พิมพ์

[raponsan]

พิจารณากันสักนิด ก่อนคิดเตรียมอาหารใส่บาตร

มีพระภิกษุสงฆ์เป็นจำนวนมากที่ป่วยด้วยโรคที่มีสาเหตุมาจากอาหารที่ฉัน ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน

เช้านี้ผู้เขียนมีบรรยายที่เชียงใหม่ 2 วัน เลยได้มีโอกาสตื่นเช้าออกกำลังกายโดยการวิ่งไปทำบุญที่วัดสวนดอก พระอารามหลวง และหาซื้อของใส่บาตรกับพระภิกษุและสามเณรที่เดินบิณฑบาตรกัน ณ ถนนบริเวณหน้าวัด ในขณะที่วิ่งสลับเดินไปถนนสายนั้น สายตาเหลือบไปเห็นว่า มียังพุทธศาสนิกชนที่ใจบุญจำนวนมากที่มีเวลาในการเตรียมของใส่บาตรน้อย มักจะใช้บริการซื้อของร้านที่จัดอาหารใส่บาตรขาย ซึ่งอาหารบางอย่างในถาดนั้น ก็เป็นของที่ดูจะน่าอันตราย เช่น น้ำรสส้มผสม 25% ที่ทำจากการนำน้ำส้มเข้มข้นมาเจือจาง ใส่สี ใส่กลิ่นลงไป และผสมน้ำ บรรจุขวดพลาสติก ไปจนถึงขนมหวานที่อุดมไปด้วยแป้งและน้ำตาล

 

และจากการที่ผู้เขียนได้แวะเวียนไปทำบุญที่โรงพยาบาลสงฆ์อยู่เป็นระยะๆ ทำให้ได้ทราบว่า มีพระภิกษุสงฆ์เป็นจำนวนมากที่ป่วยด้วยโรคที่มีสาเหตุมาจากอาหารที่ฉัน ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง ภาวะน้ำหนักเกิน หรือ โรคอ้วน ไปจนถึงอาหารเป็นพิษ ซึ่งอาหารที่เป็นต้นตอเหล่านี้ ล้วนมาจากแรงบุญ แรงกุศลของพุทธศาสนิกชน ในการช่วยทำนุบำรุงพระพุทธศานา จัดเตรียมอาหารคาวหวาน เพื่อนำไปใส่บาตรกันในแต่ละวันตามความสะดวก เมื่ออาหารที่เราจัดเตรียมใส่บาตรนั้น อาจเป็นต้นเหตุในการก่อให้เกิดโรคร้ายต่างๆกับพระภิกษุได้ หากไม่ระมัดระวังและใส่ใจ

ผู้เขียนจึงอยากนำบทความที่เคยเขียนไปมาให้พุทธศาสนิกชนที่มีใจรักในการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา มีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง จะได้เลือกสรรอาหาร เครื่องดื่มที่ดี มีประโยชน์ ช่วยบำรุงธาตุขันธ์ของพระภิกษุสงฆ์ให้ได้ตรงตามเจตนารมณ์ ของเราที่จะได้ช่วยสืบทอดพระพุทธศาสนานี้ต่อๆไปกัน บทความวันนี้จึงขอนำกลับมาย้ำเตือนกันอีกครั้งให้พิจารณากันก่อนสักนิด ก่อนคิดซื้ออาหารถวายพระกันนะคะ

 

การบิณฑบาตร เป็นวัตรปฏิบัติสำคัญที่พระสงฆ์ในพระพุทธศาสนาต้องปฏิบัติ เป็นพุทธบัญญัติมาแต่ครั้งพุทธกาล การหุงหาอาหารฉันเองอาจเป็นความผิดตามพระวินัย เพราะมีพระวินัยห้ามมิให้เก็บของขบฉัน บางชนิดก็ห้ามเก็บข้ามวันข้ามคืน บางชนิดก็เก็บได้ชั่วระยะเวลาหนึ่ง ๆ การเก็บของขบฉันเป็นผลร้ายอย่างหนึ่งเพราะทำให้เกิดความรู้สึกหวงแหน ยึดถือ ยึดมั่น ไม่ใช่วิสัยของผู้ครองพรหมจรรย์ในพระธรรมวินัยของพระตถาคตเจ้า

เพราะเหตุนี้พระภิกษุสงฆ์ทุกรูป ไม่ว่าจะมีสมณศักดิ์ชั้นไหน ๆ หรือมีภูมิธรรมขั้นไหน ๆ ก็จะต้องออกบิณฑบาตรตามแบบอย่างที่พระพุทธองค์ทรงประพฤติปฏิบัติตลอดพระชนม์ชีพ พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นทรงบิณฑบาตรสม่ำเสมอทุกวัน จะมีเว้นบ้างก็เฉพาะเวลาประชวร หรือออกบิณฑบาตรไม่ได้จริง ๆ เท่านั้น เช่น ติดงานรับกิจนิมนต์ไปฉันภัตตาหารตามที่มีผู้นิมนต์ไว้ เป็นต้น

