พิมพ์

[raponsan]

"น้ำ" ขุมทรัพย์ฟื้นชาติ...เนปาล

โดย...นงลักษณ์ อัจนปัญญา

นอกเหนือจากการเร่งเดินหน้าค้นหาผู้รอดชีวิตหรือร่างผู้เสียชีวิต บรรเทาความทุกข์ร้อนแก่ผู้ประสบภัย และเดินหน้าจัดการระบบระเบียบของประเทศให้เข้าที่เข้าทางแล้ว

อีกหนึ่งประเด็นที่เนปาลไม่อาจมองข้ามได้ ทั้งยังต้องวางแผนดำเนินงานเป็นระยะเวลายาวนานก็คือการฟื้นฟูบ้านเมืองที่ได้รับความเสียหายอย่างยับเยินจากเหตุแผ่นดินไหวเมื่อวันที่ 25 เม.ย.ที่ผ่านมาที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตไปแล้วอย่างน้อยกว่า 6,800 คน และมีจำนวนผู้บาดเจ็บเฉียดหมื่นคน

ทั้งนี้ เมื่อเอ่ยถึงงานฟื้นฟู ปัจจัยสำคัญที่ไม่เอ่ยถึงไม่ได้ก็คือ เงิน ซึ่งถือเป็นต้นทุนที่ขาดไม่ได้ในการก่อร่างสร้างเนปาลขึ้นมาใหม่ โดยผู้เชี่ยวชาญได้ประเมินมูลค่าความเสียหายในเบื้องต้นว่ารัฐบาลเนปาลอาจต้องใช้เงินสูงถึง 5 แสนล้านเหรียญสหรัฐ เพื่อให้เนปาลกลับคืนดังเดิม

กระนั้น แม้จะตระหนักดีถึงความสำคัญและความจำเป็นของเงินต่อการดำเนินงานครั้งนี้ แต่สำหรับชาติที่ได้ขึ้นชื่อว่ายากจนที่สุดในโลกอย่างเนปาล นอกจากการขอความช่วยเหลือจากนานาชาติแล้วหนทางหาเงินฟื้นประเทศด้วยตนเอง อื่นๆ เช่น การส่งเสริมการท่องเที่ยว นับเป็นความท้าทายอย่างยิ่งยวด

อย่างไรก็ตาม หลังนักวิเคราะห์และผู้เชี่ยวชาญด้านเศรษฐศาสตร์กางตำราพลิกแผนที่ศึกษาเนปาลอย่างลึกซึ้งกลับพบว่า แท้จริงแล้ว เนปาล ดินแดนแห่งเทือกเขาสูงแห่งนี้มีขุมทรัพย์มูลค่ามหาศาลที่จะสามารถทำเงินให้กับประเทศ

ขุมทรัพย์ที่ว่าก็คือ ‘น้ำ’

ทั้งนี้ ต้องทำความเข้าใจกันเสียก่อนว่า ในมุมมองของผู้เชี่ยวชาญ ทรัพยากรธรรมชาตินับเป็น“ทรัพย์” ที่มีทั้ง คุณค่า และ มูลค่า ยืนยันได้จากบรรดาประเทศที่ร่ำรวยจากน้ำมัน ขณะที่บางประเทศโกยรายได้จากไม้ แร่ธรรมชาติ และถ่านหิน

สำหรับในกรณีของเนปาล น้ำคือทรัพยากรที่เข้าข่ายข้างต้น ด้วยภูมิประเทศที่เป็นเทือกเขาสูงตั้งอยู่ระหว่างอินเดียกับจีน ดินแดนแห่งนี้ คือจุดกำเนิดและแหล่งรวมของแม่น้ำถึง 6,000 สาย มีธารน้ำแข็งและยอดเขาทอดตัวหลายแห่ง

แน่นอนว่า ลำพัง น้ำ เพียงอย่างเดียว อาจทำเงินได้ไม่มากนัก แต่กรณีของเนปาลปริมาณน้ำบวกกับสภาพภูมิประเทศ กลายเป็นความได้เปรียบทางธรรมชาติอย่างดีในการผลิตกระแสไฟฟ้าพลังน้ำ

 

ผู้เชี่ยวชาญทั้งหลายต่างเห็นตรงกันว่า การเดินหน้าลงทุนในทรัพยากรน้ำของเนปาล น่าจะและควรจะเป็นปัจจัยรับประกันที่สำคัญต่อการฟื้นฟูประเทศในระยะยาวจากหายนะภัยแผ่นดินไหวขนาด 7.9ตามมาตราริกเตอร์สเกลในครั้งนี้ได้

กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ) ได้ระบุไว้ในรายงานเมื่อปี 2014 ที่ผ่านมาว่า การเดินหน้ามุ่งพัฒนาการผลิตไฟฟ้าพลังงานน้ำจะกลายเป็นหมากสำคัญในการพลิกเกมบนกระดานสำหรับประเทศเนปาล

