สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

.
(https://www.dailynews.co.th/wp-content/uploads/2023/09/Website-Template-1100x620-2023-09-17T000238.362-768x433.jpg)


พิพิธภัณฑ์ห้องสมุดเจ้าอาวาสวัดบวรฯ จัดกิจกรรม “สรรพวิทยาในตำราแมว กรมพระยาปวเรศฯ”

เนื่องในโอกาสวันคล้ายวันสิ้นพระชนม์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ พิพิธภัณฑ์และห้องสมุดเจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร จัดกิจกรรม “สรรพวิทยาในตำราแมว กรมพระยาปวเรศฯ” เรื่องแมวๆในตำราแมว ที่พิพิธภัณฑ์และห้องสมุดเจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร อาคารมนุษยนาควิทยาทาน วัดบวรนิเวศวิหาร ทุกวันเสาร์และวันอาทิตย์ตั้งแต่เดือนก.ย. - ต.ค. 2566 เริ่ม 23 ก.ย.นี้

เนื่องในโอกาสวันคล้ายวันสิ้นพระชนม์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ พิพิธภัณฑ์และห้องสมุดเจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร จัดกิจกรรม “สรรพวิทยาในตำราแมว กรมพระยาปวเรศฯ” เรื่องแมวๆในตำราแมว ที่พิพิธภัณฑ์และห้องสมุดเจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร อาคารมนุษยนาควิทยาทาน วัดบวรนิเวศวิหาร ทุกวันเสาร์และวันอาทิตย์ ตั้งแต่เดือน ก.ย.–ต.ค.2566

โดยในวันที่ 23 ก.ย.เวลา 13.00 – 16.00น. จะมีการเสวนา โดย อ.ธนโชติ เกียรติณภัทร คณะมนุษยศาสตร์ ม.รามคำแหง อ.บุญเตือน ศรีวรพจน์ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านอักษรศาสตร์ กรมศิลปากร ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณกรรม ปี 2565 และนายปรีชา วัฒนา ผู้อนุรักษ์สายพันธุ์แมวไทย พร้อมทั้งมีกิจกรรม ชมสมุดภาพตำราแมวโบราณหลายฉบับ ของสะสมสุดว้าวของทาสแมว และร่วมกิจกรรมกับน้องแมวที่ “ลานแมวสรวล”

(https://www.dailynews.co.th/wp-content/uploads/2023/09/375761724_6589072437878941_5367860915839097873_n.jpg)

ทั้งนี้สำหรับสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ เป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาเสนานุรักษ์ ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาน้อยเล็ก เมื่อวันที่ 14 ก.ย. กันยายน พ.ศ. ๒๓๕๒ มีพระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าฤกษ์ เมื่อพระชันษาได้ 13 ปี ได้ผนวชเป็นสามเณร ณ วัดมหาธาตุ เมื่อมีพระชันษาครบ 20 ปี ได้ผนวซเป็นพระภิกษุ โดยสมเด็จพระอริยวงษญาณ (ด่อน) เป็นพระอุปัชฌาย์ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นนุชิตชิโนรส เป็นพระกรรมวาจาจารย์

ผนวชแล้วศึกษาพระปริยัติธรรมในสำนักพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวชณะเป็นพระภิกษุ เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงตั้งธรรมยุติกนิกายก็ได้ทรงเข้าถือธรรมเนียมนั้นตาม นับว่าทรงเป็นต้นวงศ์ธรรมยุติกนิกาย 10 รูปแรก วันที่ พ.ศ.2379 ได้โดยเสด็จพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวขณะเป็นพระภิกษุ ย้ายไปประทับ ณ วัดบวรนิเวศวิหาร

(https://www.dailynews.co.th/wp-content/uploads/2023/09/376572460_619062316792314_4122374721597864535_n-1-1024x370.jpg)

สมเด็จพระมหาสมณจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ ทรงสนพระทัยศึกษาวิชาการทั้งตำราโบราณและวิทยาการสมัยใหม่ ตำรา “มัชชารนีติ” เป็นตำราที่ทรงนิพนธ์ขึ้นเป็นอักษรขอม ภาษาบาลี ประพันธ์ด้วยฉันทลักษณ์โตฎกฉันท์และปัฐยาวัตรฉันท์ เมื่อพ.ศ.2381 คือ

หลังจากเสด็จมาประทับที่วัดบวรนิเวศวิหารได้ 2 ปี ทรงเรียบเรียงจากองค์ความรู้เดิมตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุยา แล้วผนวกกับตามที่พระองค์ได้ทรงศึกษาเพิ่มเติมมาถึงแมวดี หรือ แมวคุณ ไว้ 26 ชนิด และกล่าวถึงแมวไม่ดี หรือ แมวโทษไว้ 12 ชนิด รวมเป็น 38 ชนิด นับว่าละเอียดกว่าตำราแมวทุกฉปับ หนังสือฉบับนี้ทรงนิพนธ์เป็นคาถาภาษาบาลีตลอดทั้งเล่ม แสดงถึงพระอัจฉริยภาพของพระองค์ด้านอักษรศาสตร์

ส่วน “ตำราดูลักษณะแมวและนก” เป็นคำประพันธ์ด้วยโคลงสี่สุภาพและกาพย์ฉบัง 16 พบในตำหนักเดิม อันเป็นที่ประทับของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์นั้น กล่าวถึงแมวทั้งสิ้น 17 ชนิด ปรากฏท้ายสมุดไทยว่า “ข้าพเจ้ามีนามฉายาว่า ศิริคุตโต ได้คัดจัดเรียงแล้ว แต่วันที่ 21 ส.ค. ร.ศ.130  ปีกุน” ก็เป็นตำราที่ใช้อ้างอิงการดูลักษณะแมวและการเลี้ยงแมวในยุคต่อมา นับเป็นตำราอันทรงคุณค่า เป็นหลักฐานแสดงถึงพระอัจฉริยภาพและความเป็นนักปราชญ์ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์




Thank to : https://www.dailynews.co.th/news/2724723/ (https://www.dailynews.co.th/news/2724723/)
17 กันยายน 2566  , 9:30 น. , การศึกษา-ไอที