ประวัติที่มาภาพจิตรกรรมพระพุทธองค์ที่สวยๆ ทั้งหมดที่ปรากฏบนอินเตอร์เน็ต มาจากหนังสือปฐมสมโพธิกถา ได้รับการบรรจงสร้างสรรค์ด้วยความวิจิตรปราณีตด้วยจิตอันบริสุทธิ์ของศิลปินเพื่อจารึกไว้ในบรรณพิภพและสนองพระมหากรุณาธิคุณแห่งพระบรมศาสดาให้เจริญแพร่หลายในบรรณพิภพ ด้วยการสร้างสรรค์วิจิตรกรรมของจิตรกรผู้มีพระคุณชื่อ...อาจารย์ กฤษณะ สุริยกานต์
จิตรกรท่านนี้มีเจตนาอันเป็นกุศล มีจิตอันบริสุทธิ์ สร้างสรรค์งานชุดนี้ เพื่อบูชาพระบารมีแห่งพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยมอบสิทธิ์ในการจัดพิมพ์ภาพที่สวยงามที่สุดชุดนี้ให้แก่ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรมเพื่อจารึกลงในหนังสือปฐมสมโพธิกถาเล่มนี้โดยเฉพาะ
ขอนำคำนำในการจัดพิมพ์มาให้ได้อ่านกัน
พระพุทธศาสนาดำรงสถิตสถาพรอยู่บนพื้นบรรณพิภพด้วยบารมีธรรม คำสอนของพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า อันประกอบด้วยพระธรรมและพระวินัย ที่พระบรมศาสดาตรัสเทศนาสั่งสอนบรรดาพุทธสาวกและสัตว์โลกทั้งหลายร่วม ๒,๖๐๐ ปี กาลเวลาผ่านมากว่าครึ่งพุทธกาลตามคติความเชื่อโบราณกาล แต่ในปัจจุบันกาลชาวพุทธที่มีความเคารพและศรัทธาในพรธรรมคำสอนของพระบรมศาสดามีความเชื่ออันเป็นสัมมาทิฐิว่า พระพุทธศาสนาจักดำรงอยู่ในบรรณพิภพนี้ไปตราบนานเท่านาน ก็ด้วยสามัคคีธรรมในการรักษาพระธรรมคำสอนและพระธรรมวินัยของพระพุทธบริษัท ๔ อันได้แก่ ภิกษุ-ภิกษุณี-อุบาสก-อุบาสิกา ถ้าเหล่าพุทธบริษัททั้งหลายไม่รักษาพระธรรมและพระวินัยแล้ว... พุทธศาสนาก็จักเสื่อมสลายไปในที่สุด
การรักษาพระธรรมคำสอนของพระบรมศาสดา ให้พระพุทธศาสนาเจริญรุ่งเรืองเป็นประทีปแห่งโลกนั้น พุทธบริษัททั้งหลายต้องดำเนินการในสิ่งเหล่านี้ ๔ ประการ คือ
๑. การศึกษาพระธรรมและพระวินัยให้ถูกต้องและถูกธรรม
๒. การปฏิบัติตามพระธรรมและพระวินัยให้เคร่งครัด
๓. การเผยแพร่พระธรรมและพระวินัยในพระพุทธศาสนาให้แพร่หลาย
๔. การอุปถัมภ์พระธรรมและพระวินัยให้มั่นคง... และงดงาม
นับแต่โบราณกาลมา บรรพบุรุษของเราได้บำรุงและรักษาพระพุทธศาสนา ด้วยการปฏิบัติตามพระธรรมวินัยครบทั้ง ๔ ประการ พระพุทธศาสนาจึงดำรงสถิตย์สถาพรอยู่ได้และเป็นที่พึ่งแก่เหล่าพุทธศาสนิกชนตราบจนทุกวันนี้ พวกเราพุทธบริษัทในยุคปัจจุบันจักต้องดำรงไว้ซึ่งคำสอนและเผยแพร่พระธรรมอันบริสุทธิ์ขององค์พระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าให้เจริญแพร่หลายและยั่งยืนนาน
ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม เป็นองค์กรเอกชนพุทธ องค์กรหนึ่ง ดำเนินการเผยแพร่พระพุทธศาสนามาตลอดระยะเวลา ๖๐ ปี โดยสืบทอดแต่บรรพบุรุษคือ ท่านเจ้าคุณพระสุธรรมเมธี ป.ธ.๘ (นายบันลือ สุขธรรม) อดีตพระราชาคณะ เจ้าคณะจังหวัดอุตรดิตถ์ ผู้ให้กำเนิดธรรมสภา สมัยจอมพล ป.พิบูลสงครามเป็นนายกรัฐมนตรี ในปี พ.ศ.๒๔๙๓ ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี สมเด็จพระราชินีในรัชกาลที่ ๗ เสด็จเป็นประธานตัดลูกนิมิตเอกในวันที่ ๓ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๔๙๒