การตักบาตรเป็นประเพณีที่พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติ เพราะเป็นการให้กำลังแก่พระภิกษุสามเณร ได้มีโอกาสศึกษาเล่าเรียน ประพฤติ ปฏิบัติธรรมตามพระธรรมวินัย และสั่งสอนประชาชน เป็นการสืบต่อพระพุทธศาสนาให้มั่นคงถาวรสืบไป ทั้งนี้จะเป็นผลดีแก่ผู้ปฏิบัติด้วย เพราะทำให้เป็นผู้มีใจบุญกุศลและเป็นการส่งเสริมผู้ทรงคุณธรรม ด้วยเหตุนี้เราพุทธศาสนิกชนจึงเป็นส่วนนึงในการช่วยทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา โดยการจัดเตรียมอาหารที่มีประโยชน์ เป็นอาหารที่ใส่ใจ คัดสรรเป็นอย่างดีเพื่อนำไปใส่บาตร มาดูกันดีกว่าคะว่าอาหารที่ควรเตรียมใส่บาตรนั้น เราควรจัดเตรียมสิ่งใด และควรเลี่ยงสิ่งใด

 

- ข้าว ควรใส่ : ข้าวที่ไม่ผ่านการขัดสี เช่น ข้าวกล้อง ข้าวซ้อมมือ ข้าวกล้องงอก รวมไปจนถึงขนมปัง ธัญพืชที่จะถวาย ควรจะเป็นขนมปังโฮลวีท รำข้าว งาดำ ลูกเดือย เห็ด และพืชตระกูลถั่ว เพราะข้าวและธัญพืชที่ไม่ขัดสีจะมีคุณค่าทางโภชนาการสูง ซึ่งอาหารจำพวกธัญพืชนั้นจะมีเส้นใยสูง สารอาหารครบ 5 หมู่ มีวิตามินบี อี จะช่วยให้หลอดเลือดมีสุขภาพดีป้องกันความเสี่ยงที่จะเกิดโรคหัวใจและโรคหลอดเลือดสมองได้ นอกจากนั้น ช่วยป้องกันมะเร็งในลำไส้ใหญ่ ลดความดันโลหิต ช่วยเพิ่มแรงบีบตัวของหัวใจอีกด้วย

ควรเลี่ยงข้าวขาว ข้าวเหนียว ขนมปังขาว เพราะเป็นคาร์โบไฮเดรตที่ไม่ค่อยมีคุณภาพ และหากมากเกินไป แป้งเหล่านี้จะเปลี่ยนเป็นน้ำตาล และสะสมในร่างกาย จนเกิดภาวะผิดปกติหลายๆอย่างตามมา ทั้งโรคอ้วน และในระยะยาวยังก่อให้เกิดโรคเรื้อรังหลายโรค อาทิ เบาหวาน ความดัน โรคหัวใจ เป็นต้น

- กับข้าวและอาหารอื่นๆ ควรใส่ : ผัก ถั่ว และเนื้อสัตว์ดีๆ ที่เป็นส่วนประกอบหลักของกับข้าวหรืออาหาร เพราะผัก เห็ด ถั่ว และเนื้อสัตว์ดีจะอุดมไปด้วยโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุ เป็นอาหารที่มีประโยชน์ในการป้องกันโรคโรคมะเร็ง โรคหัวใจ ไขมันอุดตันในเส้นเลือด หรือเกาะผนังหลอดเลือด ลดคอเลสเตอรอล เช่น ผักใบเขียวต่างๆ รวมถึงผักหลากสี ปลาต่างๆ ถั่ว เต้าหู้ ไข่ ซึ่งผักใบเขียว และผักหลากสี มีทั้งวิตามิน แร่ธาตุต่างๆ ที่ร่างกายต้องการ ไปจนถึงใยอาหารที่ช่วยระบบทางเดินอาหารและขับถ่าย ช่วยป้องกันมะเร็งลำไส้ และมีสารต้านอนุมูลอิสระ(Antioxidant), ไฟโตนิวเทรียนท์ (Phytonutrients)

ซึ่งสารเหล่านี้ หลายชนิดมีฤทธิ์ต่อต้าน หรือ ป้องกันโรคบางชนิดและ โรคสำคัญ ที่มักจะกล่าวกันว่าสารกลุ่มนี้ช่วยป้องกันได้คือ “โรคมะเร็ง” กลไกการทำงานของไฟโตนิวเทรียนท์เมื่อเข้าสู่ร่างกาย อาจเป็นไปโดยการช่วยให้ เอ็นไซม์บางกลุ่มทำงานได้ดีขึ้น เอ็นไซม์บางชนิด ทำหน้าที่ทำลายสารก่อมะเร็ง ที่เข้าสู่ร่างกาย มีผลทำให้สารก่อมะเร็งหมดฤทธิ์อีกด้วย
     อาหารกลุ่มปลา ถั่ว เต้าหู้ และไข่ ยังจัดเป็นโปรตีนชั้นดีที่ร่างกายควรได้รับมากกว่า เนื้อสัตว์ประเภทอื่นที่ย่อยยาก และอาจแฝงมาด้วยไขมันจากสัตว์อีกด้วยอาหารที่ดีควรเน้นการปรุงที่ใช้น้ำมันน้อย เช่นอาหารต้ม นึ่ง ลวก
     ควรเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง อาหารที่มีไขมันหรือใช้น้ำมันเป็นส่วนประกอบหลักในการปรุง กลุ่มอาหารมันๆ หรือของทอดและอาหารที่อุดมไปด้วยกะทิ อาหารที่มีรสหวานนำ อาหารรสเค็ม อาหารที่มีเกลือสูง เพราะอาหารเหล่านี้ เป็นสาเหตุสารพัดโรค ทั้งโรคหัวใจและหลอดเลือดอุดตัน มะเร็ง ความดันโลหิตสูง โรคไต และโรคอ้วน รวมไปถึงอาหารปิ้งย่าง ที่นำพาโรคมะเร็งอีกด้วย

