อนุสรณ์สถานของหลวงพ่อโต พรหมรังสี พระอริยะสงฆ์อมตะแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ที่วัดกุฎีทอง
เป็นพระพุทธรูปประทับ ปางมารวิชัย ก่ออิฐถือปูน หน้าตักกว้าง ๖ วาเศษๆ
เมื่อสมเด็จฯโต ใบ้หวยให้ สมเด็จพระวันรัต(เซ่ง) วัดอรุณฯ
วัดกุฎีทอง เดิมชื่อ วัดพิตเพียน อยู่ที่ตำบลพิตเพียน อำเภอมหาราช จังหวัดพระนครศรีอยุธยา สถานแห่งนี้ ในวรรณคดีเรื่องขุนช้างขุนแผน กล่าวถึงไว้หลายตอน เมื่อขุนแผนยกทัพไปตีเชียงใหม่ ขุนแผนพักทัพที่บ้านพิตเพียน วัดนี้ ปัจจุบันนี้ ตั้งอยู่บนถนน ๓๔๗ ระยะทางจากบางปะหัน เลียบ แม่น้ำลพบุรี ไปสู่จังหวัดลพบุรี เป็นเส้นทางที่เดินทางใกล้ที่สุด แต่ถนนหักโค้งมาก จึงไม่แนะนำนักซิ่ง ความเร็วสูงขับรถยนต์ไป
เกล็ดชีวิตหลวงพ่อโต หรือสมเด็จพระพุฒาจารย์โต(โต พรหมรังสี) มีเรื่องราวต่างๆน่าสนใจมากหม่อมหลวงพระมหาสว่าง เสนีย์วงศ์ ณ อยุธยา ได้ศึกษาเรียบเรียงไว้ และสืบสานตำนาน สมเด็จพระพุฒาจารย์ ที่ ร้อยโท ประเสริฐ มณีโรจน์ รวบรวมเรียบเรียง น่าสนใจมากมายเกร็ดความรู้ต่างๆ
ศาสตราจารย์พิเศษ เสถียรพงศษ์ รรณปก ราชบัณฑิต เขียนคำนำว่า พ่อโต เป็นพระเถระ ที่ทรงคุณทั้ง
ด้านปริยัติและด้านปฏิบัติ รัชกาลที่สี่ ทรงเรียก ขรัวโต
ท่านถือกำเนิดในรัชกาลที่ ๑ พ.ศ.๒๓๓๑ จนถึงสิ้นชีพิตักษัยในสมัยรัชกาลที่ ๕ เมื่อ พ.ศ ๒๔๑๕ รวม ๕ แผ่นดิน
ท่านเกิดที่บ้านไก่จ้น ตำบลท่าหลวง อำเภอท่าเรือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โยมมารดาชื่องุด โยมบิดา เป็นแม่ทัพองค์หนึ่งในราชสกุลวงศ์
ศาลาหลังใหญ่ ตั้งอยู่ริมแม่น้ำลพบุรี ที่วัดกุฏีทอง
หลวงพ่อโต ได้ออกธุดงค์ และมาศึกษา วิปัสสนา ธุระ และกฤตยาคม กับพระอาจารย์คง วัดพิตเพียน พระอาจารย์คง มีวิชาอาคม ขลังทางวิชา คงกระพันชาตรี ประมาณ พ.ศ. ๒๓๕๘
ปี พ.ศ.๒๓๖๐ เจ้าฟ้ามงกุฎ หรือรัชกาลที่ ๔ ในเวลาต่อมา ทรวงผนวช พระมหาโตเป็นพระพี่เลี้ยง และเป็นครูสอนอักษรขอม และคัมภีร์มูลกัจจายน์ พระโตได้กลับไปศึกษากับอาจารย์คงอีกครั้ง เมื่ออาจารย์คงสอนจนหมดวิชาแล้ว พระโตจึงไปเรียนวิชาสูงขึ้น กับพระอาจารย์แสง วัดมณีชลขันธ์ ที่เมืองลพบุรี ใน ปี พ.ศ.๒๓๖๑