กระนั้น จนถึงขณะนี้ดูเหมือนว่าเนปาลจะตระหนักถึงมูลค่าในเชิงพาณิชย์ของทรัพยากรน้ำที่ตนเองมีอยู่เพียงแค่ 2% เท่านั้น

 

นักเศรษฐศาสตร์ประเมินว่า หากเนปาลสามารถผลิตพลังงานไฟฟ้าจากน้ำได้เต็มศักยภาพตามกำลังความสามารถของตน เนปาลจะไม่เพียงแต่มีไฟฟ้าเพียงพอต่อการใช้ภายในประเทศเท่านั้น พลังงานไฟฟ้าที่ได้ยังมีเหลือพอที่จะส่งออก และทำให้ดินแดนแห่งยอดเขาสูงแห่งนี้กลายเป็นผู้ส่งออกพลังงานที่สำคัญของโลก

อย่างน้อยก็กับ 2 ชาติมหาอำนาจแห่งเอเชียอย่างจีนและอินเดีย

ไม่เพียงแต่ไฟฟ้าพลังงานน้ำจะเป็นแหล่งรายได้ที่สำคัญของรัฐบาลเนปาลเท่านั้น นักวิเคราะห์อีกส่วนหนึ่งยังเห็นตรงกันว่า ทรัพยากรดังกล่าวจะช่วยพลิกฟื้นและยกระดับคุณภาพชีวิตของชาวเนปาล

 

ปัจจุบัน เศรษฐกิจของเนปาลมีมูลค่าเพียง 2 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐ/ปีเท่านั้น ซึ่งทำให้โดยเฉลี่ยแล้วชาวเนปาลมีรายได้ต่ำกว่า 1,000 เหรียญสหรัฐ (ราว 320บาท)/คน/ปี นับเป็นสถิติที่น้อยที่สุดในโลก

ยิ่งไปกว่านี้ ครอบครัวชาวเนปาลส่วนใหญ่จัดอยู่ในระดับยากจน และโดยมากพึ่งพารายได้จากเหล่าญาติพี่น้องลูกหลานที่เดินทางไปทำงานในต่างแดน เนื่องจากไม่สามารถหางานทำในประเทศได้ ด้วยอัตราการว่างงานของเนปาลสูงเกือบถึง 50%

เรียกได้ว่า การสร้างและพัฒนา ซึ่งรวมถึงกลไกการปรับปรุงองค์ความรู้เกี่ยวกับกระแสไฟฟ้าพลังงานน้ำ จะก่อให้เกิดแหล่งจ้างงานที่สำคัญของประเทศ

อย่างไรก็ตาม ทุกอย่างที่กล่าวมาไม่ได้ง่ายดายชนิดที่นึกอยากจะทำก็ลงมือทำได้ทันที

รายงานพิเศษบนเว็บไซต์ซีเอ็นเอ็นมันนี่ ระบุไว้อย่างชัดเจนว่า แท้จริงแล้วเนปาลค่อนข้างตระหนักถึงโอกาสที่ตนเองมีเป็นอย่างดี และอยู่ในระหว่างการเริ่มต้นดำเนินงานพัฒนาอุตสาหกรรมพลังงานประเทศ

ยืนยันได้จากความเคลื่อนไหวในช่วงปีที่ผ่านมาที่รัฐบาลเนปาลได้บรรลุข้อตกลงเบื้องต้นกับเครือบริษัทจีเอ็มอาร์ กลุ่มธุรกิจก่อสร้างยักษ์ใหญ่สัญชาติอินเดีย ในการพัฒนาเขื่อนไฟฟ้าพลังงานน้ำขนาด 900เมกะวัตต์ บริเวณเหนือแม่น้ำคาร์นาลี

ทั้งนี้ มีการคาดการณ์ว่าโครงการดังกล่าวจะแล้วเสร็จในปี 2021 ซึ่งเมื่อใดก็ตามที่เปิดใช้งานเนปาลจะได้ใช้พลังงานประมาณ 12% ของพลังงานทั้งหมดที่ผลิตได้โดยไม่เสียค่าบริการ และตามสัญญาเนปาลจะได้สิทธิครอบครองเป็นเจ้าของโรงไฟฟ้าแห่งนี้ในท้ายที่สุด

ทว่า แผ่นดินไหวกลับเกิดขึ้น และทำให้เนปาลต้องเริ่มต้นนับหนึ่งกันใหม่อีกครั้ง โดยที่โรงงานไฟฟ้าหลายแห่งทั้งที่กำลังดำเนินการ และที่เปิดใช้งานแล้วบางส่วนได้รับความเสียหายหนักพอควร

แต่กระนั้น การเริ่มต้นครั้งนี้อย่างน้อยก็เป็นก้าวที่เนปาลมีทิศทางและความหวังชัดเจนมากขึ้น

ขอบคุณภาพและบทความจาก
www.posttoday.com/รอบโลก/ข่าวรอบโลก/362705/น้ำ-ขุมทรัพย์ฟื้นชาติ-เนปาล

[ประสิทธิ์]