พิมพ์

[raponsan]

เป้าหมายที่ไร้ทุกข์ : บาตรเดียวท่องโลก โดยพระพิทยา ฐานิสฺสโร

คุณแม่เป็นกังวล ไม่มั่นใจว่าลูกชายวัย ๓ ขวบจะสามารถอยู่ร่วมทำกิจกรรมฟังธรรมบรรยายสำหรับเด็ก ร่วมกับพี่ๆ ที่โตกว่าได้หรือเปล่า แต่ก็พาเขามาร่วมทำกิจกรรมด้วย เขาฟังธรรมอย่างตั้งใจและสามารถอยู่ทำกิจกรรมเกือบ ๑ ชั่วโมงครึ่งแม้บางช่วงอาจดูไม่สนใจ เหนื่อยล้า งอแง แต่ในดวงตาใสๆ ใจที่บริสุทธิ์ เขาสามารถรับธรรมะได้ดีกว่าผู้ใหญ่ที่นั่งดูเหมือนตั้งใจ เรียบร้อยที่อยู่ร่วมกันในห้องนั้นหลายคน

ความคิดที่ซับซ้อน การเรียนรู้ รับรู้ที่ยึดติด ไม่สามารถปล่อยวางสิ่งที่เคยรับรู้ เรียนรู้ทำให้ศักยภาพในการเรียนรู้ รับรู้สิ่งใหม่ลดน้อยลงหรือไม่สามารถรับรู้ได้เต็มที่ เพราะพื้นที่ว่างของจิตใจมีน้อย และอาจเกิดการเปรียบเทียบ ตัดสินจนบางครั้งทำให้เป็นทุกข์เพราะไม่ชอบ รังเกียจ ไม่ถูกใจขณะที่กำลังเรียนรู้ รับรู้สิ่งใหม่ๆ ในที่สุดปิดโอกาสการรับรู้สิ่งใหม่
 
 

เด็กๆ ที่ดูเหมือนไม่สนใจนั่งเล่น นอนเล่น ขณะฟังธรรมบรรยาย และเมื่อปล่อยให้เขาเป็นตามธรรมชาติ อาจดูไม่สวยงามเรียบร้อย ไม่เป็นระเบียบ แต่เขาอยู่ตรงนั้นอย่างมีความสุขแม้ต้องฝืนใจที่ไม่ได้เล่น โดยไม่ทำให้เขาอึดอัดเป็นทุกข์ เพราะถูกบังคับ เราจำเป็นต้องค่อยๆ สอน ค่อยๆ จัดระเบียบอย่างละมุนละม่อม ที่สำคัญต้องเข้าใจธรรมชาติของเด็กที่ไม่เหมือนกัน ควรมีวิธีที่แตกต่างกันในธรรมชาติที่ต่างกัน และเราเองต้องเป็นแบบอย่างที่ดีให้เด็กเห็น เพราะวันนี้เขาอาจยังทำไม่ได้ แต่เขาจะรับรู้แล้วว่าสิ่งที่ถูกต้องดีงาม เป็นอย่างไร สุดท้ายเขาเองต้องเป็นคนตัดสินว่าต้องทำอะไร ปฏิบัติอย่างไร แต่เราต้องเป็นกำลังใจเมื่อเขาทำไม่ได้ และชี้แนะแนวทางที่ถูกต้อง แต่เขาต้องเป็นคนเลือกเองไม่ใช่เรา
 
การสอนที่มีข้อมูลพร้อมเพรียง มีเป้าหมายและไม่ยึดติด คาดหวังกับผลที่จะตามมา จะทำให้พลังของผู้สอนเป็นไปอย่างผ่อนคลาย เบาสบายและเต็มที่เต็มกำลังกับสิ่งที่กำลังทำอยู่และเป็นสุขขณะที่สอน เหนือสิ่งอื่นใด ผู้สอนจะไม่เป็นทุกข์เมื่อผลที่เกิดจากการสอนอาจได้ไม่ตรงตามเป้าหมาย เพราะเราได้บรรลุเป้าหมายแห่งการสอนคือ การได้ทำหน้าที่มีความสุขกับการสอนและผู้เรียนมีความสุข เบิกบานที่มาเรียนรู้ร่วมกัน

 

จากนั้นเรากลับมาทบทวน ตรวจสอบว่าทำไมผู้เรียนถึงได้รับไม่เต็มที่กับที่มอบให้ เพราะทุกอย่างมีปัจจัยเชื่อมโยงสัมพันธ์กันเสมอ ทั้งผู้สอนและผู้เรียน เพราะอาจมีหลายคนคิดว่า ผลสำเร็จประสิทธิภาพของการสอน ขึ้นอยู่กับคะแนนของเด็กนักเรียน นิสิต นักศึกษา แต่อาจไม่เป็นเช่นนั้นทั้งหมด เราต้องมองปัจจัยร่วมอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นการเอาใจใส่ดูแล ความสุข ปฏิสัมพันธ์ ความเคารพ ความรักความผูกพันธ์ระหว่างผู้เรียนและผู้สอน
     
การเรียนการสอนที่เป็นทุกข์ มีมูลเหตุมาจากการยึดมั่นถือมั่นและยึดติดกับเป้าหมายที่สังคมกำหนดอาจวัดกันด้วยคะแนน แผ่นกระดาษ อาจเป็นเป้าหมายลวง ไม่ใช่เป้าหมายที่แท้จริง เพราะถ้าทั้งผู้สอนและผู้เรียนไร้ซึ่งความสุขสงบขณะที่เรียนรู้ร่วมกัน มีปฏิสัมพันธ์ที่ไม่ดีต่อกัน เราทั้งสองฝ่ายได้ทำลายคุณค่าของความรู้ การอยู่ร่วมกันในครั้งนั้น เพราะการเรียนรู้ ศึกษาที่ดีเราต้องเติบโตไปพร้อมกันทั้งทางโลกและทางจิตวิญญาณ ด้วยการเรียนรู้เพื่อจะปล่อยวาง เราศึกษาเรียนรู้ หาความรู้วิทยาการต่างๆ เพื่อเข้าใจโลกสมัยที่เปลี่ยนไปและรู้เท่าทันความเปลี่ยนแปลงนั้น แต่ถ้าเรายึดมั่นถือมั่นในความรู้นั้น เราจะกลายเป็นคนใจแคบ หยิ่งทระนง หลงตน และอวดตนในที่สุด

 

ความรู้วิทยาการใหม่ไม่เคยทำลายผู้ที่เรียนรู้เพื่อเข้าใจ และปล่อยวางสิ่งที่เรียนรู้ เราจะเป็นคนที่รู้เท่าทันโลกแบบไม่ติดโลก นั้นคือ ผู้เรียนรู้ที่แท้จริง

               เป้าหมายที่ถูกต้องไม่เคยสร้างความทุกข์ให้ผู้มีเป้าหมาย

ขอบคุณภาพและบทความจาก
http://www.komchadluek.net/detail/20140726/188960.html