สนง.ส่งเสริมพระกรรมฐาน

สวัสดีครับไทยรัฐออนไลน์ : คนดังนั่งเขียนวันนี้ ผมจะขออนุญาตบอกบุญไปยังท่านผู้อ่านทุกท่านด้วย
ครับคือผมและเพื่อนๆ สมัยนักเรียนสาธิตประสานมิตร รุ่น 11 และมัธยมสาธิต รุ่น 15 จะร่วมกันทอดถวายผ้าจุลกฐิน ตามแบบประเพณีไทใหญ่ที่วัดทุ่งโป่ง อ.ปาย จ.แม่ฮ่องสอน ในวันอาทิตย์ที่ 25 และวันจันทร์ที่ 26 พฤศจิกายน 2555 นี้ ผมจะจัดเป็นงานประเพณีแบบไทใหญ่แท้ๆ ที่หาดูที่ไหนไม่ได้อีกแล้วครับ เราปลูกฝ้ายกันจริงๆ และจะเก็บปุยฝ้ายมาปั่นเป็นด้ายและทอเป็นผืนผ้า เพื่อใช้ตัดเย็บด้วยมือ เป็นผ้าไตรจีวรและผ้าห่มองค์พระประธาน

นอกจากนั้น ยังมีกิจกรรมและการแสดงการประกวดทางวัฒนธรรมต่างๆ อีกมากมาย ผมขอร้องให้ผู้เข้าร่วมงานนี้ทุกท่านใส่เสื้อผ้าพื้นเมืองตามท้องถิ่นนิยม ขอให้เป็นเสื้อผ้าฝ้ายหรือไหมเท่านั้น และขอให้งดเสื้อยืด ผ้าใยสังเคราะห์ และกางเกงยีนส์ พิธีจะเริ่มตอนบ่ายวันอาทิตย์ 25 และยาวไปจบเอาเที่ยงวันของวันจันทร์ 26 พฤศจิกายน 2555 ครับ

อยากกราบเรียนเชิญท่านที่สนใจให้ไปร่วมงานกันให้มากๆ ครับ เพราะโอกาสที่จะทำพิธีแบบไทใหญ่เต็มรูปแบบเช่นนี้ คงไม่มีง่ายๆ อีกแล้ว ผมและเพื่อนๆ ช่วยกันจัดทัวร์ถึง 4 ครั้ง เพื่อนำมาเป็นทุนในการจัดงานครั้งนี้ เพื่อที่จะไม่ไปรบกวนใช้เงินที่ทุกท่านจะถวายต่อองค์กฐินเลยแม้แต่สลึงเดียว ดังนั้นท่านใดอยากถ่ายภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหวหรืออยากถ่ายทำรายการอะไรๆ ก็เชิญได้ตามสะดวกเลยครับ

สำหรับวันนี้ ผมขอลงเฉพาะลำดับงานก่อนเพื่อให้ท่านที่สนใจอยากไปร่วมงานวางแผนการเดินทางและหาที่พักล่วงหน้าได้ครับ ส่วนรายละเอียดของการแสดงทางวัฒนธรรม และการประกวดทางวัฒนธรรมต่างๆที่มีมากมายตลอดวันตลอดคืน รวมทั้งเครื่องบูชาแบบไทใหญ่ที่จะใช้ในกิจกรรมทางพิธีในช่วงต่างๆ จะนำมาเล่าในวันพฤหัสหน้าครับ หากใจร้อนก็เปิดหาดูในเฟซบุ๊กที่...จุลกฐิน..ได้เลยครับ

ลำดับพิธีงานจุลกฐินวัดทุ่งโป่ง อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
  วันอาทิตย์ที่ 25 พฤศจิกายน 2555 เวลา 10.00 น. ถึงวันจันทร์ที่ 26 พฤศจิกายน 2555 เวลา 12.00 น.
     - พิธีสืบเส้นฝ้าย
     - พิธีตั้งสัตยาธิษฐานกระทำผ้าจุลกฐิน
     - ขบวนแห่พิธีเก็บฝ้าย
     - พิธีถวายและขอผาติกรรมปุยฝ้าย
     - พิธีเริ่มทอผ้าฝ้ายและตัดเย็บ
     - ย้อมผ้าและหิงผ้า (ผิงผ้า)
     - ขบวนแห่ผ้าจุลกฐินทางน้ำและทางบก
     - พิธีถวายผ้าจุลกฐิน