สมเด็จพระพุฒาจารย์ โต แสดงธรรมโปรดเจ้าเมืองเขมร เมื่อปี พ.ศ.๒๔๐๗ ท่านโตได้ประมวลเรื่องราวต่างๆในชาดกในพระสูตรและพระวินัยมาปรับปรุง เทศน์กัณฑ์หนึ่งขึ้นเชื่อมโยงกับพระศาสนศาสตร์และรัฐศาสตร์ และได้กล่าวถึง พระมหากรุณาธิคุณของพระมหากษัตราธิราชเจ้ากรุงสยาม รวมทั้งอานิสงส์ของสันติภาพและสามัคคีธรรม ให้นักองด้วงและสาธุชนเขมรที่มาฟังพระธรรมเทศนา ด้วยภาษาเขมร
เมื่อเจ้าพระคุณเทศนาจบลงแล้ว นักองจันทร์ มารดานักองด้วง ตลอดจนท้าวพระยาและชาวเขมรทั้งปวงต่างก็เห็นจริงตามพระธรรมเทศนานั้น จึงพากันถวายเครื่องสักการะ แก้วแหวนเงินทอง อัฐบริขารเครื่องโภชนาการต่างๆ เมื่อเจ้าคุณกลับมาเข้าเฝ้าพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในพระบรมมหาราชวังได้นำเครื่องกัณฑ์เทศน์ ที่นักองจันทร์และสุธุชนชาวเขมรถวายมา ขึ้นทูลเกล้าฯถวายทั้งหมด
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ถวายคืน และทรงปวารณาว่า หากท่านเจ้าประคุณฯประสงค์สิ่งใดทรงยินดีถวายอีก เวลาต่อมา ท่านนำของทั้งหมดไปแลกเป็นเงิน แล้วนำไปสร้างพระพุทธรูปปางสมาธิองค์ใหญ่พระเพลากว้าง ๘ วา ที่ชาวบ้านเรียกว่า หลวงพ่อโต ที่วัดไชโยวรวิหาร จังหวัดอ่างทอง
เพื่อเป็นที่ระลึกว่า ตอนเด็กๆท่านหัดนั่งได้ที่ตำบลนี้
พ.ศ. ๒๔๓๐ รัชกาลที่ ๕ ให้ปฏิสังขรณ์และสร้างวิหารขึ้นใหม่
สถาปัตยกรรมบ้านทรงไทย หรือกุฏีวัดกุฏีทองน่าศึกษามากครับ
กล่าวกันว่า การใบ้หวย กข นั้น ท่านเจ้าคุณให้หรือใบ้แม้นมากๆ
หวย กข ในสมัยรัชกาลที่ ๓ สาเหตุเพราะเงินพดด้วง ที่ทำขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๑ ถึง ที่ ๓ นั้น มีใช้ลดน้อยลงไป ไม่มีพอหมุนเวียน เจ้าสัวหงชี้แจงว่า เนื่องจากประชาชน เมื่อได้เงินมาแล้ว เก็บฝั่งดินไว้นั้นเอง
การแก้ปัญหา ก็ต้องตั้งบ่อนหวยขึ้น เพื่อให้ประชาชนนำเงินมาเล่นหวย เงินจึงจะได้หมุนเวียน
รัชกาลที่ ๓ เห็นด้วย จึงโปรดเกล้าให้เจ้าสั่วหง เป็นพระศรีชัยบาล เป็นนายอากรบ่อนเบี้ย
การเล่นหวยที่พอมีหลักฐานใน ปีพ.ศ.๒๓๗๘ การเล่นหวยวิวัฒนาการมาตลอด จนมาถึงรัฐบาลคิดใหม่ทำใหม่ คุณทักษิณ ได้ทำหวยบนดินงวดแรก เมื่อ ๑ สิงหาคม ๒๕๔๖ และมาเลิก เมื่อปลายปี ๒๕๔๙ หลัง คมช.
ผมคนช่างเล่า เคยบันทึกเรื่องการทำหวยบนดินไว้จากประสบการณ์ การทำหวย แต่เนื่องจากภาระหน้าที่ ยังครอบหัวอยู่ จึงไม่อาจเขียนแบบช่างเล่าได้ ไว้มีโอกาสแล้วจะเล่าให้ฟัง ถ้าโอเคเนชั่นยังให้โอกาส รับรองว่า ท่านจะซี้ดซาด..ถึงวิชามารการทำหวยบนดินแน่ๆ โปรดอดใจรอติดตาม...