นับจากที่ได้ก่อสร้างธรรมสภาเป็นต้นมา ท่านผู้ให้กำเนิดธรรมสภาและทายาทพร้อมทั้งกัลยาณมิตรได้ร่วมมือกันเผยแพร่ธรรมะแก่พุทธศาสนิกชนนับได้ ๖๐ ปี โดยได้รับความเมตตาจากพระเถระทั้งแผ่นดิน นับตั้งแต่สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปรินายก หลวงพ่อพุทธทาสภิกขุ แห่งสวนโมกขพลาราม หลวงพ่อปัญญานันทภิกขุ หลวงพ่อจรัล ฐิตธมฺโม พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) และพระเถระทั่วแผ่นดิน ให้เผยแพร่ผลงานและคำสอนของท่านแก่พุทธศาสนิกชน
ในวาระมหามงคลสมัย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชทรงเจริญพระชนมายุ ๘๔ พรรษา ในปี พ.ศ.๒๕๕๔ ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม ได้จัดพิมพ์หนังสือปฐมสมโพธิกถา พระนิพนธ์ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ฉบับเฉลิมพระเกียรติ ๘๔ พระพรรษา เพื่อถวายพระพร เฉลิมพระเกียรติพระองค์ท่านและเพื่อเผยแพร่พระพุทธศาสนาตามหน้าที่ของพุทธบริษัทให้เจริญและสถิตย์สถาพรตลอดไป
ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม ได้จัดพิมพ์หนังสือปฐมสมโพธิกถา จากต้นฉบับของกรมศิลปากรที่กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ จัดพิมพ์โดยใช้ฉบับสอบทานชำระที่กรมศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ จัดพิมพ์ในปี ๒๕๐๕
ซึ่งได้มีการมอบหมายให้ท่านผู้เชี่ยวชาญสอบทานชำระกับต้นฉบับภาษาบาลี อันเข้าใจว่าเป็นพระนิพนธ์ของ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ประกอบด้วย
พระมหานิยม ฐานิสฺสโร ป.ธ.๙ วัดราชบูรณะ
พระมหาวีระ ภทฺทจารี ป.ธ.๙ วัดเทพธิดาราม
พระมหาธัญนพ โชติปาโล ป.ธ.๙ วัดภาวนาภิรตาราม
นาวาอากาศเอกแย้ม ประพัฒน์ทอง ป.ธ.๙ อนุศาสนาจารย์ กองทัพอากาศ
โดยทางกรมศิลปากรได้มอบหมายให้ นายชนินทร์ สุขเกษี นักภาษาโบราณ ๗ และนายประสิทธิ์ แสงทับ นักภาษาโบราณ ๖ กลุ่มงานวรรณกรรม กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ เป็นผู้สอบทานและทำเชิงอรรถเพิ่มเติม เพื่อความสมบูรณ์ถูกต้อง ซึ่งได้รับความสนใจจากนักศึกษาและประชาชนทั่วไปจนไม่เพียงพอแก่การเผยแพร่จึงดำริให้มีการพิมพ์ใหม่อีกวาระหนึ่ง จะเป็นประโยชน์ทั้งในการรักษาสมบัติวรรณคดีที่มีความเป็นเลิศในทางกวีโวหาร และยังให้ความรู้ในส่วนของเนื้อหาสาระอันเป็นพระพุทธประวัติด้วย
ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรมได้ทำหนังสือขออนุญาตจากกรมศิลปากร ขอใช้ต้นฉบับที่จัดพิมพ์ครั้งล่าสุดในปี ๒๕๓๙ โดยธรรมสภาได้จัดทำต้นฉบับเนื้อเรื่องย่อแต่ละบทให้เข้าใจง่ายขึ้น สำหรับผู้ที่ไม่เคยอ่านหนังสือธรรมะที่มีศัพท์มากเช่นหนังสือปฐมสมโพธิกถาเล่มนี้ และได้จับประเด็นหัวข้อเรื่องคั่นเนื้อหาให้น่าอ่านยิ่งขึ้น โดยธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรมได้รับความเมตตาจากท่านอาจารย์ปัญญา ใช้บางยางและคณะ เขียนเนื้อเรื่องย่อ-จับประเด็นเนื้อเรื่อง และคัดเลือกคำศัพท์แล้วแปลไว้ท้ายเล่ม พร้อมทั้งตั้งข้อสังเกต เพื่อการศึกษาและค้นคว้าของพุทธศาสนิกชนต่อไป ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรมขอกราบของพระคุณท่านอาจารย์ปัญญา ใช้บางยางและคณะเป็นอย่างสูงมา ณ โอกาสนี้
