สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

(https://i.pinimg.com/736x/20/54/9a/20549a0f5dbbdf6cb4b6f76f7582e110.jpg)


๒๓. นาควรรค หมวดช้าง

ในวรรคนี้ ทรงสอนเรื่องการฝึกตนเปรียบเทียบกับการฝึกช้าง เนื่องจากช้างเป็นสัตว์สำคัญในการสงคราม การเดินทาง และเป็นสัตว์ที่ฝึกง่าย เมื่อได้รับการฝึกดีแล้ว ย่อมเป็นสัตว์ฉลาด มีความอดทนสูง ผู้ที่ฝึกตนได้แล้ว ประเสริฐกว่าช้างที่ฝึกแล้ว

ครั้งหนึ่ง พระพุทธเจ้าถูกใส่ร้าย ถูกด่าว่าด้วยคำหยาบคาย ท่านพระอานนท์กราบทูลให้เสด็จไปเสียจากที่นั้น พระองค์ตรัสว่า

อหํ นาโคว สงฺคาเม    จาปาโต ปติตํ สรํ
อติวากฺยนฺติติกฺขิสฺสํ    ทุสฺสีโล หิ พหุชฺชโน
     
เราจักอดกลั้นซึ่งคำล่วงเกิน ดุจช้างอดทนซึ่งลูกศร
ที่ออกมาจากแล่งในสงคราม เพราะคนทุศีลมีมาก

ผู้ที่ไม่ฝึกฝนตนพระองค์ได้ตรัสเปรียบเทียบกับหมู ดังนี้

มิทฺธี ยทา โหติ มหคฺฆโส จ
นิทฺทายิตา สมฺปริวตฺตสายี
มหาวราโหว นิวาปปุฏฺโฐ
ปุนปฺปุนํ คพฺภมุเปติ มนฺโท

เมื่อใด บุคคลผู้ถูกความง่วงเหงาครอบงำ บริโภคมาก
ชอบแต่นอนกลิ้งเกลือกไปมา
เมื่อนั้น เขาย่อมมีปัญญาเฉื่อยชา ชอบเข้าห้องเป็นอาจิณ
เหมือนสุกรอ้วนที่เขาขุนด้วยเศษอาหาร ฉะนั้น

@@@@@@@

วิธีฝึกตน จะแสดงพอเป็นแนวทาง คือ

๑. ให้ฝึกจิตที่ชอบฟุ้งซ่าน เหมือนควาญช้างปราบพยศช้างตกมัน
๒. ฝึกถอนตนออกจากหล่มคือกิเลส เหมือนช้างแก่จมโคลนถอนตัวขึ้นไม่ได้ พอได้ยินเสียงกลองรบก็สามารถถอนตัวขึ้นได้ เพราะเคยฝึกฝนและผ่านสนามรบมาแล้ว.
๓. ฝึกคบกับสหายผู้มีปัญญา มีความประพฤติดี เป็นนักปราชญ์

๔. ฝึกเป็นคนมีความสุข ตามวิธีต่าง ๆ ที่ตรัสไว้ว่า

    - เมื่อมีกิจเกิดขึ้น สหายทั้งหลายนำสุขมาให้
    - ความยินดีด้วยปัจจัยตามมีตามได้ นำสุขมาให้
    - ในเวลาสิ้นชีวิต บุญนำสุขมาให้
    - การละทุกข์ได้ทั้งหมด นำสุขมาให้
    - ในโลก การเกื้อกูลมารดา นำสุขมาให้
    - การเกื้อกูลบิดา นำสุขมาให้
    - การเกื้อกูลสมณะ นำสุขมาให้
    - การเกื้อกูลท่านผู้ประเสริฐ นำสุขมาให้
    - ศีลนำสุขมาให้ตราบเท่าชรา
    - ศรัทธาที่ตั้งมั่นแล้ว นำสุขมาให้
    - การไม่ทำบาปทั้งหลาย ก็นำสุขมาให้




ขอขอบคุณ :-
ภาพจาก : pinerest
บทความ : พุทธวิธีในการสอนตามแนวธรรมบท ,พระมหาสุเทพ อคฺคเมธี ,จากคัมภีร์พระไตรปิฎก ,โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย กรุงเทพมหานคร 2542 ,หน้า 165 - 196
website : http://oldweb.mcu.ac.th/mcutrai/menu2/Article/article_11-2.htm (http://oldweb.mcu.ac.th/mcutrai/menu2/Article/article_11-2.htm)