พิมพ์

[นาตยา]

      
สัตว์จำศีล (Hibernation)

         การจำศีลของสัตว์ หมายถึง ช่วงเวลาที่สัตว์หยุดพัก หยุดเคลื่อนที่ โดยเคลื่อนไหวน้อยที่สุด เพื่อถนอมพลังงานในร่างกายให้ถูกใช้น้อยที่สุดเท่าที่จะน้อยได้ และใช้พลังงานจากส่วนที่ถูกสะสมเอาไว้ เช่น จากไขมันบริเวณต่าง ๆ ของร่างกาย

การจำศีลเกิดขึ้นเมื่ออยู่ในช่วงที่สภาวะแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม เช่น หนาวเกินไป หรือแห้งเกินไป ซึ่งเมื่อก่อนจะถึงฤดูจำศีล สัตว์จะกินอาหารอย่างเต็มที่ เพื่อสะสมอาหารไว้ใช้ตลอดช่วงจำศีล

สถานที่และพฤติกรรมในการจำศีล แตกต่างกันออกไปตามชนิดของสัตว์ เช่น

นก          -        จำศีลชั่วคราวโดยการนอนหลับครั้งละหลาย ๆ วัน

เต่า , งู     -        นอนเบียดหรือทับกัน เพื่อให้อุณหภูมิสูงกว่าสิ่งแวดล้อม 1-2 องศาเซลเซียส

หอย        -        เข้าไปอยู่ใต้ขอนไม้ผุ ๆ หรือใต้ก้อนหิน สร้างเมือกเคลือบปิดฝาเอาไว้

กบ          -        จำศีลในรูดินที่มีความชื้น ส่วนกบป่าจำศีลใต้ก้อนหิน ท่อนไม้หรือตอไม้ในป่า

ปลาช่อน    -        จำศีลโดยการฝังตัวอยู่ในโคลนที่มีความชื้น พอฝนตกลงมา ดินอ่อนเป็นโคลนตมก็โผล่ขึ้นมาจากดิน

          การจำศีลจะสิ้นสุดลงเมื่อสิ้นฤดูหนาวเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิ หรือในกรณีจำศีลหน้าร้อนจะสิ้นสุดลงเมื่อหมดฤดูร้อนเข้าฤดูฝน






เอกสารอ้างอิง

ปรีชา สุวรรณพินิจ,นงลักษณ์ สุวรรณพินิจ,ชีววิทยา 2 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2549, สัตววิทยา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์