วันอาทิตย์ที่ 25 พฤศจิกายน 2555

เวลาประมาณ 10.00 น.
พิธีสืบเส้นฝ้าย
พระสงฆ์ทำวัตรเช้าพร้อมผู้เข้าร่วมพิธี ต่อด้วยการสมาทานศีล จากนั้นนำเส้นฝ้ายที่เตรียมไว้มาขึงขึ้นบนกี่ทอผ้าที่จะใช้ในพิธีทอผ้าไตรจีวร เรียกว่า การสืบเส้นฝ้าย โดยมีการตั้งราชวัตรฉัตรธงล้อมไว้ จากนั้นจะเริ่มการทอผ้าในกี่อื่นๆ ก่อน และจะเว้นกี่ประธานเอาไว้ 1 กี่ เพื่อเริ่มทอในช่วงพิธีตอนเย็นใกล้ค่ำ

เวลาประมาณ 16.00 น.
พิธีตั้งสัตยาธิษฐานกระทำผ้าจุลกฐิน
เชิญผู้ร่วมพิธีขึ้นบนศาลาของวัดทุ่งโป่ง เพื่อร่วมพิธีฯ โดยวงดนตรีสะล้อซอซึง และหญิงพรหมจารี ทั้ง 9 คน สมมติเป็นนางฟ้า 9 องค์ มือถือสวยดอก (กรวยดอกไม้) เพื่อจะถวายเป็นพุทธบูชาพร้อมสะพายก๋วย (ตะกร้าสานเพื่อใส่ปุยฝ้าย) ฟ้อนเข้าสู่พิธี

จากนั้นตุ๊หลวงกล่าวนำ สมาทานศีล ต่อด้วยพ่อหนานอาจารย์วัดกล่าวนำ คำตั้งสัตยาธิษฐานกระทำผ้าจุลกฐินให้สำเร็จภายใน 24 ชั่วโมง เสร็จแล้วพระสงฆ์ลั่นฆ้องชัย สวดชยันโต ตุ๊หลวงเจ้าอาวาสประพรมน้ำพระพุทธมนต์ให้แก่ผู้เข้าร่วมพิธีทุกคน ต่อด้วยนางฟ้า 9 องค์พร้อมวงสะล้อซอซึงฟ้อนนำลงจากศาลาวัด เพื่อไปตั้งขบวนแห่ที่หน้าวัดฟ้อนนำเดินไปยังไร่ฝ้าย

เวลาประมาณ 17.00 น.
ขบวนพิธีเก็บฝ้าย
วงสะล้อพร้อมนางฟ้า 9 องค์พร้อมผู้เข้าร่วมพิธีตั้งขบวนแห่ เดินไปยังแปลงปลูกฝ้ายใกล้ๆ กับวัด ณ ที่นั่น ได้จัดตั้งราชวัตรล้อมรอบไว้แล้ว เมื่อถึงแปลงฝ้าย ประธานในพิธีทำการสักการบูชา และตั้งจิตอธิษฐาน ณ ศาลเพียงตาหน้าไร่ฝ้าย เพื่อบอกกล่าวเจ้าที่เจ้าทาง จากนั้นทำพิธีสักการะแม่พระธรณี และท้าวจตุโลกบาลทั้ง 4 ที่ช่วยปกป้องคุ้มครองต้นฝ้ายให้เจริญงอกงาม จนผลิดอกออกผล ให้ฝักให้ปุยฝ้ายเพื่อใช้ในการทอผ้าจุลกฐินครั้งนี้ได้

