สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

(https://www.silpa-mag.com/wp-content/uploads/2023/10/ภาพปก-เขาคลังนอก-696x364.jpg)
เขาคลังนอก เมืองโบราณศรีเทพ | ภาพ : มติชน ออนไลน์


หลักฐานใหม่ “เขาคลังนอก” แห่ง “เมืองโบราณศรีเทพ” เคยมีเจดีย์บริวารประกอบอยู่ด้วย.?!

“เขาคลังนอก” เป็นโบราณสถานที่ตั้งอยู่ทางทิศเหนือใน “เมืองโบราณศรีเทพ” อำเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ ในความรับรู้ของคนในปัจจุบันคาดว่าเป็นเจดีย์ที่ทำมาจากศิลาแลงเนื้อละเอียดก้อนใหญ่ สลักรูปสัญลักษณ์ปราสาทน้อยใหญ่ที่ผนังของฐานทั้ง 4 ด้าน ยกเว้นบันไดทางขึ้น และมีกองอิฐเป็นเค้าของทรงระฆัง ทว่ามีข้อมูลใหม่เพิ่มเติมขึ้นมาว่าโดยรอบของเจดีย์ “เขาคลังนอก” เคยมีเจดีย์บริวารประกอบอยู่ด้วย

ข้อมูลนี้ปรากฏอยู่ในหนังสือ “โบราณกาลปัจจุบัน” ของ ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร. สันติ เล็กสุขุม ระบุไว้ว่า กรมศิลปากรได้ค้นพบหลักฐานเพิ่มเติมว่า พื้นที่บริเวณกว้างโดยรอบของเจดีย์เขาคลังนอกเคยมีเจดีย์บริวารประกอบอยู่ด้วย จากการเทียบเคียงและติดตามแหล่งโบราณคดีทวารวดีที่สำคัญ รวมถึงวัตถุโบราณที่เกี่ยวข้องกับทวารวดี และคาดว่าเป็นแบบอย่างของเจดีย์ในสมัยนั้น เช่น พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ อู่ทอง พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระปฐมเจดีย์ ฯลฯ

นอกจากนี้ยังเทียบเคียงกับศิลปะเขมรสมัยก่อนเมืองพระนคร ศิลปะจามในเวียดนาม และศิลปะชวาภาคกลางอย่างเจดีย์บุโรพุทโธที่มีขนาดและโครงสร้างใกล้เคียงกับเจดีย์เขาคลังนอกอย่างมาก โดยศิลปะทั้งหมดที่ว่ามานี้สร้างขึ้นร่วมสมัยหรือก่อนหลังไม่ต่างกันมาก ราวพุทธศตวรรษที่ 12-14 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ศาสนาและศิลปกรรมจากชมพูทวีปได้แพร่หลายเข้ามาในภูมิภาคนี้อย่างต่อเนื่อง

จึงยืนยันได้ว่าเจดีย์เขาคลังนอก “เมืองโบราณศรีเทพ” เคยมีเจดีย์บริวารประกอบอยู่จริง

อ่านเพิ่มเติม :-
  •  “เมืองศรีเทพ” เมืองมรดกโลกล่าสุดของไทย “ตำนานเมืองเทวดา” กับพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ (https://www.silpa-mag.com/history/article_28556)
  •  วัฒนธรรม “ทวารวดี” ต้นเค้า “เมืองโบราณศรีเทพ” มรดกโลกแห่งล่าสุดของไทย (https://www.silpa-mag.com/culture/article_36408)




ขอขอบคุณ :-
ภาพ : มติชน ออนไลน์
ผู้เขียน : ปดิวลดา บวรศักดิ์
เผยแพร่ : วันพุธที่ 4 ตุลาคม พ.ศ.2566
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรก : เมื่อ 4 ตุลาคม 2566
website : https://www.silpa-mag.com/art/article_118724?utm_source=dable (https://www.silpa-mag.com/art/article_118724?utm_source=dable)

อ้างอิง :-
- สันติ เล็กสุขุม. โบราณกาลปัจจุบัน. กรุงเทพฯ: มติชน, 2566.
- https://www.silpa-mag.com/history/article_28527 (https://www.silpa-mag.com/history/article_28527)