เรามาว่ากันเรื่องหวย ยุครัตนโกสินทร์ตอนต้นกันดีกว่า กล่าวถึงการใบ้หวยของสมเด็จโตฯ
มีอยู่วันหนึ่ง สมเด็จพระวันรัต(เซ่ง) วัดอรุณราชวราราม ได้ให้ศิษย์ไปนิมนต์ สมเด็จโตไปพบเพื่อไต่ถามเรื่องให้หวยชาวบ้าน และจะตักเตือนให้เลิกกระทำเสีย
เมื่อสมเด็จโตไปถึง สมเด็จพระวันรัตถามขึ้นว่า ยังไง หมู่นี้ได้ยินข่าวว่าให้หวยแม่นถูกกันทั้งตำบลหรือ?
สมเด็จโต ได้เรียนว่า ตั้งแต่บวชเป็นพระมาหลายสิบพรรษา และได้สมณศักดืถึงพระเทพกวีฯ ยังไม่เคยให้หวยแก่ผู้ใดเลย
สมเด็จฯพระวันรัตฯ กล่าวว่า คนแถวๆวัดฉันยังถูกหวยท่านโตเลย เห็นเขาลือกันมาก จึงเรียกมาตักเตือนให้เพลาๆลงเสียบ้าง
แต่วันนี้ฉันจะให้ท่านโตให้ลูกศิษย์ฉันบ้าง จะลองดูซิ...สมเด็จโตฯ
ท่านสมเด็จโตฯกล่าวว่า ถ้าเป็นความประสงค์ของพระเดชพระคุณฯก็จะให้
ท่านโตกล่าวต่อหน้าพระวันรัตฯว่า..ใครเล่าอยากได้หวย ให้จดเอานะฉันจะบอกหนเดียว 
ต้นไม้ใหญ่ๆ สมัยพระนารายณ์มหาราชยังเหลืออยู่หลายๆวัด ต้นที่เห็นอยู่นี้ อยู่ทางเข้าวัดกุฏีทองครับ
ขณะนั้นมีญาติโยม พระเณร และศิษย์วัดอยู่กันสิบกว่าคน
สมเด็จโตกล่าวออกมาดังๆ ว่านี่เป็นคำสั่งของสมเด็จพระวันรัตฯให้ขรัวโตให้หวย
และบอกทุกคนคอยจดไว้นะฉันจะให้แล้ว
และถามอีกครั้งว่า โยมจำได้ไหมฉันจะให้แล้ว
พระวันรัตฯถามว่า ท่านให้หวยตรงไหน
ท่านโตฯ ตอบว่า ตรงที่ให้หวย
พระวันรัตนกล่าวว่า ท่านโต มาล้อฉันเล่นหรือ ฉันไม่ใช่เพื่อนเล่นนะ
ท่านโตจึงกล่าวว่า ก็ท่านให้ผมให้หวย กระผมก็ให้ไปแล้ว ยังมาว่าอะไรอีก..ให้แล้วก็แล้วกันซิ
ว่าแล้วก็ลาสมเด็จพระวันรัตฯกลับไป พระวันรัตฯกล่าวว่า ยังกลับไม่ได้
สมเด็จโตกล่าวว่า ก็ให้แล้วทำไหมกลับไม่ได้ แล้วเดินลงเรือกลับวัดระฆังฯไปทันที
ฝ่ายสมเด็จพระวันรัตฯ หัวเสีย พวกญาติโยมที่ชอบเล่นหวยก็พากันลากลับไปด้วย
สมเด็จพระวันรัตฯ ถามว่าจะรีบไปไหน
ญาติโยมบอกว่า จะรีบไปแทงหวยตอนเย็น
สมเด็จพระวันรัตฯ จึงกล่าวว่า..ลองบอกมาซิว่าจะแทงตัวอะไร
