พิมพ์

[raponsan]

พระพุทธชินสีห์ รุ่นแรก สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ

พระองค์ครู เรื่องและภาพ ไตรเทพ ไกรงู

“พระพุทธชินสีห์” พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองตามประวัติศาสตร์กล่าวว่าสร้างขึ้นโดยพระเจ้าศรีธรรมไตรปิฎก เจ้านครเชียงแสน ในคราวเดียวกับที่ทรงสร้าง “พระพุทธชินราช” และ “พระศาสดา” เมื่อคราวที่พระองค์เสด็จลงมาตั้งเมืองที่พิษณุโลก สมัยรัตนโกสินทร์ ในราว พ.ศ.๒๓๗๒ ได้อัญเชิญลงมาประดิษฐาน ณ มุขหลังของพระอุโบสถวัดบวรนิเวศวิหาร ปัจจุบันประดิษฐานเป็นพระประธานอยู่ในพระอุโบสถวัดบวรนิเวศวิหาร

ประวัติการจัดสร้างเหรียญพระพุทธชินสีห์นั้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเป็นที่ระลึกและพระราชทานในงานสมโภชพระพุทธชินสีห์ ในโอกาสที่เสด็จฯ กลับจากยุโรป เมื่อ พ.ศ.๒๔๔๐ เป็นเหรียญพระพุทธที่ได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางทั้งในแวดวงนักนิยมสะสมพระเครื่องและเหรียญคณาจารย์และหมู่พุทธศาสนิกชนโดยทั่วไป

 

นายอดุลย์นันท์ทัต กิจไชยพร หรือ “แดน ท่าพระจันทร์” กรรมการตัดสินพระเครื่องชุดสมเด็จพระญาณสังวร (เจริญ สุวฑฺฒนมหาเถร) สมเด็จพระสังฆราช วัดบวรนิเวศวิหาร ของสมาคมพระเครื่องพระบูชาไทย บอกว่า ระหว่าง พ.ศ.๒๕๐๒-๒๕๐๖ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินเยือนต่างประเทศนับแต่ เวียดนาม อินโดนีเซีย พม่า สหรัฐอเมริกา และทวีปยุโรปอีก ๑๓ ประเทศใน พ.ศ.๒๕๐๓ เมื่อเสด็จนิวัต (กลับ) พระราชอาณาจักรไทย เป็นโบราณราชประเพณีจะต้องเสด็จฯ ไปทรงสักการะพระพุทธชินสีห์ทั้งก่อนเสด็จฯ ไป และเสด็จนิวัติ

เมื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จนิวัตพระราชอาณาจักรไทย ก็โปรดเกล้าฯ ให้จัดสร้างเหรียญพระพุทธชินสีห์เป็นที่ระลึกเช่นเดียวกัน ซึ่งว่ากันว่าเป็นเหรียญที่ค่อนข้างหายากมากเท่าที่พบมีเหรียญเนื้อทองแดงรมดำ และเนื้อทองแดงกะไหล่ทอง ส่วนเนื้อทองคำและเนื้อเงินไม่อาจจะยืนยันได้ว่ามีหรือไม่

 

เหรียญพระพุทธชินสีห์มีลักษณะเป็นเหรียญรูปทรงใบโพธิ์ ไม่มีก้าน มีรูคล้องเหรียญ ด้านหน้าปรากฏลายเส้นใบของใบโพธิ์ กึ่งกลางเป็นรูปจำลองพระพุทธชินสีห์ ใต้ฐานมีอักษรไทยว่า “พระพุทธชินสีห์” ส่วนด้านหลังปรากฏลายเส้นใบ ปลายใบด้านบนเป็น “อุณาโลม” ถัดลงมาเป็นข้อความภาษาไทยว่า “ที่ระลึกในการเสด็จพระราชดำเนินนิวัตจากการเสด็จพระราชดำเนินเยือนสหรัฐอเมริกาและยุโรป ๑๘ มกราคม ๒๕๐๔”

สำหรับค่านิยมของพระเครื่องที่จัดสร้างในพระนามสมเด็จพระสังฆราช “แดน ท่าพระจันทร์” บอกว่า เหรียญรูปเหมือน ภปร รุ่นแรก ที่มีค่านิยมไม่สูงมากนัก ส่วนหนึ่งเกิดจากจำนวนการสร้างที่มีมากถึง ๓๐,๐๐๐ เหรียญ ในสายพระกริ่ง อันดับ ๑ ต้องยกให้พระกริ่งบวรรังษี พ.ศ.๒๕๒๘ เมื่อครั้งที่มีพระชันษา ๖ รอบ เหตุที่ได้รับความนิยมเพราะมีชนวนหลักของพระกริ่งปวเรศรุ่นแรก

 

ส่วนพระกริ่งปวเรศ พ.ศ.๒๕๓๐ ใช้ชนวนของพระกริ่งบวรรังษีอีกทอดหนึ่ง ทั้งนี้ เมื่อ พ.ศ.๒๕๕๐ ราคาเคยสูงถึง ๖ แสนบาท และพระกริ่งที่ได้รับความนิยมอันดับ ๓ คือ พระกริ่งสุวฑฺฒโน ในขณะที่พระรูปเหมือนที่ได้รับความนิยมคือ รุ่นแรกสร้างโดยมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

พร้อมกันนี้ แดน ท่าพระจันทร์ ยังแนะนำการสะสมพระของสมเด็จพระสังฆราชด้วยว่า “พระที่พระองค์ท่านทรงพระอนุญาตให้จัดสร้างดีทุกรุ่น แต่ถ้าเป็นรุ่นที่พระองค์ทรงพระอนุญาตและส่วนใหญ่ท่านจะทรงอธิษฐานจิตให้ด้วยนั้น ต้องเป็นรุ่นที่ขอประทานพระอนุญาตก่อนเดือนธันวาคม พ.ศ.๒๕๔๕ เพราะในเดือนธันวาคม พระองค์เสด็จไปประทับรักษาพระองค์ ณ โรงพยาบาลแล้ว หลังจากนั้นให้พิจารณาเรื่องมวลสาร เช่น เส้นเกศา จีวร และผงพุทธคุณ ที่พระองค์ทรงสร้างไว้”

 

สำหรับผู้ที่สนใจศึกษาพระเครื่องที่จัดสร้างในพระนามสมเด็จพระสังฆราช ทุกรุ่น เข้าไปดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่เฟซบุ๊ก “สมเด็จพระญาณสังวร (สุวฑฺฒนมหาเถร) สมเด็จพระสังฆราช วัดบวรนิเวศวิหาร”
 
ขอบคุณภาพและบทความจาก
http://www.komchadluek.net/detail/20151214/218524.html