  - ผลไม้ เป็นอาหารอีกประเภทที่เราควรจัดเตรียม ล้างตัดแต่ง ปอกให้พร้อมรับประทาน ควรเลือกผลไม้ที่น้ำตาลไม่สูง ที่อุดมไปด้วยวิตามิน และใยอาหาร เช่น แอปเปิ้ล ส้ม ฝรั่ง สตอเบอรี่ กล้วย มะละกอสุก

   - ของหวาน ควรใส่ : ของหวานที่ทำจากธัญพืช และมีรสชาติหวานน้อยๆ เช่น เต้าฮวยน้ำขิง ถั่วเขียวนมสด เต้าฮวยฟรุ้ตสลัด แคนตาลูปน้ำขิง น้ำเต้าหู้แปะก้วย ฟักทองนึ่ง
     ควรเลี่ยงของหวานไทยๆ ที่อุดมด้วยกะทิ และน้ำตาล หรือขนมตระกูลเบเกอรี่ ที่มี แป้งขัดสี เนย ไขมันทรานส์เป็นส่วนประกอบ เพราะเสี่ยงต่อการก่อให้เกิดสภาวะที่ผิดปกติกับร่างกาย คือ จะทำให้ร่างกายมีน้ำหนักและไขมันส่วนเกินเพิ่มมากขึ้น, มีภาวะการทำงานของตับที่ผิดปกติ, มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ (Coronary Heart Disease) โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน และโรคไขมันอุดตันในเส้นเลือด

  - น้ำปานะและเครื่องดื่ม ควรใส่ : น้ำผัก น้ำผลไม้ น้ำเต้าหู้ น้ำธัญพืช ชนิดหวานน้อย หรือ สูตรไม่ผสมน้ำตาล
    ควรเลี่ยงน้ำผลไม้ และเครื่องดื่มทุกชนิดที่มีน้ำตาลเป็นส่วนประกอบหลัก และเครื่องดื่มที่แต่งสี แต่งกลิ่น

 

นอกจากประเภทอาหารที่กล่าวมาแล้ว เรายังควรตระหนักถึง ความสะอาด และความสดใหม่ของอาหาร เพราะสิ่งเหล่านี้ มีผลโดยตรงกับโรคอาหารเป็นพิษ จากเชื้อจุลินทรีย์ที่มีในอาหารได้ หากจัดเตรียม และปรุงอาหารด้วยตนเอง ควรเลือกใช้วัตถุดิบที่ดี มีการล้าง และการปรุงที่ถูกสุขลักษณะ และจัดเตรียมอาหารใส่ภาชนะบรรจุให้มิดชิดและเรียบร้อย เพื่อป้องกันการปนเปื้อนเชื่อจุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดโรคลงสู่อาหาร หากต้องซื้อ ควรเลือกอาหารจากร้านที่สะอาด ปรุงใหม่ๆ ใส่ใจผู้บริโภคในเรื่องความปลอดภัย

นอกจากเราจะดูแลอาหารที่เรารับประทานกันเป็นอย่างดีแล้ว ปราณีต และใส่ใจในอาหารที่เราต้องการทำบุญกุศลกันสักนิด เพื่อสุขภาพที่ดีของพระสงฆ์สาวกของพระพุทธเจ้า ให้ท่านเหล่านั้นได้มีธาตุขันธ์ที่แข็งแรง ช่วยเผยแพร่ และสืบทอดพระธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธองค์ในกาลต่อๆไป กันนะคะ

 

ขออนุโมทนากับทุกๆท่านที่ยังคงใส่ใจ ให้ความสำคัญกับการใส่บาตร ด้วยนะคะ บุญรักษาตามเหตุที่ดีๆที่ได้ทำนะคะ _/\_

โดย “PrincessFangy”
Twitter @Princessfangy

ข้อมูลบางส่วนจาก http://www.kunkroo.com
ขอบคุณภาพและบทความจาก www.dailynews.co.th/Content/Article/265908/พิจารณากันสักนิด+ก่อนคิดเตรียมอาหารใส่บาตร