได้เร็ว ๑
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ปฏิปทา ๔ ประการนี้แล ฯ

อันนี้เป็นแม่บทด้วย ไปอ่านเพิ่มเติม ในที่นี้