ญาติโยมเหล่านั้นได้กล่าวว่า แทงตัว ห.หีบ สองตัว ตัวแรกท่านให้ตัวหนึ่ง และตัวหวยอีกตัวหนึ่ง
พอตกเย็นศิษย์วัดได้ขึ้นไปกราบเรียนสมเด็จพระวันรัตฯว่า หวยออก ห.บ้องหลิม
พวกญาติโยมที่แทงหวยรวยกันไปตามๆกัน
สมเด็จพระวันรัตฯ นั่งนึกดูว่าท่านโตรูปนี้มีญาณสมาบัติ สำคัญนักรู้ในสิ่งที่คนอื่นไม่รู้
และยังมีเกร็ดสนุกๆมากมาย หวยเจ้าสัวหงแทงได้สูงสุดตัว ๑ บาทเท่านั้น
ใครแทงถูกเอาโพยไปขึ้นเงินได้ ๓๐ บาท(แทง ๑บาท จ่าย ๓๐ บาท)
กล่าวกันว่า ท่านเจ้าคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์โตใบ้หวยแม้นมากๆ ท่านได้รับนิมนต์ เข้าไปเทศน์ในพระบรมมหาราชวัง พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ได้กล่าวสัพยอกมาว่า
เจ้าคุณโต ใครๆพากันชมเทศน์ดี และได้ยินข่าวว่าบอก หวยแม้น เขาถูกกันจริงหรือ ?
สมเด็จฯโตทูลว่า ขอถวายพระพร อาตมาถวายโดยสัจจริงว่า ตั้งแต่อาตมาได้อุปสมบทมาไม่เคยออกวาจา
ว่าหวยจะออก ด กวงเหม็งตรงๆ เหมือนดังถวายแก่พระบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าอย่างวันนี้แก่ใครเลย
สมเด็จพระจอมเกล้าฯทรงพระสรวล มิได้ตรัสประการใด ทรงจุดธูปเทียนบูชาคุณพระศรีรัตนตรัย และให้พระสังฆการีอาราธนาแสดงพระธรรมเทศนาต่อไป
วันต่อมา หวยออก ด กวงเหม็ง ตรงกับที่ท่านบอกรัชกาลที่ ๔
จึงเป็นที่เลืองลื้อเรื่องใบ้หวยแม้นของสมเด็จโตกันตลอดมา
สมเด็จโตใบ้หวยให้ชาวบ้าน โดยพฤติกรรมหรือวาจาแปลกๆ
การเล่นหวยเกิดขึ้นครั้งแรก ที่พอมีเอกสารอ้างอิงได้ว่า มีตั้งแต่ พ.ศ.๒๓๗๘
และเลิกเมื่อ พ.ศ.๒๔๕๙ ในสมัยรัชกาลที่ ๖
ครั้งแรกที่มีหวยเล่นกันในกรุงสยาม คนไทยยังอ่านหนังสือจีนไม่ออก
เจ้าสัวหง จึงเอาอักษรไทยเป็นตัวกำกับ ตั้งแต่ตัวอักษร ก ไก่ ภ ถึง ฮ ที่มีตัวอักษร ๔๔ ตัว
แต่ตัดตัวอักษร ฏ ฎ ฐ ฑ ฒ ณ ศษ เป็นอักษรซ้ำกัน นำออกไป ๘ ตัว คงเหลื่อ ๓๖ ตัว
และต่อมาได้ตัดตัว ง งู และ ธ ออกไปอีก คงเหลือ ๓๔ ตัว โดยมีชื่อหวยจีนกำกับ อยู่ท้ายอักษรไทย
แต่ละตัวดังนี้...
