สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

ยังไม่ค่อยจะเข้าใจ ว่า การนินทา เกี่ยวกับการโกหกอย่างไร

 บางคนก็บอกว่า ผิดศีล ข้อ 4 บางคนก็บอกว่า ไม่เกี่ยว

 อยากถามความเห้นในห้องกรรมฐาน นี้ การนินทา จัดเป็นการโกหก หรือ ไม่ ผิดศีลข้อที่ 4 หรือไม่

  :s_hi: :c017: โปรดวิจารณ์ ด้วยความเคารพนะคะ :67:

     
กุศลกรรมบถ ทางแห่งกรรมดี, ทางทำดี, ทางแห่งกรรมที่เป็นกุศล,
       กรรมดีอันเป็นทางนำไปสู่สุคติมี ๑๐ อย่าง คือ
       ก. กายกรรม ๓ ได้แก่
           ๑. ปาณาติปาตา เวรมณี เว้นจากทำลายชีวิต
           ๒. อทินนาทานา เวรมณี เว้นจากถือเอาของที่เข้ามิได้ให้
           ๓. กาเมสุมิจฉาจาร เวรมณี เว้นจากประพฤติผิดในกาม

       ข. วจีกรรม ๔ ได้แก่
           ๔. มุสาวาทา เวรมณี เว้นจากพูดเท็จ
           ๕. ปิสุณาย วาจาย เวรมณี เว้นจากพูดส่อเสียด
           ๖. ผรุสาย วาจาย เวรมณี เว้นจากพูดคำหยาบ
           ๗. สัมผัปปลาปา เวรมณี เว้นจากพูดเพ้อเจ้อ

       ค. มโนกรรม ๓ ได้แก่
           ๘. อนภิชฌา ไม่โลภคอยจ้องอยากได้ของเขา
           ๙. อพยาบาท ไม่คิดร้ายเบียดเบียนเขา
           ๑๐. สัมมาทิฏฐิ เห็นชอบตามคลองธรรม

ที่มา  พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)

---

นินทา
    น. คําติเตียนลับหลัง.ก. ติเตียนลับหลัง. (ป., ส. นินฺทา ว่า การติเตียน).

ที่มา พจนานุกรมอิเล็กทรอนิกส์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒

---

การพูดเท็จต้องประกอบด้วยองค์ 4 คือ
 
          1. เรื่องไม่จริง
 
          2. มีจิตคิดจะพูดให้ผิดไปจากความจริง
 
          3. พยายามที่จะพูดให้ผิดไปจากความจริง
 
          4. คนฟังเข้าใจความที่พูดนั้น


ลักษณะของการพูดเท็จ การพูดเท็จ มี 7 ประการ คือ
 
          - การพูดปด ได้แก่ การโกหก
 
          - การสาบาน ได้แก่ การทำให้ผู้อื่นหลงเชื่อด้วยการสาบาน
 
          - การทำเล่ห์กระเท่ห์ ได้แก่ การอวดอ้างสิ่งศักดิ์สิทธิ์อันไม่เป็นจริง
 
          - มารยา ได้แก่ การแสดงอาการให้เขาเห็นผิดจากที่เป็นจริง
 
          - ทำเลศ ได้แก่ การพูดเล่นสำนวน คลุมเครือ ให้คนฟังเข้าใจผิด
 
          - พูดเสริมความ ได้แก่ การเสริมให้มากกว่าความเป็นจริง
 
          - พูดอำความ ได้แก่ การตัดข้อความที่ไม่ประสงค์จะให้รู้ออกเสีย เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน


การพูดอนุโลมการพูดเท็จ มี 2 ประการ คือ
 
          1. อนุโลมพูดเท็จ คือ เรื่องที่ไม่จริง แต่พูดโดยมีเจตนาให้คนอื่นเชื่อถือ ได้แก่
 
          - เสียดแทง เป็นการว่าผู้อื่นให้เจ็บใจ เช่น การประชด การด่า
 
          - สับปลับ เป็นการพูดปดด้วยความคะนองปาก
 
          2. ปฏิสสวะ คือ การรับคำของผู้อื่นด้วยเจตนาที่บริสุทธิ์ แต่ภายหลังเกิดกลับใจไม่ทำตามที่รับนั้น ได้แก่
 
          - ผิดสัญญา คือ การที่สองฝ่ายทำสัญญาต่อกัน แต่ภายหลังฝ่ายหนึ่งได้บิดพลิ้ว ไม่ทำตาม ที่สัญญาไว้
 
          - เสียสัตย์ คือ การที่ฝ่ายหนึ่งได้ให้คำสัตย์ไว้ แต่ภายหลังได้บิดพลิ้วไม่ทำตามนั้น
 