จากนั้นนางฟ้าทั้ง 9 องค์ ฟ้อนนำผู้ร่วมพิธีเข้าสู่ไร่ฝ้าย เพื่อเก็บปุยฝ้าย ในขณะเดียวกันชาย 4 คน แต่งกายสมมติเป็นท้าวจตุโลกบาลทั้ง 4 องค์ ได้ผุดขึ้นในไร่ฝ้ายเพื่อร่วมเก็บฝ้ายและให้พรด้วย เมื่อเก็บปุยฝ้ายใส่ก๋วยได้ปริมาณมากพอแล้ว ก็ตั้งขบวนแห่ปุยฝ้ายที่เก็บได้กลับวัด นำโดยนางฟ้า 9 องค์ และท้าวจตุโลกบาลทั้ง 4 องค์ และวงสะล้อ รวมทั้งผู้ร่วมพิธีโดยใช้คบไฟและไต้ เป็นเครื่องให้แสงสว่างนำทาง

เวลาประมาณ 18.30 น.
พิธีถวายและขอผาติกรรมปุยฝ้าย
เมื่อขบวนแห่ปุยฝ้ายกลับถึงวัด นางฟ้าทั้ง 9 องค์และจตุโลกบาลทั้ง 4 องค์ นำผู้เข้าร่วมพิธี ขึ้นบนศาลาวัดตามเดิม โดยตอนกลางของศาลานับจากประตูทางเข้า ยาวลึกเข้าไปจนถึงหน้าพระประธานได้ทอดผ้าฝ้ายฮำเมืองสีขาวตุ่น ที่ตอนปลายผ้าขาวด้านองค์พระประธาน จะผูกฝ้ายสายสิญจน์ไว้ที่ปลายมุมทั้ง 2 ข้าง แล้วรวบสายสิญจน์ทั้ง 2 ข้างมารวม กันแล้วโยงไปผูกกับพระหัตถ์ของพระประธาน นางฟ้าทั้ง 9 องค์ เทปุยฝ้ายที่ร่วมกันเก็บมาลงบนผ้าฮำเมืองสีขาวตุ่นที่ปูลาดไว้ให้เป็นสายยาวต่อเนื่อง ตามความยาวของผ้าที่ปูไว้

จากนั้น ผู้ร่วมพิธีจะได้นำปุยฝ้ายที่ทางวัดได้เตรียมไว้ให้บูชาตามกำลังศรัทธา โปรยปรายตามลงไปบนปุยฝ้ายที่มีอยู่เดิมบนผืนผ้าฮำเมืองเพื่อเป็นพุทธบูชา แล้วพ่อหนานอาจารย์วัดกล่าวคำถวายปุยฝ้ายเป็นพุทธบูชา ด้วยภาษาไทใหญ่ ตามด้วยคำกล่าวขอผาติกรรมปุยฝ้าย จากวัด เมื่อกล่าวจบแล้ว ผู้เข้าร่วมพิธีโปรยเงินปัจจัยตามกำลังศัทธาลงบนปุยฝ้ายที่อยู่บนผ้าขาว นางฟ้าทั้ง 9 องค์และจตุโลกบาลทั้ง 4 องค์ เก็บรวบรวมปัจจัยเหล่านั้นถวายตุ๊หลวง จากนั้นพระสงฆ์อนุโมทนา และให้พรผู้ร่วมพิธีกรวดน้ำ ต่อด้วยหนานวัดเก็บรวบรวมปุยฝ้ายใส่ก๋วยตามเดิม เพื่อนำไปอิดฝ้ายต่อไป

เวลาประมาณ 19.00 น.
พิธีเริ่มทอผ้าฝ้ายและตัดเย็บ
ผู้ร่วมพิธีสมาทานศีลบนศาลาวัดอีกครั้ง พร้อมตั้งจิตอธิษฐาน จากนั้นลงจากศาลาไปสู่กี่ทอผ้าหลังประธานที่ได้ล้อมราชวัตรเตรียมไว้ ครั้นได้เวลาอันเป็นมงคล ตุ๊หลวงลั่นฆ้องชัย และสวดชยันโต ช่างทอผ้าเริ่มพุ่งกระสวยและกระทบพืมเป็นปฐมฤกษ์ เป็นสัญญาณแห่งพิธีทอผ้าจุลกฐินถวายเป็นพุทธบูชา จากนั้นผู้ร่วมพิธีกลับขึ้นสู่ศาลาเพื่อร่วมแรงร่วมใจ ทำการ อึดฝ้าย, ยิงฝ้าย, ผัดฝ้าย, ปั่นฝ้าย, เปี๋ยฝ้าย และทอผ้า

