พิมพ์

[raponsan]

ปัจจุบัน คือ "ความว่าง"

คอลัมน์ เริงโลกด้วยจิตรื่น : โดย จันทร์รอน

    ห้วงชีวิตของคนเราหากแบ่งด้วยห้วงอารมณ์ ความรู้สึก จะเป็น 3 แบบ มี สุข สงบ และทุกข์
    หากแบ่งเป็นช่วงเวลาจะเป็น 3 ห้วงเหมือนกันคือ อดีต ปัจจุบัน อนาคต
    เรามักจะได้ยินเสมอว่า ความสุขคือการมีชีวิตอยู่กับปัจจุบัน เพราะเกิดความไม่เสียดายต่ออดีตและไม่กังวลต่ออนาคต เสียดายและกังวลเป็นความรู้สึกทุกข์ ดังนั้นปัจจุบันที่ไม่ต้องเสียดายและไม่ต้องกังวลคือความสุข เราเรียกความไม่เสียดายกับความไม่กังวลคือความสุขแต่ลองพิจารณาให้ดีๆแล้วไม่น่าจะใช่

    ในห้วงอดีตคงไม่ได้มีแต่เรื่องที่รู้สึกเสียดายอย่างเดียว เมื่อนึกถึงแล้วปลาบปลื้ม ชื่นใจย่อมมีอยู่แน่ คงไม่มีใครที่อดีตเต็มไปด้วยเรื่องที่น่าเสียดาย ไปทำในเรื่องที่ไม่น่าทำเสียหมด ไม่ได้ทำในเรื่องที่ควรทำเลย อดีตที่สมหวังและนำความสำเร็จมาให้ มีความประทับใจที่เรียกรอยยิ้มได้เสมอเมื่อนึกถึง เชื่อว่าทุกคนต้องมีเรื่องราวดีๆ ที่ผ่านเข้ามาในอดีต เช่นเดียวกับอนาคต คงไม่ใช่แค่เป็นเรื่องที่ทำให้กังวลไปเสียหมด เรื่องที่เป็นความฝัน เป็นความหวัง นึกถึงว่าจะเกิดขึ้นแล้วมีความสุขย่อมมีอยู่เช่นกัน

     

    ดังนั้น ทั้งอดีตและอนาคตเป็นได้ทั้งความทุกข์และความสุข ขึ้นอยู่กับว่าเราคิดถึงเรื่องอะไร คิดถึงเรื่องที่ทำให้เสียดาย ไม่สบายใจก็เป็นทุกข์ แต่หากนึกถึงเรื่องที่ก่อให้เปิดความปีติยินดี มีความหวัง ความฝันที่งดงามก็เป็นสุข เมื่อพิจาณาจริงๆ จังๆ แล้ว ชีวิตที่อยู่กับปัจจุบัน เป็นห้วงของความสงบมากกว่า ที่บอกอย่างนี้เพราะ หากนิ่งพิจารณาจะพบว่า เรื่องราวของชีวิตทั้งอดีตและอนาคตนั้น ล้วนแล้วแต่เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นในความคิด เป็นการใช้ปัจจุบันกับความคิดที่มองที่เรื่องราวในอดีตหรือจินตนาการถึงอนาคต

    เรื่องราวเหล่านั้นผ่านไปแล้วหรือไม่ก็ยังไม่เกิดขึ้น ที่สัมผัสอยู่นั้นเป็นแค่ความคิด ความคิดทำให้เกิดสุขเกิดทุกข์เกิดห่วงอาลัยเกิดหวาดกังวล เกิดปลาบปลื้มยินดี เกิดหวัง เกิดฝัน เปลี่ยนแปรไปตามที่ความคิดนำไป ไม่อยู่นิ่ง เพราะเป็นเรื่องของความคิดที่มีธรรมชาติเปลี่ยนแปลงไปเรื่อย

    แต่สำหรับการอยู่กับปัจจุบันนั้นเป็นการอยู่กับความรู้สึกตัวไม่ได้อยู่กับความคิด อยู่กับความรู้สึกตัวกับสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นในปัจจุบันขณะ ไม่ใชเรื่องที่จะต้องนึกถึงหรือจินตนาการเอา เห็นและรู้สึกอย่างที่เป็นไม่สุขไม่ทุกข์อยู่กับความสงบ อาจจะบอกว่าความสงบที่รู้สึกอยู่กับปัจจุบันนี้เป็น "ความว่าง" ก็ได้ เพราะว่าไปหากอยู่กับปัจจุบันจริงๆ จะไม่รู้สึกอะไร จะไม่คิดอะไร เป็นห้วงของความสงบ

    การทำสมาธิก็คือการทำให้จิตอยู่กับปัจจุบันต่อเนื่องกันนานๆ อยู่กับความรู้สึกตัวเท่านั้น ไม่ไปนึกไม่ไปคิดอะไร ทำสมาธิกับความรู้สึกในปัจจุบันได้ยาวเท่าไร ความสงบก็ต่อเนื่องเท่านั้น เป็นอยู่กับปัจจุบันคืออยู่กับความว่าง ว่างจากทุกสิ่งทุกอย่าง สงบจากอารมณ์ทั้งมวล ปัจจุบันกับความว่างอยู่ด้วยกันด้วยความรู้สึกตัว เพียงแต่ใครจะอยู่เช่นนั้นได้นานแค่ไหนขึ้นอยู่กับความสามารถการกำหนดสติให้อยู่กับความรู้สึกตัวได้แค่ไหน และแน่นอนขึ้นอยู่กับการฝึกฝน ฝึกที่จะอยู่โดยไม่คิด

ที่มา มติชนรายวัน วันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2557 ปีที่ 37 ฉบับที่ 13377
http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1414292047