ส่วนสำคัญอย่างยิ่งที่ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรมมีความปรารถนาให้หนังสือปฐมสมโพธิกถาเล่มนี้เป็นหนังสือที่สมบูรณ์ทั้งเนื้อหายในและรูปลักษณ์ภายนอกคือ...ภาพจิตรกรรมอันวิจิตรที่ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรมชื่นชมว่าสวยงามที่สุดในยุคนี้
ภาพจิตรกรรมทั้งหมดที่ปรากฏบนหนังสือปฐมสมโพธิกถาเล่มนี้ ได้รับการบรรจงสร้างสรรค์ด้วยความวิจิตรปราณีตด้วยจิตอันบริสุทธิ์ของศิลปินเพื่อจารึกไว้ในบรรณพิภพและสนองพระมหากรุณาธิคุณแห่งพระบรมศาสดาให้เจริญแพร่หลายในบรรณพิภพ ด้วยการสร้างสรรค์วิจิตรกรรมของจิตรกรผู้มีพระคุณชื่อ...อาจารย์ กฤษณะ สุริยกานต์
จิตรกรท่านนี้มีเจตนาอันเป็นกุศล มีจิตอันบริสุทธิ์ สร้างสรรค์งานชุดนี้ เพื่อบูชาพระบารมีแห่งพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยมอบสิทธิ์ในการจัดพิมพ์ภาพที่สวยงามที่สุดชุดนี้ให้แก่ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรมเพื่อจารึกลงในหนังสือปฐมสมโพธิกถาเล่มนี้โดยเฉพาะ จิตรท่านี้มีพระคุณแก่ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรมเป็นอย่างยิ่ง แม้ว่าเรามิได้เคยพบกับท่านเลย เพียงการสนทนาทางโทรศัพท์ ๒-๓ นาที ในปี พ.ศ.๒๕๕๐ จากนั้นอีกประมาณ ๒ ปี ท่านก็ส่งภาพมาให้และเขียนมอบสิทธิ์ในการพิมพ์ลงหนังสือเล่มนี้โดยเฉพาะ โดยไม่ขอรับค่าตอบแทนแต่อย่างใด เหตุและปัจจัยอันบังเกิดเหตุการณ์เช่นนี้ เราถือว่า ธรรมบันดาลและธรรมจัดสรรให้เกิดขึ้น ต่อมาเราได้ทราบว่าบุญที่เราได้รับในครั้งนี้ ด้วยบุญเมตตาบารมีของพระคุณท่านเจ้าคุณพระราชวิจิตรปฏิภาณที่ได้แนะนำให้ท่านอาจารย์กฤษณะ สุริยกานต์สร้างสรรค์ผลงานอันทรงคุณค่าให้แก่ธรรมสภาเผยแพร่เพื่อสนองคุณองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พวกเราชาวธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม ขอกราบขอบพระคุณพระเดชพระคุณท่านเจ้าคุณพระราชวิจิตรปฏิภาณ และท่านอาจารย์กฤษณะ สุริยกานต์เป็นอย่างสูงมา ณ โอกาสนี้
ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม หวังเป็นอย่างยิ่งว่า หนังสือพระนิพนธ์ปฐมสมโพธิกถา ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระปรมานุชิตชิโนรสเล่มนี้ จักทำให้พระธรรมได้ส่องสว่างกลางใจของเหล่าพุทธศาสนิกชนทั้งผอง
บุญกุศลอันบังเกิดมีจากการพิมพ์หนังสือปฐมสมโพธิกถาฉบับเฉลิมพระเกียรติ ๘๔ พรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ขอถวายพระพรขอให้พระองค์ทรงพระเจริญยิ่งยืนนาน เป็นมิ่งขวัญของพสกนิกรปวงชนชาวไทยตราบกาลปาวสาน
ด้วยความสุจริต หวังดี
ธรรมสภา สถาบันบันลือธรรม ปรารถนาให้โลกได้พบกับความสงบสุข
อ้างอิงจาก i-dhamma :
http://portal.in.th/i-dhamma/pages/15281/http://portal.in.th/i-dhamma/pages/15734/แนะนำหนังสือปฐมสมโพธิกถา
อ่าน ปฐมสมโพธิกถา ฉบับย่อ ได้ที่นี้ :
http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=8026.0