มุสาวาทา เวรมณี สิกขาปทัง สมาทิยามิ ความประพฤติที่อยู่ในข่ายของศีลข้อนี้มีอะไรบ้างครับถาม : มุสาวาทา เวรมณี สิกขาปทัง สมาทิยามิ ความประพฤติที่อยู่ในข่ายของศีลข้อนี้มีอะไรบ้างครับ
ตอบ : มุสาวาทเป็นการพูดโกหกที่ทำให้เกิดความเสียหาย ถือว่าเป็นการล่วงศีล แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ต้องดูในองค์ประกอบของมุสาวาทก่อนแล้วค่อยนำกรณีนั้นๆ เข้าไปพิจารณา ว่าในที่สุดแล้วการพูดแบบนั้นอยู่นอกศีลหรือไม่ นั่นคือ
๑. อตถวตฺถุ เรื่องที่พูดเป็นเรื่องจริงหรือไม่
๒. วิสํวาทนจิตฺตํ จิตคิดจะโกหกหรือไม่
๓. ปโยโค เราพยายามกล่าวคำโกหกหรือเปล่า
๔. ปรสฺส ตทตฺถวิชานนํ เมื่อพูดไปแล้ว ผู้ฟังเชื่อในการโกหกของเราหรือเปล่า ถ้าคำตอบคือ ใช่ทั้งหมด ก็เป็นมุสาวาท
นอกจากนั้นการที่จะสำเร็จเป็นมุสาวาทยังแบ่งเป็น 2 ระดับ คือ
สำเร็จเป็นมุสาวาทไม่ล่วงกรรมบถ กับ มุสาวาทล่วงกรรมบถ
พระพุทธเจ้าได้แสดงธรรมเกี่ยวกับประเด็นนี้เอาไว้ว่า ถ้าสิ่งที่พูดไม่ก่อความเสียหายกับคนอื่น หรือบุคคลอื่นเชื่อแล้วไม่เกิดความเสียหาย เช่นนี้เรียกว่า มุสาวาทไม่ล่วงกรรมบถ
ส่วนมุสาวาทที่ล่วงกรรมบถนั้น จะพาผู้ที่ล่วงศีลข้อนี้ไปตกในอบาย ซึ่งในที่นี้ก็คือเป็นอกุศลกรรม แล้วนำไปเกิดในทุคติธรรมะจากพระมหาสมปอง ตาลปุตฺโต : พระอาจารย์ผู้ไขปัญหา
http://www.goodlifeupdate.com/30106/healthy-mind/dhamma/dhamma-daily/sil3-how/