|
หัวข้อ: จับแพะ-แพะรับบาป ทำไมต้องเป็น “แพะ”.!? เริ่มหัวข้อโดย: raponsan ที่ ตุลาคม 10, 2020, 06:02:41 am (https://www.silpa-mag.com/wp-content/uploads/2020/01/ภาพปก-แพะ-696x364.jpg) จับแพะ-แพะรับบาป ทำไมต้องเป็น “แพะ”.!? แพะรับบาปแทนคน การฆ่าคนหรือสัตว์ เป็นเครื่องเซ่นสังเวย ในพิธีกรรมเซ่นวักสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เพื่อปกป้องคุ้มครองชุมชนให้พ้นจากสิ่งชั่วร้ายหายนะ พบทั่วไปในชุมชนดึกดําบรรพ์ทั้งโลก จะต่างกันที่รายละเอียดปลีกย่อย ฆ่าคนก่อนเปลี่ยนเป็นสัตว์หรือฆ่าสัตว์ก่อนฆ่าคน ยังสรุปอย่างใดอย่างหนึ่งไม่ได้ จึงเปิดช่องไว้ให้ทักท้วงถกเถียงตามสะดวก แต่ภูมิภาคอุษาคเนย์มีหลักฐานการฆ่าคนและสัตว์ในยุคเดียวกันราว 3,000 ปีมาแล้ว แต่ใช้เซ่นวักต่างผี ดังนี้ - ฆ่าคน เซ่นวักตีนผีดิน - ฆ่าหมา เซ่นวักผีข้าว (เพราะเชื่อว่าหมาเก้าหางนําพันธุ์ข้าวจากฟ้าลงมาให้มนุษย์ปลูกกิน) หลังรับศาสนาจากอินเดีย อาจเป็นเหตุให้เปลี่ยนการเซ่นวักผีน้ำผีดินจากการฆ่าคนเป็นฆ่าควาย มีในนิทานตำนานปราสาทวัดพู ที่จําปาสัก ในลาว พิธีฆ่าสัตว์และคนเพื่อเซ่นวักสิ่งศักดิ์สิทธิ์สมัยแรกๆ ยังไม่พบชื่อเรียกพิธีอะไร.? เพิ่งพบ พิธีฆ่าแพะบูชายัญ เรียกชื่อว่า แพะรับบาป เมื่อ ค.ศ. 1530 (ตรงกับยุคต้นอยุธยา พ.ศ. 2073 ในแผ่นดินสมเด็จพระบรมราชาหน่อพุทธางกูร) @@@@@@@ มีคําอธิบายในหนังสือ ปรักปรําศาสตร์ (Scapegoat A History of Blaming Other People by Charlie Campbell) แปลโดย อลิสา กันตสมบัติ บอกว่า คําว่า “แพะรับบาป” ถูกใช้เป็นครั้งแรกโดย วิลเลี่ยม ทินเดล ผู้แปลพระคัมภีร์ไบเบิลฉบับ ปี 1530 เขาคิดคํานี้ขึ้นเพื่ออธิบายพิธีกรรมวันไถ่บาปของชาวยิวในหนังสือเลวีนิติที่มีการบูชายัญแพะสองตัว - ตัวแรก ใช้บูชายัญถวายพระยาห์เวห์ พระเจ้าของชาวยิว เพื่อที่พระองค์จะได้ยกโทษให้ชาวอิสราเอล แพะตัวนี้เป็น “บรรณาการไถ่บาป” และการบูชายัญก็เป็นการกระทำเพื่อไถ่บาปมนุษย์ ซากที่เหลือจะถูกเผาทิ้งนอกบริเวณชุมชน - ตัวที่สอง อุทิศให้อาชาเซล เทพเจ้าแห่งโลกหลังความตาย แพะตัวนี้จะถูกนำออกไปปล่อยไว้นอกเขตหมู่บ้าน (https://www.silpa-mag.com/wp-content/uploads/2020/01/แพะTHEMET.jpg) ขอบคุณภาพจาก http://www.metmuseum.org/art/collection/search/399367 (http://www.metmuseum.org/art/collection/search/399367) หลังจากนั้นแพะรับบาปก็แพร่หลาย แล้วถูกใช้ในความหมายต่างๆกัน แต่ที่สําคัญ คือใช้เรียกคนที่ถูกปรักปรำ (เป็นแพะ) ให้รับบาปแทนคนอื่นว่า “แพะรับบาป” ตกถึงยุคใหม่ในการเมืองปัจจุบัน จู่ๆ แพะรับบาปก็ไม่ใช่การกระทำในพิธีกรรม และไม่ใช่วิธีปกป้องชุมชนอีกต่อไป แต่กลายเป็นวิธีปกป้องคนคนหนึ่งหรือสองคนแทน ทุกครั้งที่มีเหตุหายนะ คนส่วนมากจะหาทางกล่าวโทษคนส่วนน้อย ทางการเมืองสมัยใหม่ มีตัวอย่างเป็นรูปธรรมมากมายทั้งในไทยและในโลกว่า แพะรับบาป หมายถึง ใครคนใดคนหนึ่ง หรือคนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง ซึ่งถูกผลักให้รองรับความโกรธ และการกล่าวโทษอันหลากล้นที่ตามมาหลังเหตุหายนะ ปรักปรำศาสตร์ เป็นหนังสือไม่ปรักปรำใคร แต่แฉการปรักปรำทั่วไปในประวัติศาสตร์โลก(ไม่มีไทย) ตั้งแต่อดีตจนปัจจุบันได้อย่างอัศจรรย์ใจ (https://www.silpa-mag.com/wp-content/uploads/2017/02/William_Holman_Hunt_-_The_Scapegoat.jpg) “The Scapegoat” (แพะรับบาป) โดย William Holman Hunt, via Wikimedia Commons ที่มา : หนังสือพิมพ์มติชน ฉบับวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2558 ผู้เขียน: สุจิตต์ วงษ์เทศ : สยามประเทศไทย เผยแพร่: วันศุกร์ที่ 9 ตุลาคม พ.ศ.2563 เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรก : เมื่อ 22 มกราคม 2562 ขอบคุณ : https://www.silpa-mag.com/history/article_44509 (https://www.silpa-mag.com/history/article_44509) |