เมื่อแล้วเสร็จจึงเริ่มการตัดเย็บผ้าไตรจีวร และผ้าห่มพระประธาน รวมทั้งสิ้น 6 ผืน คือ ผ้าอังสะ, ผ้าสบง, รัดประคด, จีวร,สังฆาฏิ และผ้าห่มองค์พระประธาน กิจกรรมดังกล่าวนี้จะดำเนินไปจนถึงเวลาประมาณตี 3 หรือ ตี 4 ของวันจันทร์ที่ 26 พฤศจิกายน 2555


วันจันทร์ที่ 26 พฤศจิกายน 2555 เวลาประมาณตี 3 - ตี 4

การย้อมผ้าและหิงผ้า(ผิงผ้า)
เมื่อการตัดเย็บไตรจีวรและผ้าห่มองค์พระประธานสำเร็จเรียบร้อยแล้ว ผ้านั้นยังเป็นผ้าฮำเมืองสีตุ่นตามธรรมชาติอยู่  จึงจะเริ่มพิธีย้อมผ้าเหล่านั้น โดยใช้แก่นขนุน, หัวขมิ้น, เปลือกไม้อื่นๆ มาต้มให้ออกสี โดยได้ถูกต้มเคี่ยวในหม้อดิน ในเขตราชวัตรมาตั้งแต่หัวค่ำของวันก่อนแล้ว การย้อมผ้าครั้งนี้เป็นการย้อมด้วยมือเปล่า ซึ่งจะใช้เวลาประมาณ 2 ชั่วโมง กำหนดแล้วเสร็จประมาณ ตี 5 จากนั้นเริ่มก่อกองไฟเพื่อที่จะนำผ้าที่ย้อม เสร็จแล้วไปหิงไฟ (ผิงไฟ) เมื่อผ้าหมาดดีแล้ว จะนำไปรีดให้แห้งสนิทอีกครั้ง แล้วจัดพับวางบนโตก ครอบด้วยดอกไม้คลุมไตร 

อนึ่ง ในช่วงเวลาดังกล่าวนี้จะมีพิธีกวนข้าวทิพย์ร่วมอยู่ในช่วงเวลาเดียวกันด้วย

***** นับจากเวลานี้เป็นต้นไป ถือได้ว่าผ้าไตรจีวรที่จะถวายเป็นผ้าจุลกฐินได้สำเร็จลงแล้ว จึงขอให้ผู้ร่วมพิธีทุกคน ใช้เวลาต่อไปในช่วงสั้นๆ นี้เป็นเวลาพักผ่อนตามอัธยาศัย กรุณาอาบน้ำ สีฟัน เปลี่ยนเสื้อผ้าชุดใหม่ รับประทาน อาหารเช้าให้แล้วเสร็จ และเตรียมตัวเข้าพิธีถวายผ้าจุลกฐินต่อไป *****


วันจันทร์ที่ 26 พฤศจิกายน 2555 เวลาประมาณ 07.00 น.

ขบวนแห่ผ้าจุลกฐินทางน้ำและทางบก
เวลาประมาณ 07.00 น. ขบวนแห่ทางน้ำจะเดินทางไปไปตั้งขบวนที่บริเวณคอสะพานริมน้ำปายในตัวอำเภอ และในเวลาเดียวกันขบวนแห่ทางบกก็เริ่มตั้งขบวนที่ริมน้ำปาย บริเวณกาสะลอง รีสอร์ท

เวลาประมาณ 08.00 น. ขบวนแห่ทางน้ำเริ่มออกเดินทางนำผ้ากฐินพร้อมต้นปัจจัย และเครื่องบริวารกฐินล่องลำน้ำปาย ระยะทางประมาณ 2 กม.