          - คืนคำ คือการรับคำว่าจะทำสิ่งนั้นๆ โดยไม่มีข้อแม้ แต่ภายหลังหาได้ทำตามนั้นไม่


ยถาสัญญา คือ การพูดตามโวหารที่ตนเองจำได้ ถือว่าไม่ผิดศีล มี 4 ประการ
 
          1. พูดโวหาร ได้แก่ การพูดหรือเขียนตามธรรมเนียม เช่น ขอแสดงความเคารพอย่างสูง ซึ่งใจจริงอาจไม่เคารพ เลยก็ได้ เช่นนี้ถือว่าไม่ผิดศีล
 
          2. การเล่านิทานหรือนิยายให้ผู้อื่นฟัง หรือแต่งเรื่องขึ้นเพื่อใช้เป็นบทละคร หรือภาพยนตร์
 
          3. การพูดด้วยความเข้าใจผิด
 
          4. การพูดเพราะความพลั้งเผลอ


การพูดเท็จ มีโทษมากหรือโทษน้อย ขึ้นอยู่กับ
 
1. ความเสียหายที่เกิดขึ้นว่ามากน้อยเพียงใด
 
          2. คุณความดีของผู้ที่ถูกละเมิด
 
          3. ผู้พูดนั้นเป็นใคร เช่น
 
          - คฤหัสถ์ที่โกหกว่า "ไม่มี" เพราะไม่อยากให้ของของตน อย่างนี้มีโทษน้อย แต่การเป็นพยาน เท็จมีโทษมาก
 
          - บรรพชิตพูดเล่นมีโทษน้อย แต่การพูดว่าตน "รู้เห็น" ในคุณวิเศษที่ตนไม่รู้ไม่เห็นมีโทษมาก


อ้างอิง
(http://main.dou.us/file_content/mag_img/img_magazine_b_08270145602.jpg)
ที่มา http://main.dou.us/view_content.php?s_id=311 (http://main.dou.us/view_content.php?s_id=311)

---

    การนินทาเป็นการติเตียนลับหลัง หากเป็นการติเตียนด้วยความสัตย์ ไม่ถือว่าโกหก

    แต่อย่างไรก็ตาม ขอให้พิจารณาองค์ประกอบของการพูดเท็จให้ดีด้วยว่า เข้าข่ายหรือไม่

    หากการติเตียนเข้าข่ายตามองค์ประกอบนั้นก็ถือว่า มุสา
     :25: :25: :25:

การนินทา เป็นสิ่งที่ไม่ดี แต่ในสังคมนั้นจัดได้ว่าเป็นเรื่อง เม้าส์กันอันดับต้น เชียวนะครับ

ดังนั้น ผู้หวังความสงบ ก็พึงเว้นจากการนินทา

 แต่ถ้าต้องถูกนินทา ต้องนึกถึง กลอนสุนทรภู่ เลยนะครับ

   อันนินทา กาเล เหมือนเทน้ำ ไม่ชอกช้ำ เหมือนเอามีด ไปกรีดหิน

 แม้แต่องค์ ปฏิมา ยังราคินทร์   มนุษย์เ้ดินดิน หรือจะ้พ้น คนนินทา

(http://www.guitarthai.com/picpost/gtpicpost/A2028287.jpg)

 

 
      พระพุทธองค์ตรัสไว้ว่า

      "ผู้ไม่ถูกนินทาไม่มีในโลก"

      "บุรุษผู้ถูกนินทาโดยส่วนเดียว หรือถูกสรรเสริญโดยส่วนเดียวไม่มีแล้ว จักไม่มี และไม่มีในบัดนี้"

     ลิงค์แนะนำ
     "ผู้ถูกนินทา หรือ ถูกสรรเสริญ โดยส่วนเดียวไม่มี"
     http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=5178.0 (http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=5178.0)

ดังนั้น เราจะเห็นว่าเวลาเราเข้าไปฝึกภาวนา นั้น จะถูกสั่ง หรือ บังคับ ขอให้เก็บวาจา คะ

การเก็บวาจา นั้นมีความจำเป้นเป็นอย่างมาก เพราะการเก็บวาจานั้นจะทำให้เราหมดจดจาก

การพูดเท็จได้

  (http://3.bp.blogspot.com/-Q0Wobi4DoJ4/TgAQg4tyT_I/AAAAAAAAAFo/PI3nXcI54j8/s1600/4.png)

 เพราะบางครั้ง เราเองฝึกพูดเท็จกันเป็นนิสัย

อาจจะเป็นเพราะว่าถ้าพูดความจริงแล้ว คนรับไม่ได้

   เช่น สามี ถามภรรยา ว่า คุณรักผมไหม 
     ถึงจะหน่าย ขนาดไหน ก็ยังต้องโกหกว่า ยังรักอยู่มาก ด้วย......( ฮ่วย ถามทำไม )