อักษร ก หมายถึง ตัวอุปราช ชื่อ สามหวย
อักษร ข หมายถึง นายทหาร ชื่อ ง่วยโป๊
อักษร ฃ หมายถึง จอหงวน ชื่อ เจียมขวย
อักษร ค หมายถึง ผู้หญิงชาวตลาด ๒ คน ชื่อ หะตั๋ง
อักษร ฅ หมายถึง ภรรยาเจ้าเมือง ชื่อ เม่งจู
อักษร ฆ หมายถึง หลวงจีน ชื่อ ยี่ซัว
อักษร ง หมายถึง นายทหารโจร ชื่อ จีเกา
อักษร จ หมายถึง นางชี ชื่อ อันสือ
อักษร ฉ หมายถึง คนฆ่าหมู ชื่อ จีติด
อักษร ช หมายถึง พลเมือง ชื่อ ฮกชุน
อักษร ซ หมายถึง คนโซ ชื่อ แชหงวน
อักษร ฌ หมายถึง ขุนนาง ชื่อ ฮวยกัว
อักษร ญ หมายถึง คนใช้เจ้าเมือง ชื่อ ย่องเช็ง
อักษร ด หมายถึง หลวงจีนเป็นที่ปรึกษา ชื่อ กวงเหม็ง
อักษร ต หมายถึง คนแจวเรือจ้าง ชื่อ ปิดติด
อักษร ถ หมายถึง ขุนนาง ชื่อ พันกุ้ย
อักษร ท หมายถึง นางงาม ชื่อ เซี่ยงเจียว
อักษร ธ หมายถึง เจ้าเมือง ชื่อ ไท้เผ็ง
อักษร น หมายถึง หลวงจีน ชื่อ เทียนสิน
อักษร บ หมายถึง หลวงจีน ชื่อ แจหลี
อักษร ป หมายถึง พลเมือง ชื่อ กังสือ
อักษร ผ หมายถึง คนตกเบ็ด ชื่อ เอียวหลี
อักษร ฝ หมายถึง คนโซ ชื่อ ง่วนกุ่ย
อักษร พ หมายถึง คนโซ ชื่อ กิ๊ดปิ๊น
อักษร ฟ หมายถึง ลูกเขยเจ้าเมือง ชื่อ เกากัว
อักษร ภ หมายถึง โจรที่เป็นแม่ทัพ ชื่อ คุณซัว
อักษร ม หมายถึง ขุนนางนายทหาร ชื่อ หันหุน
อักษร ย หมายถึง ขุนนาง ชื่อ ฮ่องชุน
อักษร ร หมายถึง น้องสาวเจ้าเมือง ชื่อ กิมเง็ก
อักษร ล หมายถึง หลวงจีน ชื่อ เทียนเหลียง
อักษร ว หมายถึง หลวงจีน ชื่อ แชหุน
อักษร ส หมายถึง ขุนนาง ชื่อ ฮะไฮ้
อักษร ห หมายถึง คนขายถ่าน ชื่อ หม้งหลิม
อักษร ฬ หมายถึง คนโซ ชื่อ ง่วนกิ้ด
อักษร อ หมายถึง นักเรียน ชื่อ บ้วมกิม
อักษร ฮ หมายถึง ขุนนางนายทหารรักษาด่าน ชื่อ เจี๊ยะสูน
การดำเนินกิจการหวยต่อมาภายหลังนั้น ผมไม่แน่ใจว่าเริ่มเมื่อไร แต่การทำหวยบนดินนั้นเริ่มงวดแรก เมื่อ ๑ สิงหาคม ๒๕๔๖ การใบ้หวยนั้นมีมานานแล้ว บางคนก็บนบานขอหวยต่อวัตถุ และสิ่งที่นับถือว่าศักดิ์สิทธิ์ แม้พระพุทธรูป หรือศาลพระภูมิ ก็มีคนไปขัดถูหาตัวเลข
ครับตั้งใจจะเขียนเรื่องสมเด็จโต พระเกจิอาจารย์ ไงมาออกเรื่องใบ้หวยของสมเด็จโตไม่ทราบ
จะสิ้นศักราช ๒๕๕๒ ขึ้นสู่ ปีศักราช ๒๕๕๓ คริสต์ศักราช ๒๐๑๐
ปีนี้เป็นปีที่เรามีทุกข์ป่นสุข เมื่อคุณฮวยเซ็ง ทำให้พวกเราเซ็งๆ..
โชคดีมีโชคลาภทุกๆคนนะครับ. ขอบคุณภาพและบทความจาก
http://www.oknation.net/blog/print.php?id=536635โพสต์โดย คนช่างเล่า ธันวาคม 2552