เวลาประมาณ 09.00 น. ขบวนแห่ทางน้ำล่องมาถึงบริเวณท่าน้ำของกาสะลองรีสอร์ท ณ ที่นั้น ขบวนแห่ทางบกได้ตั้งขบวนเตรียมพร้อมอยู่เรียบร้อยแล้ว จากนั้นเชิญผ้าจุลกฐินขึ้นตั้งบนเสลี่ยงเพื่อจัดขบวนแห่ทางบกต่อไป

เวลาประมาณ 09.15 น. เริ่มขบวนแห่ผ้าจุลกฐินทางบก ระยะทางประมาณ 1 กม. โดยจะแห่ไปตามคันนาจนไปถึงวัดวัดทุ่งโป่ง กรุณาใส่เสื้อผ้าพื้นเมือง งดเสื้อยืดและใยสังเคราะห์ งดกางเกงยีนส์ หากจะกางร่มให้ใช้ร่มกระดาษพื้นเมือง (มีจำหน่ายที่วัด)

เวลาประมาณ 10.00 น. ขบวนแห่ผ้าจุลกฐินทางบกเข้าถึงวัดทุ่งโป่ง ผู้เข้าร่วมพิธีที่อยู่ในบริเวณวัดโปรยข้าวตอกดอกไม้ถวายเป็นพุทธบูชาแด่ องค์ผ้าจุลกฐิน จากนั้นแห่ทักษินาวัตรเวียนขวารอบพระอุโบสถ 3 รอบ แล้วอัญเชิญผ้าจุลกฐิน, เครื่องบริวารกฐินและต้นปัจจัยทั้งหมด พร้อมด้วยผู้ร่วมพิธีขึ้นบนศาลาวัด ณ ที่นั้น ได้ทอดผ้าฮำเมืองสีขาวตุ่นไว้กลางศาลาเรียบร้อยแล้ว นำผ้าจุลกฐินพร้อมด้วยบริวารกฐิน รวมถึงต้นปัจจัยวางบนผ้าขาวนั้น

เวลาประมาณ 10.30 น. พิธีถวายผ้ากฐิน เริ่มพิธีถวายผ้าจุลกฐินตามคติประเพณีของชาวไทใหญ่

เวลาประมาณ 11.00 น. เสร็จพิธีถวายผ้าจุลกฐิน คณะสงฆ์ทำพิธีกรานกฐินและฉันภัตตาหารเพล ในระหว่างนั้นจะมีการประมูลวัตถุมงคล และงานศิลปะได้รับบริจาคจากศิลปินชื่อดัง เช่น อาจารย์มาลา คำจันทร์/อาจารย์นุสรา เตียงเกตุ/อาจารย์วิลักษณ์ ศรีป่าซาง/อาจารย์ลิปปิกร มาแก้ว/อาจารย์เบญจพล สิทธิปราณีต/อาจารยแดง ศรีสุวรรณหรือ์สล่าแดง/อาจารย์นายทันตแพทย์นวภูมิ เพื่อนำปัจจัยถวายวัดสมทบองค์กฐิน

เวลา 12.00 น. ประกาศยอดปัจจัยทั้งหมดที่ได้รับบริจาคจากงานจุลกฐินครั้งนี้ จากนั้นพระสงฆ์อนุโมทนาและให้พร ผู้ที่ร่วมพิธีกรวดน้ำอุทิศส่วนกุศลให้ญาติมิตรและผู้มีพระคุณ พ่อหนานอาจารย์วัดนำสวดลาพระ

------ เสร็จพิธี -----

นี่เป็นรายการเพียงบางส่วนเท่านั้นนะครับ วันพฤหัสหน้าจะเป็นรายละเอียดของกิจกรรม การละเล่น การแสดง การประกวดทางวัฒนธรรมต่างๆ มากมาย กรุณาติดตามอ่านต่อไป และหากสามารถไปร่วมงานได้ ก็จะเป็นการดีที่สุดเลยครับ

เผ่าทอง ทองเจือ
http://www.facebook.com/paothong.pan (http://www.facebook.com/paothong.pan)"www.facebook.com/paothong.pan
http://www.facebook.com/paothong.thongchua (http://www.facebook.com/paothong.thongchua)"www.facebook.com/paothong.thongchua

 
ขอบคุณภาพและบทความจาก
http://www.thairath.co.th/content/edu/302747 (http://www.thairath.co.th/content/edu/302747)