พิมพ์

[raponsan]

สังฆคุณ..ในความเป็นสังฆราชา.!!

โดย...พระอาจารย์อารยะวังโส

เจริญพรสาธุชนผู้มีศรัทธามั่นคงในพระพุทธศาสนา... ศาสนิกชนชาวไทยอยู่ในห้วงไว้อาลัย... ด้วยการถวายความเคารพสูงสุด แด่สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ซึ่งได้ถวายเพลิงพระสรีรศพไป เมื่อวันที่ ๑๖ ธ.ค. ๒๕๕๘ ที่ผ่านมา

ท่ามกลางควันไฟ สายลม แห่งดอกไม้จันทน์ ที่ยังไม่เจือจาง ปรากฏมีข่าวการนำเสนอสมเด็จพระราชาคณะขึ้นมาตามหน้าหนังสือพิมพ์ เพื่อเรียงลำดับคุณสมบัติในแต่ละองค์สมเด็จ... ให้ชาวพุทธผู้มีศรัทธามึนงงเล่นว่า ทำไมรีบร้อนเสนอข่าวดังกล่าวกันนัก ด้วยการโปรดเกล้าฯ ถวายสมณฐานะชั้นสูงนั้น ล้วนอยู่ในเขตพระราชอำนาจที่ทรงโปรดเห็นชอบ

 

ขอสาธุชนได้พึงตระหนักว่า การแต่งตั้งพระสังฆราชนั้นขึ้นอยู่กับพระราชวินิจฉัยของพระมหากษัตริย์ดังความในพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๓๕ ที่กำหนดในมาตรา ๗ ว่า...

“พระมหากษัตริย์ทรงสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชองค์หนึ่ง ในกรณีที่ตำแหน่ง สมเด็จพระสังฆราชว่างลง โดยให้นายกรัฐมนตรีโดยความเห็นชอบของมหาเถรสมาคม เสนอนาม สมเด็จพระราชาคณะผู้มีอาวุโสสูงสุดโดยสมณศักดิ์ขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อทรงสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช”   

 

จึงต้องกลับมาศึกษาถึงคุณสมบัติของความเป็นพระภิกษุในพระพุทธศาสนาว่า ธรรมวินัยอันใดแสดงความเป็นสังฆคุณ ธรรมหรือวินัยอันนั้นแหละที่แสดงถึงคุณธรรมของพระภิกษุในพระศาสนานี้ แม้จะเป็นสมมติสงฆ์ก็ต้องถือปฏิบัติเฉกเช่นเดียวกับพระอริยสงฆ์ ดังที่กล่าวไว้ว่า พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าเป็น... สุปฏิปันโน ...เป็นผู้ปฏิบัติดีแล้วนั้น จะต้องมีคุณสมบัติดังนี้

๑) เป็นผู้ปฏิบัติตนสำรวมในอินทรีย์ (ปฏิบัติจนอินทรีย์สงบ) อินทรีย์ในที่นี้ คือ ตา หู จมูก ลิ้น กายใจ เรียกว่า อินทรีย์ ๖ ...ดังในสมัยพุทธกาล เมื่ออุปติสสะมาณพได้แลเห็นผิวพรรณหน้าตาผ่องใสของพระอัสสชิเถระ ความสำรวมในการจาริกบิณฑบาตด้วยความมีอินทรีย์สงบ จึงได้ถามพระเถระเจ้าว่า... ข้าแต่ท่านผู้มีอายุ... อินทรีย์ของท่านผ่องใสยิ่งนัก ผิวพรรณผุดผ่อง ดังนี้จึงเกิดความเลื่อมใสศรัทธา ปสาทะศรัทธา (สนฺตินฺทฺริยปฏิปนฺโน)

๒) เป็นผู้ปฏิบัติดี จนกาย วาจา ในกุศลกรรมบถสิบ สมบูรณ์พร้อมด้วยสติปัญญา ปราศจากความเศร้าหมอง ไม่มีข้อควรตำหนิติเตียน (กายกมฺมาทิสุจิปฏิปนฺโน)

๓) เป็นผู้ปฏิบัติ บริสุทธิ์ทั้งภายใน-ภายนอก ...สะอาดทั้งภายในคือจิตใจ สงบทั้งภายนอกคือ กายวาจา หรือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย (อนฺตรพาหิรสุทฺธปฏิปนฺโน)

๔) เป็นผู้ปฏิบัติจนจิตใจของท่านเต็มเปี่ยมด้วยคุณธรรมที่บริสุทธิ์ ...คำว่า ธรรมในที่นี้ คือ ความคิดทั้งหลาย อันมีใจเป็นหัวหน้า มีใจประเสริฐ สำเร็จมาแต่ใจ ...ความคิดที่สะอาด ถูกต้องตรงตามธรรม ย่อมผลิคุณธรรมที่บริสุทธิ์ คือ ท่านไม่คิด ไม่ปรุงแต่ง ในเรื่องที่ไม่บริสุทธิ์ ผิดแผกแปลกไปจากธรรม ไร้สมณธรรมอันควร... (สุทฺธธมฺมปุณฺณปฏิปนฺโน)

๕) เป็นผู้ปฏิบัติจนจิตใจมั่นคง ไม่หวั่นไหวไปตามอำนาจปรุงแต่งของโลก หรืออำนาจโลกธรรมได้แก่ ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข... จะเสื่อมหรือจะมี ท่านก็วางเฉยได้ ไม่เห็นแก่อะไรหมดแล้ว แม้ที่สุดแห่งความเสื่อม... ความดับไป หรือความตายมาเยือนก็ไม่มุ่งมั่นอยู่ในความสามัคคีธรรมปรากฏเป็นข้อปฏิบัติให้เห็น

เรื่องการประพฤติผิดพระวินัย จะไม่กระทำ ไม่รับเงินทอง สั่งสมของมีค่า ไม่มัวเมาในวัตถุกามวุ่นวายอยู่กับรถราม้าช้าง ข้าทาสบริวาร กิจการแบบชาวบ้านผู้ครองเรือน ... ไม่หลงใหลในปัจจัยสี่ มัวแต่เพ่งมองแต่บาตร จีวร เครื่องนุ่งห่ม จนสูญเสียสมณสารูป ด้วยเอาโลกเป็นใหญ่กว่าธรรม... (อกุปฺปาปฏิปนฺโน)

และ ๖, ๗, ๘ ได้แก่ เป็นผู้ประพฤติธรรมสมควรแก่ธรรม... เป็นผู้ปฏิบัติโดยความเคารพ และเป็นผู้มีข้อประพฤติปฏิบัติกับความเห็นเสมอกัน

 

หลักธรรมทั้ง ๘ เป็นดุจกระจกส่องหาสังฆคุณ ในความเป็นสังฆบิดร สังฆราชา ที่สำคัญยิ่ง อันควรแก่การนำมาเป็นข้อศึกษาของสาธุชนและผู้มีหน้าที่เกี่ยวข้องในงานพระพุทธศาสนา

เจริญพร
ขอบคุณบทความและภาพจาก
http://www.posttoday.com/dhamma/407030