|
หัวข้อ: ปัสสัทธิ สัมโพชฌงค์ มีลักษณะอย่างไร ครับ จะสมบูรณ์ ในกรรมฐานได้อย่างไร เริ่มหัวข้อโดย: tang-dham ที่ กุมภาพันธ์ 02, 2013, 01:34:51 pm ask1
ปัสสัทธิ สัมโพชฌงค์ มีลักษณะอย่างไร ครับ จะสมบูรณ์ ในกรรมฐานได้อย่างไร thk56 หัวข้อ: Re: ปัสสัทธิ สัมโพชฌงค์ มีลักษณะอย่างไร ครับ จะสมบูรณ์ ในกรรมฐานได้อย่างไร เริ่มหัวข้อโดย: สมภพ ที่ กุมภาพันธ์ 04, 2013, 07:11:42 am "เมื่อความสุขสงบเย็นอันเกิดขึ้นจากการได้ปฏิบัติธรรมปรากฏขึ้นในจิตของตน ความมีเมตตากรุณาในหมู่สัตว์ย่อมบังเกิดขึ้นโดยไม่มีประมาณ และมีความปรารถนาดีที่จะให้ผู้ือื่นได้รับประโยชน์นั้นด้วยอย่างเต็มที่ จึงไม่มีความตระหนี่ในผู้มีธรรม และย่อมนำพาประโยชน์เกื้อกูลแก่หมู่ชนโดยทั่วไป .."
:13: :13: :13: หัวข้อ: Re: ปัสสัทธิ สัมโพชฌงค์ มีลักษณะอย่างไร ครับ จะสมบูรณ์ ในกรรมฐานได้อย่างไร เริ่มหัวข้อโดย: raponsan ที่ กุมภาพันธ์ 11, 2013, 10:54:55 am ans1 ans1 ans1
ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ คือ อะไร ปัสสัทธิ คือ ความสงบกายสงบใจ, ความสงบใจและอารมณ์, ความสงบเย็น, ความผ่อนคลายกายใจ (ข้อ ๕ ในโพชฌงค์ ๗) [ความหมายตาม พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)] ขอยกข้อความที่เนื่องด้วยปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ในพระไตรปิฎก มาแสดงดังนี้ [๕๔๒] โพชฌงค์ ๗ คือ ๑. สติสัมโพชฌงค์ ๒. ธัมมวิจยสัมโพชฌงค์ ๓. วิริยสัมโพชฌงค์ ๔. ปีติสัมโพชฌงค์ ๕. ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ ๖. สมาธิสัมโพชฌงค์ ๗. อุเบกขาสัมโพชฌงค์ [๕๔๓] ในโพชฌงค์ ๗ นั้น สติสัมโพชฌงค์ เป็นไฉน - ภิกษุในศาสนานี้ เป็นผู้มีสติ ประกอบด้วยสติและปัญญาอันยิ่ง ระลึกได้ ระลึกได้ย่อยๆ ซึ่งกิจที่ทำไว้นานๆ หรือวาจาที่กล่าวไว้นานๆ นี้เรียกว่า สติสัมโพชฌงค์ - ภิกษุนั้น มีสติอย่างนั้นอยู่ วิจัย เลือกสรร พิจารณา ซึ่งธรรมนั้น ด้วยปัญญา นี้เรียกว่า ธัมมวิจยสัมโพชฌงค์ - ความเพียร ความไม่ย่อหย่อน อันภิกษุนั้นผู้วิจัย เลือกสรร พิจารณาซึ่งธรรมนั้น ด้วยปัญญา ปรารภแล้ว นี้เรียกว่า วิริยสัมโพชฌงค์ - ปีติ อันปราศจากอามิส เกิดขึ้นแก่พระภิกษุผู้มีความเพียรอันปรารภแล้ว นี้เรียกว่า ปีติสัมโพชฌงค์ - กายก็ดี จิตก็ดี ของภิกษุผู้มีใจปีติ ย่อมสงบระงับ นี้เรียกว่า ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ - จิตของภิกษุผู้มีกายสงบระงับแล้ว มีความสุขสบาย ย่อมตั้งมั่น นี้เรียกว่า สมาธิสัมโพชฌงค์ - ภิกษุนั้น เป็นผู้เพ่งเล็งอยู่ด้วยดี ซึ่งจิตที่ตั้งมั่นอย่างนั้น นี้เรียกว่า อุเบกขาสัมโพชฌงค์ __________________________________________ พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๕ พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๒ วิภังคปกรณ์ ๑๐. โพชฌงควิภังค์ สุตตันตภาชนีย์ โพชฌงค์ ๗ นัยที่ ๑ ที่มา http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=35&A=7181&Z=7207&pagebreak=0 (http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=35&A=7181&Z=7207&pagebreak=0) ans1 ans1 ans1 [๕๔๘] ปีติสัมโพชฌงค์ เป็นไฉน ปีติที่มีวิตก มีวิจาร มีอยู่ ปีติที่ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีอยู่ ปีติที่มีวิตก มีวิจารแม้ใด ปีติที่มีวิตก มีวิจารแม้นั้น ก็ชื่อว่า ปีติสัมโพชฌงค์ ย่อมเป็นไป เพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความตรัสรู้ เพื่อนิพพาน ปีติที่ไม่มีวิตก ไม่มีวิจารแม้ใด ปีติที่ไม่มีวิตก ไม่มีวิจารแม้นั้น ก็ชื่อว่า ปีติสัมโพชฌงค์ ย่อมเป็นไปเพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความตรัสรู้ เพื่อนิพพาน [๕๔๙] ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ เป็นไฉน กายปัสสัทธิ มีอยู่ จิตตปัสสัทธิ มีอยู่ กายปัสสัทธิแม้ใด กายปัสสัทธิ แม้นั้น ก็ชื่อว่า ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ ย่อมเป็นไปเพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความตรัสรู้เพื่อนิพพาน จิตตปัสสัทธิแม้ใด จิตตปัสสัทธิแม้นั้น ก็ชื่อว่า ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ ย่อมเป็นไปเพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความตรัสรู้ เพื่อนิพพาน [๕๕๐] สมาธิสัมโพชฌงค์ เป็นไฉน สมาธิที่มีวิตก มีวิจาร มีอยู่ สมาธิที่ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีอยู่ สมาธิที่มีวิตก มีวิจารแม้ใด สมาธิที่มีวิตก มีวิจารแม้นั้น ก็ชื่อว่า สมาธิสัมโพชฌงค์ ย่อมเป็นไปเพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความตรัสรู้ เพื่อนิพพาน สมาธิที่ไม่มีวิตก ไม่มีวิจารแม้ใด สมาธิที่ไม่มีวิตก ไม่มีวิจารแม้นั้น ก็ชื่อว่า สมาธิสัมโพชฌงค์ ย่อมเป็นไปเพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความตรัสรู้ เพื่อนิพพาน _______________________________________________________ พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๕ พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๒ วิภังคปกรณ์ โพชฌงค์ ๗ นัยที่ ๒ ที่มา http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=35&A=7208&Z=7258&pagebreak=0 (http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=35&A=7208&Z=7258&pagebreak=0) ans1 ans1 ans1 [๕๕] กายปัสสัทธิ มีในสมัยนั้น เป็นไฉน? การสงบ การสงบระงับ กิริยาที่สงบระงับ ความสงบระงับแห่งเวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ ในสมัยนั้น อันใด นี้ชื่อว่า กายปัสสัทธิ มีในสมัยนั้น. [๕๖] จิตตปัสสัทธิ มีในสมัยนั้น เป็นไฉน? การสงบ การสงบระงับ กิริยาที่สงบ กิริยาที่สงบระงับ ความสงบระงับแห่งวิญญาณขันธ์ ในสมัยนั้น อันใด นี้ชื่อว่า จิตตปัสสัทธิ มีในสมัยนั้น. _____________________________________________ พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๔ พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๑ ธรรมสังคณีปกรณ์ จิตตุปปาทกัณฑ์ กุศลธรรม กามาวจรมหากุศลจิต ๘ จิตดวงที่ ๑ บทภาชนีย์ ที่มา http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=34&A=598&Z=847 (http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=34&A=598&Z=847) ans1 ans1 ans1 ขอยกเอาบทความในหนังสือ คู่มือสมถะวิปัสสนากรรมฐาน เรียบเรียงโดย พระครูสังฆรักษ์วีระ ฐานวีโร มาแสดงบางส่วนดังนี้ อารมณ์ของพระยุคลธรรม ๖ ประการ ๑. พระกายปสฺสทฺธิ จิตปสฺสทฺธิ กายสงบ จิตสงบ อุปจารสมาธิ สมาธิสงบ ขั้นที่ ๑ ๒. พระกายลหุตา จิตลหุตา กายเบา จิตเบา อุปจารสมาธิ สมาธิเบา ขั้นที่ ๒ ๓. พระกายมุทุตา จิตมุทุตา กายอ่อน จิตอ่อน อุปจารสมาธิ สมาธิอ่อน ขั้นที่ ๓ ๔. พระกายกมฺมญฺญตา จิตกมฺมญฺญตา กายควรแก่การงาน จิตควรแก่การงาน อุปจารสมาธิ สมาธิควรแก่การงานขั้นที่ ๔ ๕. พระกายปาคุญญตา จิตปาคุญญตา กายแคล่วคล่อง จิตแคล่วคล่อง อุปจารสมาธิสมาธิแคล่วคล่อง ขั้นที่ ๕ ๖. พระกายุชุคฺคตา จิตตุชุคฺคตา กายตรง จิตตรง อุปจารสมาธิ สมาธิตรง ขั้นที่ ๖ ask1 ans1 ans1 ans1 ลักษณะของปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ คือ กายและจิตสงบระงับ จิตมีปิติ เป็นความสงบระงับทาง เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ และวิญญาณขันธ์ ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ จะสมบูรณ์ก็ต่อเมื่อ "ได้อุปจารสมาธิ" ที่สำคัญต้องมีครูอาจารย์สอบอารมณ์ครับ :25: |