สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

              สมณะผู้ไม่หวั่นไหวนั้น พึงทราบ(ว่า) ได้แก่พระโสดาบัน.
               จริงอยู่ พระโสดาบัน ชื่อว่าสมณะผู้ไม่หวั่นไหว เพราะอรรถว่าเป็นผู้ไม่หวั่นไหว ด้วยการกล่าวร้ายของคนอื่น เหมือนเสาเขื่อนไม่หวั่นไหวเพราะลมทั้ง ๔ ฉะนั้น เป็นผู้ประกอบด้วยศรัทธาอันไม่คลอนแคลน.
               สมจริงตามคำที่ท่านกล่าวไว้แล้ว ความพิสดารว่า
               ก็บุคคลคนไหน ชื่อว่าสมณะผู้ไม่หวั่นไหว บุคคลบางคนในโลกนี้ (ที่ชื่อว่าสมณะผู้ไม่หวั่นไหว) เพราะสิ้นสังโยชน์ ๓.


              ส่วนพระสกทาคามี ชื่อว่าสมณะดอกปทุม เพราะอรรถว่ามีราคะโทสะและโมหะเบาบาง. เพราะเหตุนั้น ท่านจึงกล่าวว่า ก็บุคคลคนไหน ชื่อว่าสมณะดอกปทุม บุคคลบางคนในโลกนี้มาสู่โลกนี้ครั้งเดียวเท่านั้น ย่อมทำความสิ้นทุกข์ได้ บุคคลนี้ ท่านเรียกว่าสมณะดอกปทุม.


              พระอนาคามี ชื่อว่าสมณะดอกบุณฑริก เพราะอรรถว่าจักตรัสรู้ (บาน) พลันทีเดียว เพราะไม่มีราคะและโทสะ. เพราะเหตุนั้น ท่านจึงกล่าวว่า บุคคลคนไหน ชื่อว่าสมณะดอกบุณฑริก บุคคลบางคนในโลกนี้ (ละ) สังโยชน์เบื้องต่ำ ๕ ฯลฯ บุคคลนี้ ท่านเรียกว่าสมณะดอกบุณฑริก.

            ส่วนพระอรหันต์ ชื่อว่าสมณะสุขุมาล (สมณะผู้ละเอียดอ่อน) ในบรรดาสมณะ (ด้วยกัน) เพราะไม่มีกิเลสทุกอย่างที่ทำให้กระด้าง. เพราะเหตุนั้น ท่านจึงกล่าวว่า ก็ในบรรดาสมณะบุคคลคนไหน ชื่อว่าสมณะสุขุมาละ บุคคลบางคนในโลกนี้ เพราะสิ้นอาสวะทั้งหลาย ฯลฯ สำเร็จอยู่ บุคคลนี้ ท่านเรียกสมณสุขุมาละ ในบรรดาพระสมณะทั้งหลาย.

อ้างอิง
อรรถกถา ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค สังคีติสูตร
http://www.84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=11&i=221&p=5#%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%97_%E0%B9%94_%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87 (http://www.84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=11&i=221&p=5#%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%97_%E0%B9%94_%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87)
อ่าน เนื้อความในพระไตรปิฎก
http://www.84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=11&A=4501&Z=7015 (http://www.84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=11&A=4501&Z=7015)
ขอบคุณภาพจาก http://i1045.photobucket.com/,http://forum.camerartmagazine.com/,http://wallpaper.dmc.tv/,http://gallery.palungjit.com/ (http://i1045.photobucket.com/,http://forum.camerartmagazine.com/,http://wallpaper.dmc.tv/,http://gallery.palungjit.com/)

---

ที่มา พจนานุกรมอิเล็กทรอนิกส์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